مهدی قلی پور کارشناس بازار سرمایه گفت: حذف قیمت‌گذاری دستوری به معنای افزایش قیمت کارخانه خودرو بوده و به معنی افزایش قیمت آن در بازار آزاد نیست. اکثر مردم با نرخ بازار آزاد، خودرو خریداری می‌کنند؛ بنابراین این افزایش قیمت بر سمت تقاضا تاثیر چندانی ندارد. با فرض عدم کاهش مقدار فروش به واسطه افزایش نرخ کارخانه، بدیهی است که مبلغ فروش خودرو شرکت‌ها افزایش خواهد یافت.

بیشتر بخوانید

• خودرویی‌ها با بیش از ۶ درصد رشد پیشتاز بورس شدند

به گفته کارشناس بازار سرمایه، با آزادسازی قیمت خودرو احتمالا نرخ فروش خودروساز‌ها به حدود ۹۵ درصد بازار می‌رسد. در صورت تحقق این موضوع، امسال ارزش فروش ۹ ماهه ایران خودرو به ۸۷ هزار میلیارد تومان می‌رسید و این شرکت به سودخالصی نزدیک به ۵ هزار میلیارد تومان دست پیدا می‌کرد که در نتیجه طی چند سال آینده می‌توانست زیان انباشته خود را پوشش دهد.

او می‌گوید: قیمت‌گذاری دستوری در صنعت خودرو را باید از دو بعد انحصار و مکانیزم بازار آزاد بررسی کنیم. با محدویت مقداری و تعرفه‌ای برای واردات خودرو و فزونی تقاضا بر عرضه، نرخ خودرو در بازار آزاد بالاتر از نرخ کارخانه آن شده که این اتفاق باعث می‌شود، علی رغم اینکه مصرف کننده نهایی خودرو را به نرخ بازار می‌خرد، خودروساز هم زیان کنند.

این زیان انباشته ناشی از فزونی بهای تمام شده بر مبلغ فروش در این خودروسازهاست. به نحوی که در ۹ ماهه امسال، برای فروش ۶۷ هزار میلیارد تومانی در ایران خودرو، بیش از ۷۸ هزار میلیارد تومان بهای تمام شده تحمیل شده و اگر ۲ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان هزینه‌های عمومی و اداری این خودروساز را هم در نظر بگیریم، در ۹ ماهه امسال بیش از ۱۳ هزار میلیارد تومان به زیان انباشته آن اضافه شده است. البته هزینه‌های ناشی از اخذ تسهیلات بانکی نیز در افزایش این زیان انباشته موثر بوده است.

به گفته کارشناس بازار سرمایه، با توجه به محدودیت واردات خودرو و تعرفه‌های بالای واردات، خودروساز به دلیل انحصار تمایلی به افزایش کارایی تولید خود از نظر کیفیت خودرو و کنترل بهای تمام شده ندارد و این حق را به متولی صنعت می‌دهد که نسبت به قیمت گذاری دستوری اقدام نماید.

طبق صورت‌های مالی نه ماهه دو شرکت ایران خودرو و سایپا، این دو شرکت نزدیک به ۴۵ هزار میلیارد تومان زیان انباشته محقق نموده‌اند در حالی که سرمایه ثبتی این دو خودروساز کمتر از ۵۰ هزار میلیارد تومان است. ایران خودرو با سرمایه ۳۰ هزار میلیارد تومانی زیان انباشته ۲۹ هزار میلیارد تومانی و سایپا با سرمایه ثبتی ۱۹ هزار میلیارد تومانی، ۱۵ هزار میلیارد تومان زیان انباشته محق کردند.