به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، رها شدگی عرصه بازی‌های رایانه‌ای و موبایلی این روز‌ها در اپ‌های اینترنتی بی داد می‌کند. البته چند ماهی است نظارت‌های جدی‌تر بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای به حوزه بازی باعث اعتراض برخی از استودیو‌های بازی‌سازی و چهره‌های سرشناس این صنعت شده است.

اما همین اعتراضات که در پی القاء فضای سخت گیرانه نظارتی است، از طرف و اعتراضات مردمی و رسانه‌ای فرصتی فراهم کرد تا به بحث نظارت بر صنعت بازی رایانه‌ای نگاهی داشته باشیم.

جامعه بی دفاع ۴۰ میلیونی

در آخرین پایشی که از سوی بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای پیش از کرونا صورت گرفته بود حداقل ۳۳ میلیون ایرانی به طور مستمر از بازی‌های رایانه‌ای استفاده می‌کردند که با توجه شرایط کرونا و رسیدن پوشش نفوذ موبایل و اینترنت به حدود ۱۰۰ درصد، در برخی برآورد‌ها حداقل ۴۰ میلیون ایرانی از بازی‌های رایانه و موبایل استفاده می‌کنند. این در حالی است که کل این فضای بسیار گسترده که هجم مراودات مالی آن در سال ۹۸ حدود ۴۵۰۰۰ میلیارد تومان بوده و حالا حتما از ۱۰۰ هزار میلیارد تومان هم فراتر رفته، قرار بوده در میان چندین نهاد مورد مراقبت و رسیدگی قرار بگیرند و البته در این باره بدون اینکه مسئولیتی بپذیرند، مدعی هستند.

مراقبت محتوایی این موضوع بر عهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت ارتباطات و معاونت علمی است، وزارت ورزش در یک مسیر دیگر در حال برگزاری مسابقه در این زمینه است و وزارت صمت هم به مسائل وارادات و صنوف گیم نت داران و فروش بازی باید رسیدگی کند. اما با این حال با جستجویی اندک در این زمینه متوجه خواهید شد که بخش عمده‌ای از این بازار عملا دست اپ استور‌ها است و آن‌ها به جهت دهی به بازی سازی داخلی و وارد کردن بازی‌های رایانه‌ای بعضا مخرب و آسیب رسان عملا حرف اول و آخر را در این زمینه می‌زنند و با امکانات مالی وحشتناکی به به دلیل نبود کپی رایت در ایران عایدشان شده، می‌توانند هر جریان نظارتی را در یک پروسه کوتاه با ایجاد جریان رسانه‌ای و فضاسازی که در نظام سرمایه مدار قابل انجام است و بدنام و از سر راه کنار بزنند.

بیشتر بخوانید

• ۹ آسیب و تهدید ترویج بازی‌های رایانه‌ای غربی

در اپ‌استور‌های ایرانی چه می‌گذرد؟

مسئولین کشور با این استدلال که اگر به اپ استور‌های ایرانی سخت بگیریم حجم اینترنت وارد گوگل‌پلی و سایر اپ استور‌های خارجی می‌شود. اما آیا این بهانه واقعا دلیل موجهی برای رها کردن فضایی است که نیمی از مردم ایران از آن استفاده می‌کنند؟

این فروشگاه‌ها با استفاده از فرصت عدم پیوستن ایران به کنوانسیون‌های مالکیت نرم افزار‌های خارجی از سویی و همچنین تحریم ایران توسط برخی از اپ استور‌های بین المللی و نهایتا مردمی که برای روشن ماندن موبایلشان مجبورند از آن‌ها استفاده کنند و انتخاب دیگری ندارند، شرایط قابل تاملی را برای کاربر و حاکمیت فراهم کرده و در نهایت معماری فرهنگی بخش مهمی از آینده جامعه ایران را شکل می‌دهند.

در اپ استور‌ها هزاران بازی و نرم افزار که معلوم نیست از کجا مادسازی شده بارگذاری شده که نه امنیت دسترسی شان و نه امنیت محتوایی و تبلیغاتی شان هیچ مشخص نیست.

در کنار این که برخی اپ‌استور‌های وطنی حتی در قالب بازی موبایلی و حتی نقاشی، نرم افزار‌های دوست‌یابی بارگذاری کرده اند و یا در همین فضا ده‌ها عکس خارج از اصول فرهنگی، انیمیشن‌های نیمه برهنه، تتو‌های نامناسب، آلان قمار، و ...‌ها قابل مشاهده است. در فضای داخلی این بازی/نرم افزار‌ها هم مدل‌های درآمدی غیر شفاف و بدون نظارت، تبلیغات درون برنامه‌ای که گاهی در آن علاوه بر مسائل اخلاقی، تبلیغات قمار و چالش‌های امنیتی نیز بوده، مانند دریایی بدون مرز و غیرقابل کنترل کاربر را فرا گرفته است.

در چنین شرایطی است که بنا به گفته یکی از بازیسازان از سوی اپ استور به ما گفته می‌شود که اگر می‌خواهید با بازی‌های رایگان ارائه شده در اپ استور رقابت کنید باید نماد شما و عکس‌های شما چیزی باشد که از بازی‌های خارجی کم نداشته باشد.

این اصل که باید بتوانیم با این بازار برهنگی رقابت تجاری کنیم خودش یک عامل مهم است که بازیساز مجبور به ورود به عرصه‌هایی کند که شاید در شرایط عادی حتی به خاطر ادب و اخلاق و فرهنگ شخصی اش هیچگاه سراغ آن نمی‌رود.

دعوای همیشگی پروانه انتشار

گرچه در بیانیه برخی بازیسازان در اعتراض به سخت گیری بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای اشاره به مصادیق نشده و از سوی دیگر بازیسازانی که به عنوان صحنه گردان اصلی این بیانیه مصاحبه می‌کنند هم در یکی دو سال اخیر نساخته اند یا بازی توقیفی ندارد (که مشکوک‌ترین بخش کارزار هم همین نکته است)، اما با بررسی عملکرد شورای رده بندی سنی و همچنین بررسی اصلاحیه‌ها و گزارش‌های انتقادی که در چند سال اخیر برای برخی بازی‌های ایرانی منتشر شده، می‌توان به مواردی، چون ترویج مد و فشن غربی، تولید ده‌ها بازی در ژانر لاتی و اوباش که اثرات بسیار بدی روی گویش کودکان دارد، راه اندازی شبکه اجتماعی جانبی که عملا به مزاحمت کودکان و مسائل غیراخلاقی منتهی شده، مدل‌های درآمدی قماری و یا ترویج و آموزش استفاده از ابزار قمار، دیالوگ‌های جنسی در بازی‌هایی که معمولا برای کودکان بالای ۷ یا ۱۲ منتشر می‌شوند، شوخی‌های نامناسب با مسائل دینی و یا ملی و ترویج اباحه گری و سبک زندگی غربی و عادی سازی بی بند و باری اشاره کرد.

البته در کنار این مسئله یکی از مهم‌ترین چالش‌ها ماموریت ارشاد برای صیانت از زبان و ادبیات فارسی است که بسیاری از تازه به دوران رسیده‌های این عرصه را که فکر می‌کنند با استفاده از کلمات انگلیسی می‌توانند مخاطب بیشتری جلب کنند را نیز به چالش می‌اندازد.

البته در شرایط رقابتی کنونی که اپ استور‌ها پر شده از بازی‌هایی که در آن مهیج‌های جنسی به علاوه ده‌ها ابزار ضدفرهنگی دیگر به کمک جذابیت یک بازی رایگان آمده، شاید بازیسازی که تصور می‌کند برای ایجاد جذابیت از ادبیات اوباش استفاده کرده و فضا را برای گپ زدن بازی باز‌ها فراهم نموده و یا در خلق کارکتر به سمت جذابیت‌های مبتذل رفته، حق داشته، اما در نهایت آنچه مسلم است بازنده این عرصه تربیت و اخلاق عمومی و به ویژه کودکان است که برای از بین بردن آن به بهای پول کلانی که حاصل می‌شود، رقابت به راه افتاده است.

قانون چه می‌گوید؟

در قانون جرایم رایانه‌ای به صراحت انتشار بازی رایانه‌ای بدون مجوز به عنوان مصداق تخلف و در برخی موارد جرم تلقی شده است. این مهم در سند ملی بازی مصوب ۱۳۹۴ شورای عالی فضای مجازی و ابلاغیه‌ای که در همین زمینه در سال ۱۳۹۸ توسط وزارت ارشاد انجام شد مورد تاکید قرار گرفته است.

نکته جالب در این زمینه آن که به خاطر همین ضعف نظارت در پاییز ۹۷ وزیر ارشاد از سوی مجلس اصلاح طلب قبلی کارت زرد هم دریافت کرده بوده و ظاهرا مساله از حیث قانون دچار ضعف و چالش نیست.

در کنار این موضوع، البته مجلس هم بین سال‌های ۹۷ تا ۱۴۰۰ هر ساله تکلیفی برای دولت در جهت اخذ عوارض ۱۰ درصدی از بازی‌های وارداتی (که عمدتا توسط همین اپ استور‌ها ارائه می‌شود) تصویب کرده که به دلیل ایجاد جنجال و اعمال نفوذ‌های آنان تاکنون هیچ رقمی از آن وصول نشده و رقابت نابرابر بازیساز ایرانی با این بازار مکاره که هم عوارض نمی‌دهد، هم با ولنگاری فرهنگی روی روند بازیسازی هم تاثیر اخلاقی بدی گذاشته، ادامه دارد.

باخت – باخت تضعیف نظارت

گرچه از میان ۱۱ هزار بازی شناسایی شده در بازار بازی‌های رایانه‌ای کشورمان حدود ۲۰۰۰ بازی در سال ۹۹ مجوز لازم برای عرضه را اخذ کرده و حدود ۳۰ بازی نیز نیازمند بررسی و اصلاح تشخیص داده شده اند (که البته همین مقدار هم با صدای بلند مورد اعتراض قرار گرفته)، اما واقعیت آن است که در فضای دعوا‌های رسانه‌ای همه ما از اتفاقی که در فضای مجازی و در حوزه بازی به سر فرهنگ و اقتصاد وآینده کودکانمان می‌آید، غافل شده ایم.

میلیون‌ها جوان و نوجوانی که ظاهرا در حال بازی و باطنا در حال ورود به اتاق‌های قمار و شرط بندی هستند. صد‌ها سایت فروش اکانت و یا استریمر‌های غیرقانونی که درحال خالی کردن جیب خانواده‌ها هستند و میلیون دلار سرمایه کشور که به خاطر نبود تعامل با بازی‌های شبکه‌ای جهانی در قالب خرید‌های درون بازی و یا پهنای باند در حال اتلاف است.

به نظر می‌رسد حمله به تنظیم مقررات به بهانه درآمد بیشتر و راحت‌تر چند اپ‌استور و هم چنین تغافل از تاخت و تاز بی امان بر فرهنگ این کشور به بهانه حمایت از صنعتی که روز به روز در مسیر رقابت با ابتذال از محتوا تهی‌تر هم شده بازی باخت- باخت است که بیش از هر کسی خانواده‌ها و جامعه از آن متضرر می‌شود.

این در حالی است که نه تنها در ایران بلکه در همه جهان بنا به کنوانسیون‌های حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان موضوع نظارت بدون مسامحه و بسیار جدی بر روی بازی‌های رایانه‌ای به عنوان ضامن سلامت و امنیت نسل‌های آینده از چیز‌هایی است که پیرامون آن حساس سازی رسانه‌ای انجام می‌گیرد و ضرورت دارد که حاکمیت‌ها به سخت گیری بیشتر در این عرصه وسواس پیدا کنند.

منبع:فارس

انتهای پیام/