به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، مهدی خانعلیزاده، کارشناس روابط بینالملل درباره فضای حاکم بر مذاکرات وین گفت: پیشبینی طرف غربی این بود که احتمالا تیم جدید مذاکرهکننده ایران با رویکردی تند در گفتگوها حاضر میشود و براساس این پیشزمینه ذهنی، غربیها قصد داشتند با فضاسازی رسانهای بگویند ایران به مفاد مذاکرات وین ۶ پایبند نیست و جمهوری اسلامی را مقصر به بنبست رسیدن مذاکرات اعلام کنند.
وی با بیان اینکه رویکرد تیم مذاکرهکننده هستهای همه ذهنیات غربیها را برهم زد، خاطرنشان کرد: پیشنهادهای ایران روی دو محور اصلی شامل پذیرش چارچوبهای مذاکرات وین۶ و گفتگو درباره لغو تحریمها بود. طرح این پیشنهادها باعث شد اجماع طرف مقابل از بین برود. این کارشناس روابط بینالملل با اشاره به مواضع متناقض اروپا و آمریکا در ابتدای مذاکرات هفته گذشته تاکید کرد: طرفهای مقابل ایران، چون انتظار پیشنهادهای جمهوری اسلامی را نداشتند، دچار تشتت آرا شدند. بهویژه آنکه روسیه و چین در جریان مذاکرات از ایران حمایت قاطع کردند.
در بیانیههای رسمی مقامات این دو کشور به صورت صریح آمده است آمریکا باید طبق برجام، تحریمها علیه ایران را لغو کند. خانعلیزاده در ادامه گفت: این حمایت گسترده چین و روسیه، مقامات اروپایی را دودل کرد و آنها گفتند پیشنهادهای ایران شاید مطلوب ما نباشد، اما قابل مذاکره است. وی با بیان اینکه اکنون آمریکا بر سر دوراهی قرار دارد، تصریح کرد: ایالات متحده از یکسو نمیتواند زیر میز مذاکرات بزند، چون در این صورت قادر به پیش بردن بازی مقصر نشان دادن ایران نیست و اگر چنین کند از سوی طرفهای دیگر برجام به عنوان مقصر به بنبست کشاندن مذاکرات معرفی خواهد شد. از سویی دیگر، اگر بپذیرد مذاکره براساس پیشنهادهای ایران پیش برود ابزار اعمال فشار خود را از دست خواهد داد. این کارشناس روابط بینالملل، پیش بردن سناریوی جدیدی از سوی آمریکا را محتمل دانست که براساس آن تلاش خواهد شد توافق موقتی با این محوریت شکل بگیرد که دستاوردهای جدید هستهای ایران متوقف شود و در مقابل امتیاز سادهای مبنی بر اعمال نشدن تحریمهای جدیدی علیه جمهوری اسلامی پیشنهاد شود و در صورت توافق، مذاکرات در حالت فریز باقی بماند تا بعدها در یک بازه زمانی سه تا شش ماه درباره پیشنویس توافق موقت جدید گفتگوها پیش برود.
خانعلیزاده با اشاره به برخی فضاسازیهای رسانهای درباره نداشتن اختیار لازم از سوی تیم مذاکرهکننده ایرانی گفت: وقتی ایران با دو پیشنویس دقیق پای میز مذاکره آمد، اروپاییها گفتند ما برای کسب اجازه باید به پایتختها برگردیم. این در حالی بود که تیم ایرانی اعلام کرد ما با اختیار تام در مذاکرات حاضر شدیم و در این هیات، نمایندگانی از دستگاههای مختلف در حوزههای اقتصادی، هستهای، تحریمی و بانک مرکزی حضور دارند و این طرف مقابل است که باید درباره نتیجه نهایی تصمیم بگیرد.
این کارشناس روابط بینالملل درباره پیشبینی خود از سرانجام مذاکرات وین تاکید کرد: پیشنهادهای ایران، چون مبتنی بر برجام و وین شش است، قابل رد شدن از سوی طرف مقابل نیست. البته در این زمینه برخی مقامات فرانسوی، آمریکایی و حتی عربستانی غیرمرتبط با مذاکرات وین، اظهارنظرهای پراکندهای را به منظور ایفا کردن نقش پلیس بد مطرح کردند. اما با توجه به روشن بودن پیشنهادهای ایران و حمایت قاطع روسیه و چین، مقامات اروپایی دچار شک و دودلی شدند و در عین حال اعلام کردند پیشنویسهای ایران قابل مذاکره است.
وی با اشاره به فشارهای آمریکا بر کشورهای اروپایی گفت: بلینکن، وزیر خارجه آمریکا و راب مالی، مسوول میز ایران در دولت این کشور مصاحبههای تندی علیه اروپا داشتند و گفتند پیشنهادهای ایران قابل قبول نیست. با توجه به این دو دستگی، معتقدم آمریکا دو سناریو بیشتر پیش رو ندارد. در سناریو اول یا بپذیرد مذاکرات وین براساس پیشنویسهای ایران پیش برود و در ادامه این گفتگوها درباره گرفتن امتیازات بیشتر یا کمتر طرفین با هم به نتیجه برسند. یا اینکه برابر با سناریوی دوم با نپذیرفتن پیشنهادهای ایران، مسوولیت شکست مذاکرات را قبول کند.
خانعلیزاده با تاکید بر اینکه فضای فعلی مذاکرات از دور هفتم گفتگوهای وین مثبتتر است، خاطرنشان کرد: تن دادن آمریکا به ادامه مذاکرات به فشار جریانهای سیاسی در این کشور بستگی دارد. در چنین شرایطی، دولت بایدن با توجه به ناکامیهایی که در ماجرا اوکراین، درگیری با روسیه، موضوع تایوان و همچنین چالش با چین، نیازمند این است که حداقل یک دستاورد نمادین در حوزه سیاست خارجی به دست آورد.
منبع: جام جم
انتهای پیام/