به گزارش  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان، شهرک تاریخی ماسوله در سال ۲۰۰۷ در میراث تاریخی یونسکو موفق به ثبت موقت شد؛ در گذر سال‌ها مدیران آمدند و رفتند؛ کارشناسان بین المللی، ملی و استانی آمدند، بررسی‌ها کردند، موانع و مشکلات تکرار و باز تکرار شد؛ گزارش‌ها بستند، اما هنوز پرونده جهانی شدن ماسوله اندر خم یونسکو همچنان باقیست...

در این گذر، ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی (از بقایای جنگل‌های دوران سوم زمین شناسی) که بخش عمده‌ای از آن در گیلان قرار دارد در تیرماه سال ۹۸ در چهلمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو در باکو پایتخت جمهوری آذربایجان اعلام شد و روستای قاسم آباد رودسر دومین اثری بود که ثبت جهانی آن در بهمن ماه ۹۸ به عنوان روستای جهانی چادرشب بافی از سوی شورای جهانی صنایع دستی (World Crafts Council) برای گیلان رقم زده شد.

این روستا نخستین اثر از گیلان بود که بصورت مستقل در فهرست ثبت جهانی قرار گرفت؛ اگرچه ماسوله ای‌ها نیز، چون باقی مردمان سرزمین خویش به این افتخارات بالنده اند، اما در هراسند مبادا پرونده جهانی شدن شهرک تاریخی شان در پستوی یونسکو نهان بنشیند.

ماسوله پس از گذر از ۶۲ کیلومتر از رشت مرکز استان گیلان به سوی غرب پس از جاده باغ سپیدارها، فومن - شهر مجسمه‌ها - رودخانه‌های جاری بر پهنه سنگ‌های رنگین، بارش نرم باران بر شالیزار‌ها و بوته‌های چای، دود هیزم از دودکش کلبه‌های چوبی، جاده‌ای سراسر رو به طراوت جنگل‌های وسیع با معماری پلکانی عسلی رنگ گِلی تا ارتفاع‌های بلند سبز با گلدان‌های شمعدانی که قرن‌ها رازدار پنجره‌های چوبی بوده اند؛ با لبخند عروسک‌های بافتنی اش از فراز هلهله آبشاری بلند در حالی نمایان می‌شود که دارای ۳۵۰ خانه تاریخی با قدمتی ۸۰۰ تا یک هزار ساله است؛ سال ۱۳۵۴ با شماره ۱۰۹۰ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید و فرآیند جهانی شدنش بیش از یک دهه است که آغاز شده است.

ماجرا از زمان مطرح شدن ثبت موقت ماسوله در یونسکو همچنان در هزار توی جهانی شدن در گذر است؛ مدیران بسیاری بر مسند مدیریت میراث فرهنگی گیلان آمدند و رفتند تا به ۹۹ و مدیریت مسعود حلاج پور مدیرکل کنونی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان رسید؛ بار دیگر خبر تشکیل کارگروهی برای رفع موانع ثبت جهانی شدن این شهرک تاریخی نظر‌ها را به سمت ماسوله - ترجمان شکوه گردشگری گیلان – جلب کرد.

از آنجایی که بیشتر مباحث مطرح شده در این کارگروه حول محور تعامل اداره کل منابع طبیعی و میراث فرهنگی در رفع موانع، بویژه ساماندهی و حفاظت منظر فرهنگی ماسوله مبتنی بر حفاظت از محدوده سایت کهنه ماسوله و نیز راه دسترسی کمادول به ماسوله که گاه مورد تعدی و تعرض قرار گرفته بود، سِیر می‌کرد، ایرنا گیلان بار دیگر موضوع را از احمد نجیبی، مدیر پایگاه میراث فرهنگی ماسوله جویا شد.

نجیبی  بیان کرد: "خوشبختانه؛ خبر‌های خوشی در راهست".

رنج ماسوله ای‌ها در تب جهانی شدن

اما مردم ماسوله چشمشان آب نمی‌خورد؛ چرا که ماسوله ای‌ها معتقدند برای جهانی شدن از نقد جان مایه می‌گذارند و مسئولان این رنج را در نمی‌یابند.

در میان کوچه راه‌های سنگ فرش باریک ماسوله، عطر زنجبیل، گل گاوزبان، نوای شعر و موسیقی پیرمرد ماسوله‌ای از لابه لای شمعدانی‌های پنجره‌های چوبین کهن ناخودآگاه چشم‌ها را می‌بندد تا حظ مه آلود جنگل‌های مرتفع روبرو بیشتر در جانت بنشیند؛ لهجه‌های متعدد از گوشه گوشه ایران را می‌توان در پیچاپیچ بازار قدیمی ماسوله شنید که هر یک به نوعی از آنچه برایشان از فرهنگ گیلان و ماسوله بوی تازگی می‌دهد، سئوال می‌پرسند.

اما  پس از گذر از آبشار، معماری پلکانی و خوش و بش با مادربزرگان عروسک باف ماسوله و جویا شدن حال و روز کرونا، جهانی شدن ماسوله را از مردمان ماسوله پی می‌گیرد که "روحی" یکی از اهالی نیک سخن ماسوله  می‌گوید: ریاضت بگذرد سختی سرآید اگر مسئولان با مردمان این سرزمین برای ثبت جهانی همگام شوند.

او می‌گوید: اقلیم سرد ماسوله وهمینطور معماری کهن این شهرک تاریخی موجب می‌شود تا نیاز به گازکشی بیش از هر جای دیگری در آن احساس شود؛ اما ماسوله ای‌ها با مسئولان همگام شده اند و از این نعمت گذشته اند تا روند جهانی شدن تسهیل شود؛ اما باید در خصوص تامین انرژی این منطقه سرد تدابیری اندیشیده می‌شد تا مردم آزار نبینند.

اقلیم سرد ماسوله وهمینطور معماری کهن این شهرک تاریخی موجب می‌شود تا نیاز به گازکشی بیش از هر جای دیگری در آن احساس شود؛ اما ماسوله ای‌ها با مسئولان همگام شده اند و از این نعمت گذشته اند تا روند جهانی شدن تسهیل شود؛ اما می‌بایست در خصوص تامین انرژی این منطقه سرد تدابیری اندیشیده می‌شد تا مردم آزار نبینند.

او ادامه داد: مردم ماسوله به فایده جهانی شدن در دراز مدت آگاهند و رنج بسیاری از تغییرات را در این مسیر پذیرفته اند، اما نباید حداقل امکانات و آسایش از آنان سلب شود.

روحی ادامه می‌دهد: چندین سال پیش طرح در خواست کاهش تعرفه برق برای ماسوله ای‌ها نزدیک بود به سرانجام برسد که موضوع انرژی خورشیدی در بالادست مطرح شد و باز هم آبی ازین طرح برای مردم ماسوله گرم نشد و طرح به سرانجام نرسید و بار دیگر مردم این منطقه با جمع آوری طوماری ناچار به پیگیری به ثمر رساندن طرح پیشین - که همان کاهش قیمت تعرفه برق است - در میان ادارات شدند.

او اظهار داشت: مردمان ماسوله در بازسازی خانه‌های خویش نیز بسیار محدود هستند تا به معماری ماسوله لطمه نخورد و همه این سختی‌ها را به جان می‌خرند تا از مزایای جهانی شدن بهره‌مند شوند، اما هنوز گشایشی در این زمینه حاصل نشده است.

بوم آورد بودن از ویژگی‌های معماری بافت‌های تاریخی است؛ اهالی ماسوله نیز از دیرباز برای اندود دیوار‌های بنا‌های شهر از مصالح بومی منطقه (گل رس آمیخته به کاه) بهره می‌گرفتند که ترکیبش رنگ زرد خاصی است که سیمای شهر را شکل می‌دهد.

زیبایی ماسوله آرام، جان می‌بخشد و ناآرامی مردم ماسوله در تلاطم جهانی شدن گره بر جان می‌نشاند و باز سخنان نجیبی، مدیر پایگاه میراث فرهنگی ماسوله را در ادامه اظهار امیدواری برای در پیش بودن خبر‌های خوش پی می‌گیریم.

یک گام نزدیکتر به ثبت جهانی

نجیبی می‌افزاید: برای ثبت جهانی می‌بایست در بعد کلان تصمیم گیری شود، اما باید چالش‌هایی در استان در این رابطه از سر راه برداشته شود تا عزم ملی برای ثبت جزم شود.

برای ثبت جهانی می‌بایست در بعد کلان تصمیم گیری شود، اما باید چالش‌هایی در استان در این رابطه از سر راه برداشته شود تا عزم ملی برای ثبت جزم شود. وی اظهار داشت: تعیین تکلیف کابل‌های برق و مخابرات، فاضلاب، آزادسازی ساختمان‌های دولتی ساخته شده در اطراف ماسوله و بسیاری مسائل داخلی این شهرک تاریخی موانعی است که باید مرتفع شوند.

او ادامه داد: مسئولان استانی در سطح کلان ممکن است نگران ایجاد فشار بر مردم باشند، اما می‌دانیم این کار موجب ارزش افزوده برای آنان است؛ در واقع ممکن است در راه ثبت جهانی ماسوله منافع بلند مدت و کوتاه مدت مردم در تعارض با هم قرار بگیرد و در این ارزیابی مسئولان به نتیجه نرسیدند که منافع بلند مدت را ترجیح دهند یا کوتاه مدت را، اما به نظر می‌رسد الان به ثبت جهانی نزدیک هستیم و امیدواریم همین امسال پرونده ماسوله ارسال شود.

بیشتر بخوانید

• ثبت جهانی ماسوله مغفول مانده است

به هر روی ماسوله کهن است و هرگز کهنه نمی‌شود؛ شهرک تاریخی ماسوله ترجمان شکوه گردشگری گیلان امروز در هراس است که مبادا پرونده جهانی شدنش در پستوی یونسکو نهان بنشیند و کارشناسان و متخصصان بر این اعتقادند که مقوله جهانی شدن ماسوله که سال هاست در کش و قوس می‌لولد تنها به اهتمام مسئولان و البته در لفافه تاکید کردند به قدرت و جسارت مسئولان استانی شتابناک خواهد شد.

ماسوله با معماری پلکانی عسلی رنگ گلین تا ارتفاع‌های بلند، سبز با گلدان‌های شمعدانی که قرن‌ها رازدار پنجره‌های چوبی بوده اند هلهله آبشاری را به تماشا نشسته است که رودخانه اش آئینه لبخند عروسک‌های بافتنی همیشه شاد ماسوله است و کاش! این لبخند آرام عروسک‌های بافتنی پر اصالت ماسوله پس از به ثمر نشستن پروسه جهانی شدن بر لبان مردمان ماسوله تسری یابد تا شاید ذره‌ای از رنجی که در این مسیر را متحمل هستند، آرام یابد.

منبع ایرنا

انتهای پیام/پ