حذف رفت و آمد‌های فامیلی و ندیدن اقوام برای جوامع محلی و قومی همچون لرستان که پیشینه روابط اجتماعی قوی دارند تاحدودی مشکل و همین امر موجب شده است برخی شهروندان روش‌های اشتباهی را برای فاصله‌گذاری اجتماعی اعمال کنند.

به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان  ازلرستان،در موج سوم شیوع ویروس کرونا بار‌ها گفته شده است زدن ماسک به تنهایی کافی نیست که البته گسترش افسارگسیخته کرونا بر این امر صحه گذاشت و نشان داد مهمانی و مجالس دورهمی نقش پررنگی در شیوع این ویروس دارند و ماسک بدون رعایت این نکته به طور ۱۰۰ درصد کارساز نیست.

در حالیکه ادارات تعطیل یا نیمه تعطیل هستند، بازار تعطیل شده، فعالیت‌های ورزشی و فرهنگی ممنوع و حتی تردد در خیابان‌ها با محدودیت مواجه شده است، اما اگر فاصله گذاری اجتماعی به درستی رعایت نشود زمان حیات کرونا در زندگی همه ما بیشتر خواهد بود.

اکنون محدودیت ارتباطات اجتماعی تشدید شده است و بسیاری از مردم با آن موافق هستند، اما از طرفی میهمانی‌های خانوادگی همچنان برپا است، دورهمی‌هایی که سعی می‌کنیم در آن از یکدیگر فاصله بگیریم، روبوسی نکنیم و البته اولش همه با ماسک دور از هم می‌نشینیم، اما رفته رفته باورپذیریمان از خطر کرونا در جمع‌های خودمانی کمترو فاصله‌های نشستن کوتاه و کوتاهتر می‌شود.

زندگی مناطق قومی و قبیله‌ای در قالب روابط اجتماعی محکم شکل می‌گیرد و در شرایط خاص همچون غم و شادی مستحکمتر می‌شود، مناسبت‌هایی که با وجود اقوام و آشنایان هرچند دور، رونق می‌گیرد و به وفور دیده شده است مجالس عزا و عروسی در این مناطق با جمعیت‌های هزار نفری هم برگزار می‌شود.

تاثیر روابط اجتماعی بر فاصله گذاری‌ها در اوج گیری کرونا

اما اکنون که در اوج بحران کرونا طی ۹ ماه گذشته هستیم، تاثیر روابط اجتماعی بر فاصله گذاری‌ها نیز تا حدودی بارز است، شهروندانی که از اداره و بازار ممنوع شده اند همچنان از دورهمی‌ها و میهمانی‌های خانوادگی دست نمی‌کشند چراکه معتقد هستند مجلس را با رعایت فاصله گذاری اجتماعی برپا کرده اند.

وقتی که میهمانی چندساعت به طول بکشد و با سردشدن هوا چند خانواده در یک محیط سربسته ساعت‌ها کنار هم باشند چگونه می‌توان بر درستی فاصله گذاری صحه گذاشت؟ آیا صرف دست ندادن و شانه به شانه ننشستن را می‌توان فاصله گذاری درست دانست؟ اصلا مگر فضای کنونی خانه‌ها چقدر است که بتوان با هر نفر ۲ متر فاصله داشت؟ هرچند که ناگفته نماند کارشناسان معتقد هستند حضور طولانی مدت در فضای سربسته با استفاده از ماسک و حتی رعایت فاصله فیزیکی منجر به ابتلای افراد خواهد شد.

تغییر عادات و رفتار پس از ورود میهمان ناخوانده

از زمانی که کرونا پا به زندگی ما گذاشت بسیاری از عادات و رفتار تغییر کرد که مهمترین آن ماندن در خانه و دوری از جامعه بود، جامعه‌ای که به لطف ایرانی بودنمان قرن هاست جزیی از زندگی شخصی ما محسوب می‌شود و در مناطقی همچون لرستان به واقع حکم خانواده دوم را دارد.

لرستان از استان‌های طایفه گرا و متشکل از قومیت‌های مختلف و شناسنامه دار است که در دهه اخیر هرچند رشد مدرنیته را به خوبی تجربه کرده، اما همچنان سنت و گرایش‌های اجتماعی بر مبنای طایفه گرایی را در پس روابط شهری و روستایی حفظ کرده است.

لرستان همچنان که در خط مدرنیته پیش می‌رود کوله باری از آداب و رسوم سنتی و قوم گرایانه را به همراه دارد، فرهنگ‌هایی که فارغ از درست یا غلط بودن، نقش بسزایی در روابط اجتماعی مردمان این سرزمین و دایره ارتباطات آن‌ها با اطرافیانشان بازی می‌کند.

جوامع سنتی و فاصله گذاری اشتباهی

جوامع عشیره‌ای وسنتی نیاز و ارتباطات عاطفی بیشتری دارند که در روز‌های خانه نشینی کرونا هرچند این ارتباطات کمتر شده، اما همچنان برقرار است به عنوان مثال اگر یکی از افراد فامیل بیمار شود حتی در شرایط کرونایی این روز‌ها چشم انتظار عیادت اقوام است و اگر به دیدارش نیایند بدون شک دلخور می‌شود، از طرفی اعضای فامیل که این را می‌دانند خود را نسبت به عیادت از بیمار مقید دانسته و سرکشی از وی را در اولویت قرار می‌دهند و خطر کرونا را نادیده می‌گیرند.

این فشار احساسی در جوامع غربی و حتی شهر‌های بزرگ کشور که فرهنگ‌های کلان مشابهی دارند و در بعد عاطفی نیاز‌های اجتماعی محدودتری دارند کمتر است چراکه دایره ارتباط آن‌ها از گذشته، کم بوده است و اکنون نیز راحت‌تر با شرایط خانه نشینی کنار می‌آیند.

با توجه به این خلا روابط اجتماعی مرسوم در خانواده‌های قوم گرا، اعضای خانواده باید مهارت کنار هم ماندن در ساعات بیشتری از روز را داشته باشند تا بتوانند بر آن چیره شوند، اما متاسفانه نبود ابزار آموزشی همچون برنامه‌های فراگیر صدا و سیمای محلی کمکی به این مساله نکرده است و خانواده‌ها همچنان دلتنگ دورهمی‌های فامیلی می‌شوند.

کنترل ویروس کرونا در گروی رعایت شیوه نامه های بهداشتی 

فاصله گذاری‌های کرونا باید در همه جا و با شرایط یکسان رعایت شود، اما متاسفانه در مناطقی همچون لرستان بیشتر به ادارات و بازار ختم شده است و مردم به دلیل پیشینه اجتماعی و پیوند‌های محکم عاطفی، این اصل را برای میهمانی و دید و بازدید‌های خانوادگی کمتر رعایت می‌کنند و به زعم خودشان دختر خاله، نوه، عمه و دیگر اعضای فامیل که کرونا ندارند پس با همین خیال اشتباه در کنارشان میهمانی می‌گیرند و ساعت‌ها به کرونا فرصت می‌دهند در میان آن‌ها تکثیر شود.

غافل از اینکه همین دختر خاله به سبب روابط اجتماعی حاکم، در جمع‌های خانوادگی خانواده همسر و نزدیکانش حضور داشته و آن‌ها هم در جمع‌های خانوادگی مشابه، و همین گونه می‌شود که رعایت اشتباه فاصله گذاری اجتماعی زنجیره انتقال کرونا را تقویت می‌کند.

برخی هم که تاحدودی نگران ابتلای به کرونا هستند در جمع‌ها حاضر می‌شوند و به عنوان مثال با فاصله بسیار کمتر از ۲ متر دورتر از دیگران می‌نشینند و حتی کمتر حرف می‌زنند که البته بیشتر می‌خواهند وجدان و خاطر آسوده‌ای داشته باشند که پروتکل فاصله گذاری را رعایت کرده اند.

اصرار به برگزاری مجالسی که در این شرایط کرونایی لازم نیست

در هر حال به جرات می‌توان گفت میهمانی‌های فامیلی در لرستان هنوز هم زیاد است و علاوه بر این که خود یک اشکال اساسی محسوب می‌شود، فاصله گذاری‌های کرونا در این مجالس به دلیل محدودیت مکان و جمعیت چندخانواری به درستی قابل رعایت نیست و در هر حال خروجی این میهمانی‌ها تعارف کرونا به یکدیگر، افزایش مبتلایان و خستگی مضاعف کادر درمان است.

جوامع سنتی و فاصله گذاری اشتباهی

از طرفی اصرار به برگزاری عمومی مجالس ختم و ترحیم توسط خانواده متوفی و حضور در این مراسم توسط اقوام و بستگان، همچنان در لرستان وجود دارد، هرچند چاپخانه‌ها از چاپ آگهی مشتمل بر زمان و مکان تشییع منع شده اند، اما تماس‌های تلفنی، اطلاع رسانی مراسم در صفحات مجازی و البته ارتباطات زنجیروار مردم این مصوبه را بی اثر می‌کند و جمعیت‌های بالا برای عرض تسلیت راهی آرامستان‌ها و حتی خانه متوفی می‌شوند.

ندادن سرسلامتی به خانواده عزادار در لرستان به نوعی گناه نابخشودنی محسوب می‌شود چنانکه شاید عده کمی از رفتن به عروسی خودداری کنند، اما رفتن به مراسم ختم و تشیع و حتی چهلم از دیدگاه مردم این استان یک الزام است و همچنان در این شرایط کرونایی به آن پایبند هستند.

مراسمی که بازهم فاصله گذاری اجتماعی درست در پشت نقاب ماسک نادیده گرفته می‌شود و باتوجه به سبک عزاداری زنان در خانه متوفی و سردادن مویه‌های محلی، حجم صحبت و دم و بازدم بسیار می‌شود و همین هم برای انتشار ویروس کافی است.

به دلیل مکان فیزیکی کم در خانه ها، هرچند هم برای رعایت فاصله تلاش شود، اما جلوگیری از تماس و برخورد فیزیکی در این مجالس اجتناب ناپذیر می‌شود و مساله زمانی حادتر می‌شود که اقوام درجه یک باید حداقل یک تا سه روز پس از مراسم تشییع در خانه متوفی بمانند تا خانواده اش کمتر دلتنگی کنند که نتیجه این رسم در شرایط کرونایی می‌شود گسترده شدن سفره‌های شام و نهار، و میهمانانی که فاصله اندک میان یکدیگر را فاصله اجتماعی تلقی می‌کنند و اینگونه می‌شود که بار‌ها و بار‌ها اعلام شده فلان مجلس ختم موجب ابتلا و مرگ ده‌ها نفر شده است.

در این مراسم زنان باید در صف‌های به هم پیوسته و دوشادوش یکدیگر بایستند و افرادی که برای عرض تسلیت آمده اند به صورت چرخشی به همه این افراد تسلیت بگویند و در مقابل آن‌ها به سر و سینه بزنند که هرچند برخی که بیشتر دغدغه کرونا دارند، سعی می‌کنند کمتر به فرد کناری خود برخورد و به گمان خودشان فاصله را رعایت کنند غافل از اینکه این چرخه تسلیت گویی که روز‌ها به طول می‌انجامد فرصت بسیار مناسبی برای قربانی گیری کرونا است.

استاندار و رییس دانشگاه علوم پزشکی لرستان بار‌ها و بار‌ها در خصوص برگزاری میهمانی‌ها و مراسم ختم و عروسی هشدار داده اند و اذعان داشته اند مادامی که این رفتار‌های غلط در زمان شیوع کرونا تداوم داشته باشد بازگشت استان به روز‌های عادی زندگی سخت‌تر می‌شود.

افراد ناقل هم بدون علامت و تست همچنان در اجتماعات هستند

تمام این رفتار‌ها در حالی است که ایرج حریرچی معاون کل وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی می‌گوید ۲۰ تا ۲۵ درصد افراد با تست مثبت کرونا به طور وسیع در جامعه حضور می‌یابند که از طرفی با توجه به اینکه بسیاری از افراد ناقل هم بدون علامت و تست همچنان در اجتماعات هستند، بنابراین حضور در میهمانی با فاصله کم یا پرهیز از دست دادن هیچگونه معنایی ندارد بلکه یک فاصله گذاری اشتباهی و نوعی خودفریبی است که به افزایش بیماران و مرگ و میر شهروندان دامن می‌زند.

جوامع سنتی و فاصله گذاری اشتباهی

در حالیکه شاید در خیابان و اماکن عمومی بسیار رعایت می‌کنند و فاصله‌های بیشتر از ۲ متر را مد نظر دارند، اما این حساسیت‌ها در دورهمی‌های خانوادگی کمرنگ و فاصله گذاری اشتباهی موجب افزایش شمار مبتلایان و جان باختگان می‌شود.

به نظر می‌رسد مفهوم درست فاصله گذاری اجتماعی باید برای مردم تبیین شود تا خطر میهمانی و دورهمی در این شرایط برای شهروندان شفاف سازی شود، فاصله گذاری درست یعنی حفظ فاصله یک و نیم تا ۲ متر، پرهیز از تجمعات هرچند خانوادگی، نماندن طولانی مدت در یک مکان سقف هرچند با ماسک و در یک کلام به معنای حذف تجمعات و میهمانی‌ها است.

از ابتدای شیوع کرونا تا ۳۰ آبان، ۱۳۸ هزار و ۴۷۵ نمونه مشکوک به آزمایشگاه‌های استان ارسال و ابتلای قطعی ۵۳ هزار و ۲۸۹ شهروند لرستانی به ویروس کرونا تایید شده است که از این تعداد یکهزار و ۶۸ نفر نیز جان باخته اند.

به گفته استاندار لرستان و رییس دانشگاه علوم پزشکی استان مراسم عزا، عروسی و میهمانی‌های خانوادگی نقش بسیار مهمی در روند افزایشی شیوع کرونا در استان داشته است و مادامی که شهروندان این مجالس را برپا می‌کنند در حقیقت به تحریم سلامت خود و دیگران دامن زده اند.

منبع:ایرنا

انتهای پیام/ر

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.