باشگاه خبرنگاران جوان مشهد - به حلوای معروف سوغات بایگ، در زبان محلی حلوای سفید جوزی گفته می‌شود.

این حلوا از شیرینی‌های معروف و محلی بایگ است که در روز‌های سرد زمستان تهیه می‌شود. حلوا جوزی انرژی لازم برای مقابله با سرما زمستان را دارد که این امر به دلیل طبع گرم این حلوا است.

این حلوا خیلی ساده تهیه می‌شود به همین دلیل می‌توان گفت که از وقتی که گردو، چوبک و شیره انگور در دسترس بوده، مردم بایگ با ذوق و سلیقه به فکر درست کردنش افتاده باشند.

کاش می‌شد هرمقدار حلوا جوزی می‌خواهم بخورم

آرزو علومی بایگی محقق و پژوهشگر تاریخ محلی و شفاهی تربت حیدریه در رابطه با حلوای بایگ گفت: در کتاب فضیلت‌های فراموش شده حسینعلی راشد در صفحات ۱۸۱ و ۱۸۲ آنجا که از زیبایی‌های طبیعت و مزرعه می‌نویسد: "حلوا جوزی می برم که از تربت چیزی نمی‌فهمیدم جز آنکه، چون از آنجا برایم یک کفش ارسی خریده بودند و در فصل زمستان حلوا جوزی آورده بودند دلم می‌خواست که به تربت بروم و ببینم حلوا جوزی را چگونه می‌پزند و هر مقدار که می‌خواهم از آن بخرم و بخورم."

او گفت: نکته قابل توجه این است که در تهیه این نوع حلوا از روغن استفاده نمی‌شود و همچنین به جای شکر که ناخالصی زیاد دارد از شیره انگور استفاده می‌شود که در کل یک نوع شیرینی حلوا بدست می‌آید که خیلی طعم گوارا و ماندگاری دارد.

بیشتر بخوانید 

• حلوا مغزی؛سوغاتی با ارمغان توسعه روستایی

محقق و پژوهشگر تاریخ محلی و شفاهی تربت حیدریه گفت: به دلیل استفاده از محصولات طبیعی و استفاده نکردن از مواد شیمیایی و روغن حلوا، جوزی می‌تواند مورد استفاده افراد مختلف از سنین کودکی تا مادر و پدر بزرگ‌ها قرار گیرد در ضمن حلوای سفید جوزی بسیار سالمتر از حلوا‌های معمولی است.

حلوا جوزی فوق‌العاده است!

مریم توکلی یکی از مصرف کنندگان حلوا جوزی گفت: من خیلی حلوا جوزی را دوست دارم، زیرا در فصل زمستان که هوا سردتر است طبع گرم آن باعث می‌شود از روز‌های سرد راحت‌تر گذر کنیم.

زهرا سعادت از دیگر مصرف کنندگان حلوا جوزی گفت: حلوا جوزی برای من که رژیم می‌گیریم باعث ترس از مصرف می‌شود زیرا که شیرینی این حلوا خیلی زیاد است.

او گفت: علاوه بر این مسائل این حلوا باید حتما در فریزر نگهداری شود و هنگامی که فرصت کافی برای باز شدن یخ آن وجود ندارد قید خوردن آن را می‌زنم.

چرا حلوا جوزی به عنوان سوغات بایگ ناشناخته مانده است؟

حلوا جوزی آن‌قدر خوشمزه و مقوی است که می تواند مورد پسند مسافران و مردم شهرهای دیگر قرار بگیرد اما پخت و مصرف آن بیشتر در بایگ محدود است.

زهره انصاریان یکی از کسانی است که حلوا جوزی می‌پزد از او می‌پرسم چرا حلوا جوزی ناشناخته  است.

او گفت: شرایط نگهداری حلوا جوزی خیلی سخت است و خیلی زود در دمای اتاق باز می‌شود بنابراین نمی‌توان به شهر‌های دیگر فرستاد، زیرا مسافری که به بایگ می‌آید نمی‌تواند با وسیله نقلیه آن را به شهر خود ببرد.

او گفت: پخت حلوا جوزی از زمان قدیم در منطقه بایگ بوده است، زیرا انگور و گردو از محصولات کشاورزی این منطقه است.

از انصاریان درباره پخت حلوا جوزی می‌پرسم و او در پاسخ گفت: این روز‌ها پخت حلوا جوزی نسبت به قدیم راحت‌تر شده است .با گسترش لوله کشی گاز  می‌توان شیره انگور را در خانه تهیه کرد در حالیکه قبلا شیره انگور روی کنده‌های بزرگ آتش در فضای باز تهیه می‌کردند.

برای پخت حلوا جوزی باید شیره انگور را روی شله کم گذاشت امروز با گسترش همزن‌های برقی از این وسیله استفاده می‌کنند تا شیره انگور به غلظت لازم برای حلوا جوزی برسد که معمولا بعد از شش ساعت به غلظت لازم می‌رسد سپس گردو و در صورت دلخواه پسته یا مغز زردآلوی بو داده را به مخلوط اضافه می‌کنند  و سپس بعد از کمی خنک شدن مایه حلوا جوزی را روی آرد می‌ریزند و بعد از آرد مالی کردن در قالب‌های مخصوص قرار می‌دهند و بعد از بستن حلوا جوزی آن‌ها را برش می‌دهند و در بسته بندی‌های مناسب در فریزر نگه داری می‌شود.

بیشتر بخوانید

• کف زنی، آیین هزارساله مردم تربت حیدریه در شب یلدا
• شب چله؛ سنت دیرینه ای که باید ماندگار بماند
• روایتی از تاریخچه بازار سوغاتی‌های مشهدی

از این بانوی بایگی می‌پرسم آیا تا به حال شورا‌های روستا‌ها در زمینه معرفی حلواجوزی قدمی برداشته است و او این طور گفت: پارسال اقداماتی برای معرفی و صادرات آن به شهر‌های دیگر انجام شد، اما ظاهرا زیاد نتیجه‌ای نداشته است.

تقویت سوغات های روستایی می تواند زمینه را برای  اشتغال  فراهم کند

 اگر این سوغات بیشتر جا بیفتد می توان تهیه آن را در روستاها رواج داد تا در کنار کشاورزی به عنوان یک شغل برای روستاییان در بیاید. همچنین اگر تهیه حلوا جوزی از حالت کارگاهی دربیاید و به شکل تولید کارخانه ای نیز دربیاید می توان امید بیشتری به اشتغال مردم محلی داشت.

محبوبه بابایی دکترای توسعه روستایی و  پژوهشگر در این زمینه  گفت: مهمترین مسئله‌ای که در حال حاضر در کشور وجود دارد مهاجرت روستاییان است، پتانسیل‌های روستاها به دلیل محدود شدن به کشاورزی و دامپروری برای کسب و کار محدود است.

او  گفت: جوانان روستایی تحصیل کرده، دانش بومی گذشتگان خود را فراموش کرده‌اند و همچنین تنوع کم  شغل در روستاها باعث شده تا آنها مجبور به مهاجرت از روستاها به شهرها شوند.

بابایی گفت: بند ب ماده ۲۷ قانون اساسی کشور به این امر می پردازد که چطور می‌توان اشتغال روستایی کشور را سامان‌دهی کرد. به این صورت که بر اساس شناخت مبسوطی که از روستاهای کل کشور کسب می‌کنند بودجه‌های خاصی برای ساماندهی اشتغال هر روستا تعیین می‌کنند و جوانان بر اساس وضعیت جدید می‌توانند در روستاها بمانند.

گزارشگران: رزا اروند، مریم مزروعی 

انتهای پیام//ر.ا.