به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان از مشهد، غلامحسین شافعی رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در سی و پنجمین جلسه هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی مشهد گفت: ما بیش از آنکه به کمبود در بحث منابع دچار باشیم، به چالش در تخصیص آن مبتلا هستیم. در کشوری که به واقع از موهبت‌های فراوان بهره‌مند است، همچون قهرمانان اتلاف منابع عمل کرده‌ایم و نتیجه‌اش امروز، بروز بحران در بعضی بخش‌ها به ویژه در حوزه آب و انرژی است.

او افزود: سیاستگذاری‌های توسعه صنعتی طی سال‌های گذشته در بعضی بخش‌ها مسیر اشتباهی را طی نموده است. در کشور‌های پیشرفته جهان، توسعه یک صنعت با تاکید بر حفظ محیط زیست پیرامون آن انجام می‌گیرد، اما در ایران، مدت‌هاست که بی توجه به ظرفیت‌ها، اقتضائات و حتی مطالعات آمایشی این موضوع دنبال شده و نتیجه آن استقرار صنایع آب‌بر در مناطقی بوده است که به کمبود و بحران منابع آبی دچارند و حتی در مواردی، به فاصله چند کیلومتری از این صنایع، روستا‌ها با تانکر آبرسانی می‌شوند.

بیشتر بخوانید

• ضعف زیرساختی، چوب لای چرخ تولید خراسان رضوی

رئیس پارلمان بخش خصوصی ایران، اشاره‌ای به نحوه تخصیص منابع اعتباری و بودجه‌ای داشت و ادامه داد: جالب اینجاست که بعضی تخصیص‌ها در منابع مالی کشور، با عناوین زیبا و اقناع‌گر انجام می‌شود، اما حتی پیش از اقدام هم قابل پیش‌بینی است که اثرات چنین تصمیماتی، چه خواهد بود؟ در دولت گذشته، تسهیلاتی برای اشتغال روستایی تعیین شد و اختصاص یافت. در همان مقطع اتاق ایران، مخالف خود را با این بحث اعلام نمود. با وجود آنکه باور داریم مسیر توسعه از روستا‌های ما آغاز می‌شود، اما معتقد بودیم که این طور تخصیص منابع بدون برنامه‌ریزی مدون و کارآمد، جز پول‌پاشی بیهوده نیست و به ایجاد اثرات سوء منجر می‌شود. می‌توان بررسی کرد که آیا آن تسهیلات توانست روستا‌های ما را رونق ببخشد و از مهاجرت جمعیت روستایی به واسطه بحران منابع، به شهر‌ها جلوگیری کند؟

شافعی به موضوع بحران آب در کشور اشاره و بیان کرد: همچنان در استان‌های خشک کشور شاهد کشت‌های آب‌بَر هستیم و توامان محصولی همچون زعفران که کشت دارای مزیت برای استان‌های خراسان است و کم‌آب‌بَر محسوب می‌شود، در استان‌هایی که منابع آبی و بارش خوبی دارند، ترویج و توسعه می‌یابد. فقدان نگاه کلان ما به بخش کشاورزی، اقتضائات منابع و اولویت‌هایمان، باعث شده تا مرز رسیدن به بحران پیش برویم.

او با اشاره به ضعف وجود بانک‌های اطلاعاتی و آماری و بعضا تناقضات در این بخش، تصریح کرد: برای دستیابی به تحلیل‌های پیش‌نگرانه در موضوعات اقتصادی کشور، نیازمند ایجاد بانک‌های اطلاعاتی کارآمدی هستیم که آمار‌های متقن نسبت به شرایط موجود ارائه کنند.

رئیس اتاق بازرگانی ایران اشاره ای هم به بحث ضرورت‌های توسعه صادرات کشورمان داشت و اظهار کرد: نظر ما از منظر بخش خصوصی، برداشته شدن محدودیت‌ها، پرهیز از ایجاد موانع و اجتناب از اتخاذ تصمیمات خلق‌الساعه برای بخش صادرات و تجارت خارجی کشور است که اگر همین گره‌ها گشوده شوند، دیگر به تعیین سهم نیازی نیست و بخش صادرات کشور بدون مداخله‌گری، توان رشد و تعالی را خواهد داشت.

مطالبه‌گری موثر در بحث بحران آبی

در ادامه این جلسه محمود سیادت، نایب رئیس اتاق بازرگانی خراسان رضوی با اشاره به بحران آبی کشور که در گذر ایام تشدید شده و پیش از این بار‌ها بخش خصوصی در باب آن هشدار داده است، گفت: متاسفانه بر موضوع آب و انتقال و توزیع این منبع حیاتی، مافیای توانمندی تکیه زده که تحقیقات علمی و هشدار‌های مکرر کارشناسان را به چالش می‌کشد یا نادیده می‌انگارد.

او افزود: پارلمان بخش خصوصی ایران در این موضوع باید فراتر از توصیه و ابراز نگرانی، اقدام کند و به سوی مطالبه‌گری موثر گام بردارد. امروز حتی استان‌هایی که منابع آبی غنی داشتند نیز به بحران و چالش دچار شده اند و این امر گویای مدیریت ضعیف بر منابع ارزشمندی است که آینده این سرزمین به آن‌ها وابسته می‌باشد.

نایب رئیس اتاق بازرگانی خراسان رضوی بر تقویت جایگاه مسئولیت‌های اجتماعی در بدنه اتاق بازرگانی مشهد و بر هدایت ماموریت‌های این بخش به سمت فعالیت‌های اثرگذار، تاکید و بیان کرد: تلاش‌های ما در این بخش می‌تواند به عرصه‌های بزرگتری نیز تسری یابد. در بحرانی که همسایگانمان در افغانستان به آن گرفتار آمده اند، نیاز به این بحث احساس می‌شود.

 ضعف حاکمیت اقتصادی

محمدعلی چمنیان، رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری و بازار پول اتاق بازرگانی خراسان رضوی نیز در بحث بحران آب و انرژی به حجم مطالعات و بررسی‌های دانشگاهی انجام شده در این حوزه اشاره کرد و گفت: در گذر این سال‌ها، بخش دانشگاهی و پژوهشی، تحقیقات مفصلی در باب بحران آب چه از منظر شرایط موجود و چه از جنبه وضعیت آینده انجام داده است. ماحصل این تلاش‌ها شاید هزاران صفحه بررسی و مداقه و حتی ارائه پیشنهاد و راهکار در این حوزه باشد، اما دریغ که در عمل گوش شنوایی برای شنیدن مشکل و درک چالش‌های موجود نیست.

او افزود: به استناد تلاش‌های فراوانی که انجام گرفته، دیگر شناخت و حتی راهکاریابی برای چالش‌های موجود در بحث بحران آبی، مسئله ما نیست و این بار باید وارد فاز اجرا بشویم.

 رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری و بازار پول اتاق بازرگانی خراسان رضوی ادامه داد: ضعف مدیریت و حاکمیت اقتصادی، امروز منابع ما را تا سرحد سیدن به بحران، تحلیل برده است. طرح‌های آمایشی با هزینه گزافی تهیه شدند، در مقطعی با اصرار نماینده اتاق بازرگانی در جلسات آن حضور می‌یافت، اما چون نقدهایمان پذیرفته نبود، دیگر نماینده این بخش به جلسات دعوت نشد. حالا بررسی شود آن طرح‌ها تا چه میزان کارآمد واقع شدند و تا چه مقدار به مرحله اجرا درآمدند و تا چه حد موثر بودند؟

بحران آب در کشور، نیازمند توجه

محمود امتی، رئیس شورای نظارت راهبردی کمیسیون‌های اتاق بازرگانی خراسان رضوی نیز با تایید چالش‌های موجود در بخش منابع آبی، گفت: کشاورزی خُرد ما توان خرید و تامین سیستم‌های نوین آبیاری را ندارد، پس به همان شیوه‌های سنتی گذشته، مسیر خود را ادامه می‌دهد. در عمده روستا‌های ما، معیشت و اقتصاد اهالی، به کشاورزی پیوند خورده و اگر بحران آب بیش از این دامنگیر این بخش شود، معنایش از میان رفتن زندگی روستایی خواهد بود.

او افزود: در دهه ۵۰ بنا بر آماری که اعلام شده، حدود ۵۰ هزار حلقه چاه درکشور وجود داشت. این آمار در گذر ایام رو به فزونی گذاشت، چنانکه گفته می‌شود در حال حاضر حدود بیش از ۷۰۰ هزار حلقه چاه در بخش کشاورزی وجود دارد که البته حدود نیمی از این تعداد غیرمجاز هستند. به این موارد، شمار زیادی از چاه‌هایی که تا به امروز شناسایی نشده اند را هم بیافزایید تا ابعاد بحران شفاف‌تر شود.

رئیس شورای نظارت راهبردی کمیسیون‌های اتاق بازرگانی خراسان رضوی ادامه داد: اتخاذ هر نوع تصمیمی در مورد بحران آب در کشور، نیازمند توجه به همه ابعاد موضوع است و نمی‌توان نسبت به جنبه‌های مختلف این بحث اغماض نمود.

مشهد به پایتخت انرژی خورشیدی کشور تبدیل شود

رضا حمیدی، عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی مشهد نیز، بحران در بخش آب و خاک را عامل تشدید مهاجرت و در پی آن شکل‌گیری یک جمعیت بزرگ مهاجر و حاشیه‌نشین در شهر‌هایی همچون مشهد دانست و گفت: این جمعیت حاشیه نشین، عمدتا از مناطقی آمده اند که بحران آب بر آن‌ها عارض شده است و کسی فکر نمی‌کند که چنین بحرانی تا چه میزان می‌تواند مسائل عمیق و ادامه داری را موجب شود و حلقه آسیب‌های این بخش تا چه مقدار پیچیده و دشوار خواهد بود؟

او خواستار حذف کامل شیوه‌های پُرمصرف آبی در بخش کشاورزی، با حمایت ویژه از بخش کشاورزی خُرد و ترویج روش‌های نوین برای این بخش شد و توامان از ضرورت توسعه انرژی‌های نو در خراسان رضوی سخن به میان آورد و افزود: در بحث تولید برق نیز به منظور پیشگیری از بحران و با هدف حفظ و حراست از محیط زیست کشورمان، باید به سمت تولید انرژی‌های نو گام برداریم و زمینه‌ای را فراهم کنیم تا شهری مثل مشهد، از مسیر فرهنگسازی و ترویج گری به پایتخت انرژی خورشیدی کشور تبدیل شود.

هشدار! قطعی برق در سالهای آینده

احمدرضا صفار طبسی رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی مشهد نیز گفت: مشکل برق را اگر از همین حالا دنبال نکنیم در سالهای آتی به بحران‌های بسیار بزرگی دچار خواهیم شد.

او بر ضرورت خرید و ورود تجهیزات لازم برای ایجاد نیروگاه‌های کوچک مقیاس و همچنین تولید برق برای بخش صنعت، با هدف پیشگیری از قطع این انرژی (جهت خطوط تولیدی) در ایام پیک مصرف تاکید کرد و خواستار حمایت ویژه دولت از این موضوع و کمک به بنگاه‌های اقتصادی برای تامین این زیرساخت‌ها شد.

رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی مشهد ادامه داد: بخش خصوصی باید در موضوع بحران انرژی با دولت صحبت کند. به هر صورت بسیاری از چالش‌های آینده از همین حالا قابل پیش‌بینی و پیشگیری هستند و باید سیاست‌های جدیدی برای آن‌ها به اقتضای ظرفیت‌های موجود اتخاذ شود. چه در بحث تولید انرژی که نیاز به سرمایه گذاری و ایجاد زیرساخت‌های جدید است و چه در موضوع آب که باید سمت و سوی کشت‌های بهینه و در مواردی کشت فراسرزمینی برویم.

بحران آبی به کوچ صنایع کوچک می‌انجامد

غلامعلی رخصت، رئیس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی نیز گفت: چالش آب باعث می‌شود تا بعضی صنایع کوچک ناگزیر از کوچ شوند و این اتفاق در خراسان رضوی هم بروز خواهد کرد. صنایع بزرگ و آب‌بر، فقط بحران محیط زیستی رقم نمی‌زنند بلکه صنایع کوچک‌تر و خردتر را هم به واسطه نبود منابع آبی، ناگزیر از جابه جایی می‌کنند. سیاستگذاری‌های اشتباه در استقرار صنایع بزرگ آب‌بر در مناطق خشک، نه فقط روستا‌ها که صنایع ما را هم کوچ می‌دهد.

او افزود: متاسفانه در توسعه صنعتی به آینده شهر‌ها و اقتصاد استان‌ها توجه نمی‌شود و این بحران روزگاری دامنگیر نسل‌های بعدی می‌شود. در حال حاضر نمی‌توان از ایجاد بسیاری از صنایع جدید به واسطه نفوذی که دارند، جلوگیری کرد.

 فقدان بانک‌های اطلاعاتی متقن

محسن خندان دل، رئیس کمیسیون خدمات فنی و مهندسی و عمران اتاق بازرگانی مشهد نیز در این جلسه ضعف زیرساخت‌های توسعه‌ای و اقتصادی کشور را ناشی از نگاه‌های سیاسی به این بخش دانست و گفت: در کشور‌های پیشرفته جهان اگر در راس ساختاری تغییری رقم می‌خورد، مدیر یا رئیس جدید فضای کار خود را دگرگون نمی‌کند. بلکه در موضوعات اساسی، او ادامه دهنده راهی است که مدیران پیشین در آن گام برداشته اند. نگاه به این بحث از منظر مدیران توسعه یافته، آلوده به موضوعات سیاسی نیست بلکه مسیر رسیدن به رشد و تعالی را در ادامه گام‌های برداشته شده، دنبال می‌کنند. این موضوع در کشور ما کاملا برعکس عمل می‌شود و سیستم‌ها با هر تغییری، از نو متحول می‌شوند و برنامه‌ها با نگاهی تازه نگاشته و اجرا می‌شوند.

انتهای پیام//ف.ح.