به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شهرکرد، توریسم درمانی و صنعت گردشگری در دنیا از قدیم یک صنعت پول‌ساز به حساب می‌آمد. البته در گذشته گردشگری بیشتر در حوزه تاریخی فعال بود.

گردشگران برای دیدن بنا‌های تاریخی یا مکان‌های دیدنی وارد کشور‌ها می‌شدند. به هرحال این صنعت دچار تغییرات گسترده شده و شاهد وجود انواع گردشگری مختلف از جمله گردشگری‌های مذهبی، ورزشی، فرهنگی، توریسم درمانی، گردشگری سلامت، گردشگری پزشکی و گردشگری ورزشی هستیم.

بیشتر بخوانید

• چهارمحال و بختیاری جزو بهترین مناطق توریستی ایران است

در این بین صنعتی که توانسته برای کشور‌های پیشرو در صنعت پزشکی به ویژه کشور‌های در حال توسعه درآمد‌های کلان ارزی به دست بیاورند، توریسم درمانی است.

توریسم درمانی چیست؟

سازمان جهانی گردشگری (WTO) به طور خاص گردشگری سلامت را چنین تعریف می‌کند: استفاده از خدماتی که با استفاده از آب‌های معدنی، آب و هوا یا مداخلات پزشکی به بهبود یا افزایش سلامتی و افزایش روحیه فرد منجر می‌شود و در مکانی خارج از محل سکونت فرد به طول می‌انجامد.

مقوله گردشگری سلامت فراتر از گردشگری درمانی است و شامل گردشگری پزشکی، گردشگری طبیعت‌درمانی و گردشگری تندرستی می‌شود.

در گردشگری پزشکی که رایج‌ترین و حساس‌ترین زیرشاخه گردشگری سلامت است، عموماً سفر‌ها برای درمان بیماری یا انجام عمل جراحی و چک آپ سلامت گردشگر در کلینیک‌ها و بیمارستان‌ها با امکانات پزشکی بالا و هزینه‌های درمانی مناسب انجام می‌شود.

سفر درمانی به مراکز دارای منابع و خدمات درمانی طبیعی تحت نظارت پزشک را گردشگری طبیعت‌درمانی می‌گویند که این منابع و خدمات طبیعی شامل چشمه‌های آب گرم، دریاچه نمک، آفتاب درخشان، لجن طبی، ماساژ طبیعی، حمام گیاهی و همچنین محیط زیست زیبا، پاک و آرام است.

در گردشگری تندرستی، گردشگر به دنبال آرامش است و برای رهایی از تنش‌های زندگی روزمره و تجدید قوا بدون مداخله و نظارت پزشکی راهی سفر می‌شود. معمولاً این گردشگران بیماری جسمی مشخصی ندارند و بیشتر در پی بهره‌مندی از طبیعت شفابخش و دوری از شلوغی‌ها، تنش‌ها و آلودگی‌های زندگی شهری هستند.

گردشگری سلامت قدمتی چندین هزار ساله دارد و در واقع پیشینه آن به دوران رم و یونان باستان باز می‌گردد، بدین ترتیب که در گذشته افراد برای تفریح یا درمان و آرامش روح و روان خود به چشمه‌های آب گرم و معدنی و رودخانه‌ها پناه می‌بردند و با آب تنی در آن‌ها یا نوشیدن آب گوارا سلامتی خود را باز پس می‌گرفتند.

گردشگری سلامت در ایران

در گذشته کشور ایران در زمینه پزشکی حرف اول را می‌زده و بسیاری از اروپا و آمریکا برای آموزش علوم پزشکی به کشورمان می‌آمدند و از آنجایی که تعداد و تنوع چشمه‌های آب گرم و معدنی در سرزمین چهار فصل بسیار زیاد است در بسیاری شهر‌ها از گذشته تا به امروز، مردم برای یافتن آرامش و درمان بیماری‌های خود در این چشمه‌ها تنی به آب می‌زنند.

البته دانش و کیفیت خدمات پزشکی و درمانی ایران در حال حاضر نیز بالا و از جمله کشور‌های خوب دنیا و عناصر معدنی موجود در چشمه‌های آبگرم ایران نیز بی نظیر است.

ظرفیت‌های چهارمحال و بختیاری در بخش گردشگری سلامت

چهارمحال و بختیاری یکی از استان‌هایی است که با برخورداری از آب و هوایی پاک و به دور از آلودگی، چشمه‌های آب معدنی سرد، طبیعتی بکر، گونه‌های گیاهی درمانی و جاذبه‌های طبیعی آرام‌بخش می‌تواند به یکی از مقاصد گردشگری سلامت کشور تبدیل شود.

خصوصیت اقلیمی چهارمحال و بختیاری به دلیل قرار گرفتن در ارتفاع ۲ هزار متری از سطح دریا موجب شده است این استان در روز‌هایی از سال به مهمترین نقطه تولید اکسیژن طبیعی در کشور تبدیل شود.

ویژگی نسبت ارتفاع از سطح دریا در چهارمحال و بختیاری این است که در این استان هیچگاه پدیده «هایپوکسی‌هایپوکسمیک» که باعث می‌شود درصد اکسیژن هوای دمی کاهش یابد، رخ نمی‌دهد، شیب کمتر از ۲۰ درصد جغرافیای منطقه مردم را هیچگاه دچار ارتفاع زدگی نمی‌کند و وجود غلظت بالای ۲۱ درصدی اکسیژن، زمینه مناسبی برای تمرینات هوازی ورزشکاران است.

خانم نوروزی کارشناس اداره کل هواشناسی چهارمحال و بختیاری گفت: این استان از نظر پاکی هوا، پتانسیل خوبی در کشور دارد و کیفیت و خالصی اکسیژن در شهرکرد نسبت به سایر مراکز استان‌های دیگر بهتر و بیشتر است.

او افزود: نبود منابع آلاینده در چهارمحال و بختیاری و ارتفاع مناسب از سطح دریا، باعث وجود کیفیت قابل قبول هوا و اکسیژن در استان است.

این شرایط هوایی و اقلیمی در چهارمحال و بختیاری به اضافه ورود پرندگان مهاجر به تالاب‌های چغاخور و گندمان می‌تواند یک فرصات لذت بخش برای گردشگران سلامت باشد.

چهارمحال و بختیاری پایتخت گیاهان دارویی/ وجود ۳۵۰ گونه خاص

استفاده از گیاهان دارویی به منظور درمان با تاریخ زندگی انسان همزمان بوده است. انسان در تمام دوران تاریخی برای درمان چاره‌ای جز توسل به گیاهان نداشته است.

چهارمحال و بختیاری به واسطه داشتن شرایط ویژه رویشی مانند شرایط توپوگرافی خاص، آب و هوای معتدل و قرار گرفتن در تابش مستقیم خورشید یکی از مهمترین مراکز رویش گیاهان دارویی کشور و جهان است.

اگر چه در نیم قرن گذشته استفاده از دارو‌های شیمیایی و سنتزی به شدت رواج یافت، ولی به سرعت آثار زیان بار آن بر زندگی، سبب گرایش مجدد به گیاهان دارویی شده و این نکته که توسل به گیاهان دارویی برای درمان بسیاری از بیماری‌ها همواره در طول تاریخ یکی از روش‌های موثر درمان بوده است به خوبی روشن است.

تنوع آب و هوایی در ایران باعث رویش انواع گیاهان با خواص داروی متنوع شده است. آب و هوای معتدل کوهستانی چهارمحال و بختیاری و بارش نسبتا مناسب سبب رویش بسیاری از گیاهان داروی در این منطقه شده است.

یکی از کارشناسان و پژوهشگران رشته گیاهان دارویی استان چهارمحال و بختیاری گفت: این استان یکی از مهمترین رویشگاه‌های گیاهان دارویی بوده و دارای برخی گونه‌های انحصاری از گیاهان طبیعی دارویی است که می‌توان به گونه‌هایی از این گیاهان با نام‌های کرفس کوهی، زرین گیاه، مورد، مخلصه، هواچوبه، چوک، سوداب، مرزنجوش، شاه تره، ریواس و ... اشاره کرد که در فصل بهار به صورت خودرو در دامنه‌های مرتفع و مناطق کوهستانی استان رشد می‌کنند.

مژده سلیمان پور با اشاره به ارزش گیاهان دارویی این استان، تاکید کرد: وجود گیاهانی نظیر بابونه، گل ختمی و شیرین بیان در این استان برای درمان بسیاری از امراض به ویژه آلرژی‌های فصلی که در چهارمحال و بختیاری شایع است، بسیار مفید تشخیص داده شده است.

او با اشاره به اینکه گیاه برنجاس یکی از مهمترین گیاهان دارویی است که در این استان رشد می‌کند، افزود: استفاده از گیاه گل برنجاس که در بیشتر نقاط طبیعت بختیاری به وفور یافت می‌شود، برای دستگاه گوارش بسیار مفید بوده و به تازگی در مراجع پزشکی و درمانی به عنوان یک شیوه درمانی مؤثر مطرح شده است.

سلیمان پور بیان کرد: تاکنون بیش ازهشت هزار گونه گیاهی در ایران شناسایی شده است که نزدیک به یک هزار و ۳۰۰ گونه آن در طبیعت بختیاری شناسایی و ثبت شده است.

او افزود: استان چهارمحال و بختیاری از نظر تنوع گونه‌های گیاهی یکی از استان‌های بزرگ کشور به شمار می‌آید، به طوری که در حال حاضر نزدیک به ۳۵۰ گونه گیاهی شناسایی شده در استان، خاص و در انحصار این منطقه بوده و در دیگر مناطق کشور یافت نشده است.

چهارمحال و بختیاری با چشمه‌های بی‌نظیر درمانی

استان چهارمحال و بختیاری به دلیل داشتن کوه‌ها و قلل مرتفع و نزولات مناسب جوی دارای رودخانه‌ها و چشمه‌های همیشه جاری آب شیرین و آبگرم معدنی گوگردی است که متخصصان و کارشناسان آب شناسی ایران و جهان به خواص درمانی آب‌های چهارمحال و بختیاری گواهی می‌دهند چنانکه روستای معدن با چشم‌انداز طبیعی بسیار زیبا دارای چشمه‌های معدنی گوگردی بی‌نظیری است. وجود گوگرد در چشمه‌های این روستا باعث ایجاد بوی گوگرد در اطراف چشمه‌ها شده است.

آماده‌سازی بستر لازم برای حضور سرمایه‌گذاران بخش خصوصی در تولید آب معدنی در چهار محال و بختیاری باعث رونق اقتصادی، رفع بیکاری، افزایش درآمد سرانه مردم استان و ارزآوری برای کشور خواهد شد.

از جمله چشمه‌هایی که در استان دارای ظرفیت بسته‌بندی آب هستند می‌توان به چشمه «دیمه» اشاره کرد که هم‌اکنون به عنوان یک شهرک تخصصی بسته‌بندی آب دراستان مطرح است.

گردشگری سلامت به طور رسمی در قالب آیین‌نامه‌ای در سال ۱۳۹۳ از سوی معاونت درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مطرح و برنامه‌ها و تکالیفی در قالب این آیین‌نامه به استان‌ها ابلاغ شد.

ورود حوزه توریسم درمانی به بخش گردشگری سلامت چهارمحال و بختیاری

مجید شیرانی رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد گفت: یکی از برجسته‌ترین شرکت‌ها و افراد فعال حوزه توریسم درمانی، در بخش گردشگری سلامت استان چهارمحال و بختیاری سرمایه گذاری می‌کند.

او افزود: افزایش تعاملات بین المللی و در راستای ارتقاء خدمات حوزه سلامت و رفتار بهداشتی و اخلاق عمومی و حرفه‌ای و توسعه زیرساخت‌های فیزیکی، تشویق و ایجاد انگیزه در پزشکان و کادر درمانی و افزایش ماندگاری کادر تخصصی و جذب درآمد برای بیمارستان و مراکز درمانی از اهداف اجرای این طرح است.

شیرانی تصریح کرد: علاوه بر برکات توریسم درمانی در حوزه بهداشت و درمان سایر حوزه‌ها از جمله اشتغال و درآمدزایی هم دراستان رونق خواهد یافت.

علیرضا خنفری سرمایه گذار توریسم سلامت هم با اشاره به موقعیت جغرافیایی و وضعیت خوب آب و هوایی استان چهارمحال و بختیاری، از تمایل شرکت خود برای سرمایه گذاری در این استان برای راه اندازی توریسم درمانی در این استان خبر داد.

او تصریح کرد: این شرکت پیش از این سابقه احداث بزرگترین بیمارستان صد در صد هوشمند دنیا در عمان و راه اندازی یک بیمارستان در اقلیم کردستان و انعقاد قرار داد همکاری با برخی از بیمارستان‌های کشور در زمینه توریسم درمانی را دارد.

به گفته خنفری، به ازای هر توریسم درمانی، زمینه اشتغال برای ۱۵ نفر ایجاد می‌شود و بخشی از مشکل نقدینگی بیمارستان‌ها با توسعه گردشگری سلامت مرتفع خواهد شد.

در شرایط فعلی که همه‌گیری کرونا، گردشگری را به تعطیلی کشانده، می‌توانیم ایران را به بهشتی برای دوران پسا کرونا تبدیل کنیم. چراکه، ایران پیشینه تاریخی و سبقه درخشان در علم پزشکی دارد و به دلیل قرار گرفتن در موقعیت جغرافیایی خاص از پتانسیل‌های گران‌بهایی بهره‌مند است.

هر مقصد ارزش‌های منحصربه‌فرد خود را دارد که وابسته به فرهنگ محلی و منابع طبیعی است. این تجربیات منحصربه‌فرد و معتبر را می‌توان بر اساس روش‌های درمانی بومی، درمان‌های سنتی، باستانی و معنوی، گیاهان و جنگل‌های بومی، لجن درمانی، مواد معدنی و آب و ... بنا کرد.

انتهای پیام/ف