طی روزهای اخیر هجوم ریزگردها از سوی همسایگان غربی کشورمان بسیاری از شهرهای ایران را با هوایی بسیار آلوده و مملوء از گرد و غبار مواجه ساخته است، تا جایی که شهر تهران روز جمعه به آلودهترین شهر دنیا بدل گشت.
گرچه این تودهی گرد و غبار با حرکت به سمت مرزهای شرقی رفته رفته کشورمان را ترک خواهد کرد، اما به گفتهی کارشناسان، با توجه به مشکلات زیست محیطی منطقهی خاورمیانه، از جمله کاهش بارشها و گسترش خشکسالی انتظار میرود باز هم شاهد این دست اتفاقات باشیم. به گفتهی سازمان هواشناسی، اوج این گرد و غبارها از فروردین تا مرداد ماه خواهد بود، اما تا زمانی که چشمههای تولید گرد و غبار در همسایگان غربی مان پابرجا باشد، این اتفاق نیز تکرار خواهد شد.
در چنین شرایطی باید بیش از پیش به سلامت خود به ویژه ریهها توجه داشت. به همین دلیل میخواهیم به شما چند روش طبیعی برای پاکسازی ریهها معرفی کنیم که در این آلودگی شدید بار اصلی را بر دوش دارند.
آیا پاکسازی ریهها ممکن است؟
نقش اساسی سلامت ریهها در سلامت کلی بدن بر کسی پوشیده نیست. کار پاکسازی در ریهها به طور خودکار صورت میگیرد و به محض دوری از منبع آلودگی این اندام خود برای این کار دست به کار میشود.
پس از قرارگیری در معرض آلودگی، فرد ممکن است در ناحیهی قفسه سینه احساس پر بودن، گرفتگی یا التهاب کند. در این حالت، مخاط در ریهها جمع میشود تا میکروبها و عوامل بیماریزا را به دام اندازد و همین امر به احساسی سنگینی در قفسه سینه دامن میزند.
اما تکنیکهای خاصی هست که شاید به پاکسازی ریهها از مخاط و محرکها و رفع گرفتگی سینه و دیگر عوارض ناخوشایند کمک کنند.
بعضی از این روشها ممکن است مجراهای تنفس را هم باز کنند، ظرفیت ریهها را بهبود بخشند و التهاب را کاهش دهند، امری که میتواند به کاهش آثار آلودگی بر ریهها کمک کند.
۱- بخور دادن
در روش بخور دادن با استنشاق بخار آب مجراهای تنفس باز و به تخلیهی مخاط ریه کمک میشود.
بخار آب به هوای که تنفس میکنیم گرما و رطوبت میبخشد، امری که ممکن است تنفس را بهبود ببخشد و مخاط درون مجراهای تنفس و ریهها را شل کند. استنشاق بخار آب میتواند اثری آنی داشته باشد و به داشتن تنفسی بهتر کمک کند.
۲- سرفهی کنترل شده
سرفه روش طبیعی بدن برای خارج کردن سمومی است که درون مخاط به دام افتاده اند. سرفهی کنترل شده باعث شل شدن مخاط اضافی درون ریهها و انتقال آن به مجراهای تنفس میشود.
برای انجام سرفه کنترل شده به ترتیب زیر عمل کنید:
- روی یک صندلی بنشینید. شانه هایتان را شل کنید و کف هر دو پای خود را صاف روی زمین قرار دهید.
- بازوهای خود را روی شکم تان قرار دهید.
- نفس خود را به آرامی از طریق بینی تو دهید.
- در حالی که به جلو خم میشوید و بازوها را به شکم فشار میدهید، نفس خود را به آرامی از طریق دهان بیرون دهید.
- همانطور که نفس خود را بیرون میدهید، دهان خود را اندکی باز کنید و ۲ یا ۳ سرفه کنید.
- نفس خود را به آرامی از طریق بینی تو دهید.
- استراحت کنید و در صورت نیاز این مراحل را تکرار کنید.
۳- تخلیهی مخاط درون ریهها
یک روش دیگر برای پاکسازی ریهها از مخاط، دراز کشیدن در حالتهای مختلف برای به کار گرفتن نیروی گرانش به منظور تخلیهی مخاط ریهها است. این روش ممکن است باعث بهبود تنفس شود و به درمان و جلوگیری از عفونتهای ریوی کمک کند.
نحوهی انجام این روش بسته به حالت دراز کشیدن متفاوت است.
دراز کشیدن به پشت:
- روی زمین یا تخت دراز بکشید.
- زیر لگن خود چند بالش بگذارید تا قفسه سینه تان در ارتفاعی پایینتر از لگن قرار گیرد.
- نفس خود را به آرامی از طریق بینی تو و از دهان بیرون دهید. بیرون دادن نفس باید ۲ برابر بیشتر از تو دادن نفس به طول انجامد.
- به این کار، تنفس یک به دو گفته میشود.
- این کار را چند دقیقهای ادامه دهید.
دراز کشیدن به پهلو:
- به پهلو دراز بکشید. سرتان را روی یک بازوی خود یا یک بالش قرار دهید.
- زیر لگن خود چند بالش قرار دهید.
- روش تنفس یک به دو را انجام دهید.
- این کار را چند دقیقهای ادامه دهید.
- این مراحل را با سمت دیگر بدن تان تکرار کنید.
خوابیدن به شکم:
- چند بالش روی زمین قرار دهید.
- طوری دراز بکشید که بالشها زیر شکم تان قرار گیرد. فراموش نکنید که لگن باید در ارتفاعی بالاتر از قفسه سینه قرار گیرد.
- بازوهای خود را به عنوان تکیه گاه زیر سرتان قرار دهید.
-روش تنفس یک به دو را انجام دهید.
- این کار را چند دقیقهای ادامه دهید.
۴- تمرینات تنفسی
- این حرکات به خارج شدن هوای درون ریه ها، بهبود تنفس و آرام گرفتن بدن کمک میکنند.
- عضلات گردن و شانهها را شل کنید.
- ۲ بار به آرامی تنفس خود را از طریق بینی تو دهید. دهان باید بسته باشد. یک تنفس مختصر و عادی کفایت میکند.
- لبهای خود را جمع کنید و در حالی که تا ۴ میشمارید، نفس خود را از طریق دهان بیرون دهید.
- ۴ تا ۵ بار در روز این تکنیک را تکرار کنید.
۵- تغییر رژیم غذایی
- مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین دی ممکن است سلامت ریهها را بهبود ببخشد.
- برخی خوراکیها و نوشیدنیها هم حاوی آنتی اکسیدانهای ضد التهاب هستند. کاهش التهاب مجرای تنفس میتواند تنفس را راحتتر کند و آنتی اکسیدانها میتوانند به این مسأله کمک کنند.
- میوههای خانواده توت (توت فرنگی، گیلاس، توت و غیره)، کلم بروکلی، زردچوبه، زنجبیل، دارچین، عسل، سیر، شکلات تلخ، چای سبز و چای نعناع فلفلی از جملهی این خوراکی و نوشیدنیهای ضد التهاب هستند.
- از مصرف مواد غذایی که تولید مخاط را افزایش میدهند نیز خودداری کنید، مانند محصولات لبنی و مواد غذایی فرآوری شده.
۶- انجام ورزشهای هوازی
- انجام منظم ورزشهای هوازی میتواند به افزایش ظرفیت ریهها کمک کند.
- ورزشهای هوازی عبارتند از: پیاده روی، دویدن، دوچرخه سواری (در فضای باز یا بسته)، رقص یا ورزشهای ترکیبی با رقص مانند زومبا، بوکس و ورزشهایی همچون تنیس.
منبع: روزیاتو