اشیای فرهنگی و هنری شامل دو دسته  دارای منع قانونی و فاقد منع قانونی می شوند. دسته اول،  اشیای باستانی و تاریخی است که صاحب آن دولت  بوده و خرید و فروش آن غیر مجاز است. این اشیا معمولا به دولت هدیه می‌شود و دولت طبق قانون از آن نگهداری می‌کند.

دسته دوم اشیایی هستند که منع قانونی برای فروش ندارند. این اشیا می‌تواند شامل تمبر، اسکناس، اسناد، کتاب، کبریت، تابلوی نقاشی، تابلو‌های خوشنویسی، اتومبیل، ماکت، سماور و ... می‌شود.

مجموعه داران، اشیای فرهنگی و هنری که منع قانونی نداشته را بر مبنای ذوق شخصی خود، فارغ از بحث سودآوری جمع آوری می‌کنند و به نمایش می‌گذارند و بعضاً به فروش هم می‌رسانند.

در روز‌های اخیر، پنجمین گردهمایی مجموعه‌داران بعد از ۵ سال در کشور با شرکت بیش از ۳۰۰ نفر از مجموعه داران برگزار شد، که  منوچهر لطفی رئیس انجمن مجموعه داران ایران درباره آن می گوید: اصلی‌ترین هدف از تشکیل این گردهمایی، تشویق و ترغیب مجموعه‌داران در جهت ثبت اشیای فرهنگی و هنری خود بود.

طبق اسناد، در سال ۱۳۸۴ قانون نگهداری و حفظ اموال فرهنگی هنری به دست اشخاص حقیقی به تصویب رسید. مطابق این قانون وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، از کسانی که شناسنامه اشیا را تهیه کردند، حمایت می‌کند.

لطفی با اشاره به شناسایی ۴۰۰۰ نفر از افراد مجموعه دار، بیان کرد از این تعداد، دو نفر از مجموعه داران که راه اصولی را پیش گرفته و مطابق با نظر انجمن، اشیا را شناسنامه دار کردند و علاوه بر آن با شرکت در نمایشگاه‌های موقت و انجام پژوهش، در این حوزه فعالیت داشتند، نشان طلایی مجموعه داران برتر اهدا شد.

این برگزیدگان، کامران نجف زاده مجموعه دار عکس‌های تاریخی و رضا عابدینی مجموعه دار اسناد تاریخی و تابلو‌های نقاشی بودند.