به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از  اصفهان، کمتر خانه‌ای را می‌توان یافت که در آن آثار صنایع دستی خودنمایی نکند، در زندگی مردم اصفهان زنده و پویاست، تا جایی که پای ثابت هدیه‌ها و روز‌های به یاد ماندنی است، البته این هنر صنعت در خارج از مرز‌ها نیز طرفداران پر و پا قرص خود را دارد تا جایی که اصفهان را به نام صنایع دستی می‌شناسند.

استادکاران امروز صنایع دستی اصفهان این شغل شریف را از پدر و پدربزرگ فرا گرفته اند و این میراث زیبا را برای آیندگان خود نیز حفظ می‌کنند؛ هنرمندانی که حتی در روز‌های سخت که کرونا بر سر معیشت نیز سایه شوم خود را انداخته بود با مشکلات ساختند، اما از کار پا پس نکشیدند.

هم صنعت است و هم هنر

برای هم صحبت شدن با برخی از این استادکاران راهی میدان نقش جهان شده ایم، مانند همیشه پرشکوه و زیبا، اما خالی از گردشگر و حتی خریدار. از کنار مردمی که گویا فقط برای ثبت لحظات شان در قاب دوربین به نقش جهان آمده اند عبور می‌کنم و وارد یکی از راسته‌های میدان می‌شوم که به بازار مسگران معروف است.‌

می‌گویند حاج احمد توسلی کع بیش از ۵۰ سال سابقه مسگری دارد در حجره اش به روی خبرنگاران باز است، البته به خودم یادآوری می‌کنم که با صدای بلند سوالاتم را بپرسم، چون آثار ضربات روی مس بر شنوایی این هنرمند مانند سایر هنرمندان مسگر اثر گذاشته است. استادکارانی که البته جویای گوشی شنوا هستند تا دردهایشان را فریاد بزنند

احمد توسلی استاد کار صنایع دستی گفت: سال هاست که فرزندانم علاقه‌ای به حضور در کار صنایع دستی را ندارند، صنایع دستی شغلی سخت و با درآمد پایین است به همین دلیل جوانان به سراغ این حرفه نمی‌آیند.

او ادامه داد: قیمت مس هر روز افزایش پیدا می‌کند و این در حالی است که نوسان قیمت باعث شده تا آثار مسی نیز با ثیمت‌های زیاد به فروش برسد و طرفداران خود را از دست برهد.

این هنرمند صنایع دستی بیان کرد: به این باور رسیده ایم که مسئولان صنایع دستی را فراموش کرده اند، هیچ حمایتی از هنرمندان نمی‌شود و حتی قانون صنایع دستی نیز در حق ما به درستی اعمال نمی‌شود با هر بار اوج گیری کرونا بدون توجه به شرایط بازاریان، میدان نقش جهان را تعطیل می‌کنند و به شرایط اقتصادی فعالان صنایع دستی توجهی ندارند.

مشکل صنایع دستی، یکی دو تا نیست

عباس شیردل رئیس اتحادیه صنایع دستی اصفهان گفت: یکی از چالش‌های مهم هنرمندان صنایع دستی قیمت ارز و تامین مواد اولیه است برای مثال مس در داخل کشور تولید می‌شود، اما قیمت آن با ارز هماهنگی دارد و به محض تغییر قیمت ارز فروشندگان مواد اولیه، مس را به قیمت بیشتری به هنرمندان می‌فروشند، چون بیشتر تامین کنندگان داخلی نیز با ارز معامله می‌کنند.

او ادامه داد: حدود پنج سال است که دولت هیچ هنرمند جدیدی را بیمه نمی‌کند و بودجه آن را به تامین اجتماعی نداده است و حتی افرادی که بیمه هستند نیز به دلیل کمبود‌ها دچار مشکل شده‌اند.

رییس اتحادیه صنایع دستی اصفهان اظهار کرد: فعالان حوزه صنایع دستی با مشکلات بسیاری رو به رو هستند، یکی از مهم‌ترین این مشکلات مربوط به پرداخت مالیات است، چون فعالان این حوزه هیچ‌گونه سودی نداشته‌اند، اما اداره دارایی، مالیات با رقم قبل و بدون کاهش از آن‌ها مطالبه می‌کند.

شیردل اضافه کرد: مواد اولیه داخلی و زیرساخت صنایع‌دستی به قیمت گزاف و انحصاری است و هنوز هم بخش اعظم صادرات صنایع‌دستی چمدانی است و واسطه‌گری در این صنعت از چالش‌های مهم به شمار می‌رود.

او گفت: بسیاری از هنرمندان و صنعتگران برای پرداخت اجاره کارگاه و مغازه خود هم با مشکل مواجه هستند؛ تاکنون بیش از صد فروشگاه صنایع دستی اصفهان تخلیه شده و تعداد زیادی از مغازه‌ها در صورت ادامه بحران تعطیل خواهند شد.

گنجینه صنایع دستی اصفهان، طرحی که خاک می‌خورد

جعفر جعفرصالحی معاون سابق صنایع‌دستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان گفت: در کشور‌های هدف صادرات، به دنبال آثار کاربردی هستند و صرفا نگاه تزیینی به هنر‌های دستی ندارند این نگاه بایستی به کشور ما نیز ورود پیدا کند.

او خاطر نشان کرد: بسیاری از آثار هنرمندان ما در خانه یا کارگاه خاک می‌خورد و این در حالی است که در اصفهان یک گالری یا موزه اختصاصی برای آثار هنرمندان صنایع دستی وجود ندارد.

معاون سابق صنایع‌دستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان بیان کرد: وقتی گردشگر به اصفهان وارد می‌شود نمی‌داند برای مشاهده آثار فاخر صنایع دستی هنرمندان این شهر، به کجا مراجعه کند در صورتی که آثار بسیار فاخری در اصفهان وجود دارد که مسلما مشاهده آن‌ها برای گردشگران بسیار جالب خواهد بود.

زنجیره فروش در صنایع دستی کامل شود

جعفرصالحی عنوان کرد: تنها راه نجات در شرایط فعلی این است که زنجیره فروش در صنایع دستی به درستی شکل بگیرد، یکی از مشکلات صنایع دستی تک روی است که هنرمندان ترجیح می‌دهند به تنهایی از تولید تا حتی صادرات را برعهده بگیرند.

او افزود: اگر فعالان صنایع دستی به شرکت‌های دانش بنیان اعتماد کنند و برای بازاریابی، فروش یا صادرات از افراد متخصص بهره ببرند می‌توانیم منتظر اتفاقات بهتری در صنایع دستی باشیم.

معاون سابق صنایع‌دستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان اظهار کرد: از میان محصولات صنایع دستی که امروز بالاترین آمار فروش را دارند و حتی در بحث صادراتی جایگاه ویژه‌ای دارند آثاری کاربردی هستند که هنرمند علاوه بر جنبه‌های زیبایی و تزیینی به کاربردی بودن آن توجه ویژه‌ای داشته است.

جعفرصالحی گفت: باید رویکردخود را در حوزه فروش تغییر دهیم، واقعیت این است که باید یک نگاه جدید به بازار‌های دنیا داشته باشیم.
او ادامه داد: اگر شرایط کرونا کماکان ادامه یابد یکی از راه‌هایی که به دوام و بقای صنایع دستی و فعالان این حوزه کمک می‌کند رونق هر چه بیشتر تجارت الکترونیک و فراهم آوردن زیرساخت‌های لازم در این حوزه است.

تجارت الکترونیک راه نجات صنایع دستی در دوران کرونا

نورالله عبداللهی سرپرست معاونت صنایع‌دستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان گفت: کرونا به همه ما آموخت که بایستی برای شرایط جدید و غیر قابل پیش بینی آماده باشیم، همانطور که تاکنون فروش صنایع دستی به حضور گردشگران بستگی داشت، اما بخاطر محدودیت‌های کرونایی نتوانستیم در جذب گردشگر مانند گذشته موفق باشیم و فروشندگان صنایع دستی برای این شرایط آماده نبودند و به همین دلیل متحمل ضرر‌های فراوانی شدند.

او ادامه داد: ۶۰ هزار نفر در تولید و فروش صنایع دستی فعالیت می‌کردند که بیش از ۹۰ درصد آنان بیکار شده اند و اگر حمایت جدی از صنایع دستی انجام نشود آینده نه چندان خوبی در انتظار هنرمندان این صنف خواهد بود.

سرپرست معاونت صنایع‌دستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان اظهار کرد: کرونا با همه مشکلاتی که برای صنوف مختلف و کسب و کار‌ها رقم زد، اما سبب شد تا بستر اولیه برای تجارت الکترونیک به ویژه در حوزه صنایع دستی مهیا شود.

عبداللهی یادآور شد: این بستر باعث می‌شود تا در سال‌های آینده با توسعه تجارت الکترونیک فروش آثار صنایع دستی از روش‌های سنتی فاصله بگیرد و قالبی جدید را تجربه کند که قطعا مشتریان بسیاری را جذب خواهد کرد.

او افزود: فروش اینترنتی در دوران شیوع کرونا افزایش ۲۰۰ درصدی یافته و تاکنون حدود ۷۰ پایگاه اینترنتی فعال در حوزه صنایع دستی در استان اصفهان شناسایی شده که نشان دهنده ظرفیت اصفهان در حوزه تجارت الکترونیک است.

هنرمندان صنایع دستی امروز در میان انبوهی از مشکلات نگران بقای خود در بازار هستند؛ مشکلاتی که برای برخی از آن‌ها با خلاقیت و نوآوری کمرنگ شده، اما رفع کامل آن‌ها قطعا نیازمند حمایت و چاره جویی مسئولان است تا زیباترین نماد هنر ایرانیان به مهمترین منبع درآمدشان هم تبدیل شود.

گزارش از سپیده صالحی

انتهای پیام/ی