به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از زاهدان ،در ایامی هستیم که پس از گذشت قرنها هنوز درسهای بسیار زیاد و عمیقی را باید از آن بیاموزیم.
روزهای اشک و آهی که به روال گذشته، هر سال با آیینهای خاصی در حضور باشکوه خیل عظیم مسلمانان در قالب عزاداریهای ماه محرم همراه است.
لباسهای عزا، بیرقهای مشکی، خیمههای افراشته، چشمهای به ماتم نشسته و صدای طبل و سنج و زنجیر از جمله آیینهای ماه محرم است که با تفاوتهایی هر سال در سراسر ایران اسلامی با شور و حال خاصی برگزار میشود.
تاریخ به خوبی گواه ارادت ویژه مردمان خطه سیستان و بلوچستان به اهل بیت (ع) را میدهد که درهر شرایطی برای حفظ آرمانها و توسعه تفکر اهل بیت عصمت و طهارت (ع) تلاش کردهاند.
نوحه خوانی، سینه زنی، زنجیرزنی، شبیه خوانی یا تعزیه خوانی و خواندن زیارت عاشورا از جمله آیینهای معمول مردم این خطه از میهن اسلامی در ایام محرم به شمار میرود.
پخت حلیم و شله زرد، امتناع مردم سیستان از پخت غذا در سه روز قبل از واقعه عاشورا، پشت بام رفتن ریش سفیدان و تلاوت قرآن و ذکر دعا برای اعلام رسیدن ماه محرم و برگزاری مجالس روضه و عزاداری در منازل از جمله آداب خاص مردم در ماه محرم و ۱۸ روز پس از آن است.
در مناطق مختلف سیستان و بلوچستان به ویژه شهرهای زاهدان، زابل، زهک و هیرمند که بیشترین ساکنان آن را شیعیان تشکیل میدهند، تکیهها و حسینههای متعددی در محلههای مختلف پذیرای عزاداران حسینی است.
تعزیه درسیستان به صورت روز شمار اجرا میشود. به این صورت که شبیه خوانان هر روز ماه محرم را به یکی از یاران امام حسین (ع) مثلا حضرت علی اکبر (ع) یا حضرت ابوالفضل (ع) اختصاص میدهند.
در ماه محرم زنان دست از انجام کارهایی مثل حصیربافی و صنایع دستی برمیدارند وبیشتر سعی دارند خود را با ذکر و تسبیح و نماز و روزه مانوس کنند.
همچنین مردم این خطه بر آن باورند تا در روز تاسوعا و عاشورا روزه بگیرند تا با تحمل تشنگی ریاضت تحمل مصیبتها برای آنان سختتر شود.در سیستان مکان زیارتی برای بانوان به نام "بی بی دوست " وجود دارد که برخی بانوان سیستانی در روز تاسوعا و ظهر عاشورا نذورات خود را در این مکان ادا میکنند.
از آیینهای خاص و ویژه محرم در این منطقه که از شبهای نخست ماه آغاز میشود، تعزیه خوانی است که ریشه در تمدن این خطه دارد.
در تعزیه خوانی یک نفر از گروه تعزیه خوانی با صدای طبل، شروع شدن تعزیه را به اطلاع مردم میرساند، بعد از این که مردم جمع شدند در صحنی که به این منظور تهیه شده است تعزیه خوانها مرثیههای خود را اجرا میکنند.
در سیستان اکثرا تا روز دهم غذاهای نذری مردم را معمولا حلیم سنتی که به آن "قلور" گفته میشود تشکیل میدهد و در روز عاشورا با قیمه از سوگواران پذیرایی میشود.
با نگاهی به تاریخ عزاداری سنتی در سیستان به برخی آیینهای سنتی از جمله حمل خیمه گاه حسینی و شهدای کربلا و علامت گردانی بر میخوریم که در زمان آل بویه مرسوم بوده و در زمان قاجار نیز با برپا کردن تکیهها آیینهای تعزیه خوانی رونق بیشتری گرفته است.
همچنین سقاخوانی اوج ارادت مردم این خطه را به حضرت ابا عبدالله (ع) نشان میدهد بطوری که در این ایام ارادتمندان به امام حسین (ع) در حالی که با یکد دست مشک آب و با دست دیگر کاسهای در دست دارند به یاد تشنه لبان کربلا، عزاداران را سیراب میکنند. برخی از سقاها در گذشته اشعاری نیز در قالب مرثیه سرایی میخواندند.
همچنین مردم اهل سنت با آغاز ماه محرم خود را در سوگ سرور و سالار شهیدان سهیم میدانند و با اجرای برنامههای وعظ و سخنرانی در محافل مذهبی به استقبال از این ماه میروند.
سیستان و بلوچستان از ترکیب قومیتی و مذهبی خاصی تشکیل شده است بطوری که بخش قابل توجهی از مردم این استان را هموطنان اهل سنت تشکیل میدهند.
شماری از اهل سنت این استان نیز در ماه محرم آیینها و مراسم خاص خودشان را دارند و محرم و به ویژه روز عاشورا را بافضیلت میشمارند.
علمای اهل سنت منطقه تاکید دارند روز عاشورا روز پرفضیلت و روز بزرگی است و مردم روزه بگیرند تا از فضیلتهای الهی و مغفرت الهی در این روز بزرگ برخوردار شوند.
البته کمک به فقرا در همه ایام سال توصیه شده ورواج دارد، اما در روز عاشورا با عنایت به فضیلتهای الهی آن، مردم به فقرا بیشتر کمک میکنند.
حجت الاسلام منصور باقربیگ مدیر کل تبلیغات اسلامی سیستان و بلوچستان گفت: امسال ایستگاههای صلواتی محرم سیستان و بلوچستان با توزیع ماسک و ضد عفونی به ایستگاههای سلامت تبدیل شده اند.
باقربیگ افزود: عزاداری امام حسین (ع) مانند سایر مناسبتهای چند ماه اخیر با رعایت دستورالعملهای بهداشتی دراستان برگزار میشود.
حجت الاسلام باقربیگ خاطرنشان کرد: به هر یک از سازمانها وظایفی محول شده و همه پای کار آمدند تا امسال یک محرم بسیار پر شور و سلامت را داشته باشیم.
گزارش ازعالیه گنجعلی بنجار
انتهای پیام/گ