بحران آب ناشی از خشکسالی و کاهش بارندگی و افزایش مصارف به دلیل گرمتر شدن هوا نسبت به سالهای گذشته باعث شده که تأمین آب شرب مشهد برای تابستان پیش رو یکی از مهمترین دغدغههای متولیان استانی و مشهد باشد.
بنا بر دادههای آب منطقهای استان میزان بارندگیهای مشهد در سال آبی جدید حدود ۲۱ درصد نسبت به سال گذشته و ۵۵ درصد نسبت به بلندمدت کاهش داشته است.
این کاهش میزان بارندگی خود زنگ خطری جدی برای دشتهای بحرانزده استان است و هم اکنون بیش از ۱.۲ میلیارد مترمکعب با کسری مخازن آبی استان مواجه هستیم، تهدید امنیت غذایی و در صدر آن امنیت آبی حدود ۴ میلیون شهروند مشهدی یکی از عواقب جدی این کمبود بارندگی، خشکسالی و مصرف غیراستاندارد آب در بخشهای مختلف به خصوص بخش کشاورزی استان است.
در چنین شرایطی به دلیل کاهش بارندگیها حجم آبهای سطحی استان به ویژه ذخایر سدها که عمومیترین منابع تأمین کننده آب هستند با کاهش جدی روبه رو شده است و بعضی سدهای استان خشک شده و هم اکنون کمتر از ۳۰ درصد ظرفیت سدهای استان پر است.
اسماعیلیان مدیر عامل آبفا گفت: سال ۹۹ حجم کل مصارف آبی مشهد ۲۴۳ میلیون مترمکعب بوده که در سال ۱۴۰۰ این مصارف به ۲۶۰ میلیون مترمکعب رسیده است و پیش بینی میشود در سال آبی جدید این مصارف حدود ۸ درصد افزایش داشته باشد.
او گفت: سال گذشته به رغم این که کم بارانترین سال آبی را پشت سر گذاشتیم تقریباً ۳۶ درصد مصارف آبی مشهد را از سدها و ۶۴ درصد دیگر را از منابع زیرزمینی استحصال کردیم، اما امسال به دلیل کاهش شدید ذخایر سدها این نسبت به ۷۰ درصد آبهای زیرزمینی و ۳۰ درصد از سدها خواهد رسید.
مدیر عامل آبفا گفت: ذخایر سد دوستی نسبت به سال گذشته کاهش ۳۶ درصدی، سد طرق کاهش ۴۳ درصدی، سد ارداک کاهش ۴۷ درصدی و سد کارده کاهش ۴۶ درصدی داشته که درمجموع منابع آبی سدهای تأمین کننده آب مشهد ۴۰ درصد کاهش پیدا کرده است.
اسماعیلیان گفت: هم اکنون حجم مصارف و آب موردنیاز مشهد ۱۳ هزار لیتر بر ثانیه است، ولی کل ظرفیت آبی یا آب موجود این کلانشهر از منابع مختلف کمتر از ۱۰ هزار لیتر بر ثانیه است و درحال حاضر برای پشت سر گذاشتن اوج مصرف آب در کلانشهر مشهد با کمبود ۲۵۰۰ لیتر بر ثانیه آب روبه رو هستیم.
او گفت: خط قرمز مدیریت آب مشهد جیره بندی آب است و سه برنامه اساسی برای تأمین آب مشهد در روزهای اوج مصرف طراحی شده است، از جمله جابه جایی و تجهیز چاهها، اتصال و استفاده از چاههای سایر دستگاهها به تعداد ۶۹ حلقه چاه و اجرای طرح نبی اکرم (ص) در ماههای آینده. با این حساب تمامی برنامههای تامین آب شرب مشهد بناست مبتنی بر منابع زیرزمینی باشد.
مدیر عامل آبفا گفت: در ماههای گذشته میزان برداشت آب از سد دوستی برای تامین آب مشهد به ۱.۵ متر مکعب بر ثانیه رسیده بود و هم اکنون به ۲ متر مکعب بر ثانیه رسیده است و اگر بخواهیم اوج مصرف آب مشهد در تابستان امسال را پشت سر بگذاریم باید این میزان برداشت به ۵ متر مکعب بر ثانیه برسد.