به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از کرمان، بعد از برداشت انبوه گندم و خرما در استان کرمان، اکنون نوبت به صاحبان باغهای گردو رسیده است که دسترنج یک سال زحمت خود را بچینند.
مناطق نسبتاً سردسیر، کوهستانی و خوش آب و هوای استان کرمان، این روزها شاهد برداشت محصول گردو در حجم انبوه هستند.
گردو با ویژگیهای حفظ خاک، تلطیف هوا، دارای خاصیتهای دارویی و غذایی بسیاری است و سابقه تاریخی کشت این گیاه در شهرستانهای بافت و رابرِ استان کرمان به صدها سال پیش باز میگردد، به گونهای که در سالهای اخیر کشت این محصول یکی از منابع درآمدی پایدار و عمده اشتغالزایی در این منطقه کمتر برخوردار بوده است.
عباس سعیدی، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان گفت: برداشت گردو در مناطق سردسیری، چون بافت، رابر و بردسیر به عنوان مناطق عمده تولید، از اوایل شهریور آغاز شده است و کشاورزان گردوکار تا اواسط مهر مشغول برداشت این محصول خواهند بود.
او پیش بینی کرد: طی امسال حدود ۱۷ هزار تن گردو از باغات استان کرمان برداشت شود.
سعیدی سطح زیرکشت گردو در استان کرمان را ۱۷ هزار و ۱۰۰ هکتار اعلام کرد و بیان داشت: از این سطح، ۱۳ هزار و ۶۰۰ هکتار آن بارور و ۳ هزار و ۵۰۰ هکتار آن نهال است.
او با اشاره به اینکه برداشت گردو طی امسال حدود هزار تن نسبت به پارسال افزایش داشته است، اظهار داشت: افزایش بارندگی و مدیریت فنی باغات و توجه به توصیههای کارشناسی از علل افزایش این محصول بوده است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان افزود: گردوی برداشت شده علاوه بر مصرف داخل استان به استانهای یزد، اصفهان، هرمزگان، فارس و سیستان و بلوچستان و حتی به کشورهای جنوبی حاشیه خلیج فارس صادر میشود.
سعیدی با بیان اینکه استان کرمان که در تولید پسته و خرما، رتبه اول کشور را به خود اختصاص داده است، گفت: این استان در تولید گردو نیز، بعد از همدان رتبه دوم کشور را در اختیار دارد.
سعیدی تصریح کرد: بیشترین سطح زیرکشت با سطحی معادل ۵ هزارو ۸۰۰ هکتار در شهرستان بافت و کمترین آن با سطحی معادل ۱۰۷ هکتار در شهرستان ارزوئیه است.
حسین الهی فر مدیر جهاد کشاورزی شهرستان بافت، سطح زیر کشت محصول گردو در این شهرستان را ۷ هزار و ۵۰۰ هکتار اعلام کرد و گفت: از این میزان ۶ هزار بارو و مابقی نهال است.
او افزود: گردوی تولیدی شهرستان بافت از لحاظ سطح زیر کشت رتبه نخست و از لحاظ تولید رتبه دوم کشور را به خود اختصاص داده است.
الهی فر پیش بینی کرد: امسال ۱۱ هزار تن محصول گردو در این شهرستان برداشت و روانه بازار مصرف شود.
او به مشکلات محصول گردو در این شهرستان اشاره کرد و بیان داشت:گردوکاران این شهرستان در بحث بیمه گردو و قیمت گردو مشکل دارند.
الهی فر با اشاره به اینکه قرار بود کارخانه فرآوری گردو در این شهرستان به بهره برداری برسد، تصریح کرد: باید در این زمینه، سرمایه گذار بخش خصوصی ورود کند.
ایمان کریمقاسمی، مدیر جهاد کشاورزی شهرستان رابر، سطح زیر کشت محصول گردو در این شهرستان را ۴ هزار و ۲۰۰ هکتار اعلام کرد و گفت: گردوی شهرستان رابر از لحاظ سطح زیر کشت، رتبه دوم استان و چهارم کشور را به خود اختصاص داده است.
او با اعلام اینکه برداشت گردو در این شهرستان از اواخر مرداد ماه آغاز شده است و تا واخر مهر ماه ادامه دارد، افزود: برداشت محصول گردو همچنان در این شهرستان به صورت سنتی و دستی صورت میگیرد.
کریمقاسمی بیان داشت: گردوی برداشتی این شهرستان عمدتاً به شهرهای شمالی و سایر شهرهای بزرگ کشور ارسال میشود.
کشت محصول گردو طی سالهای گذشته در استان کرمان با قهر طبیعت و کمتوجهی مسئولان رو به نابودی رفته، به گونهای که با ورود به شهرستانهای رابر، بافت و بخش راین به ویژه دهستان گروه (روستاهای صرفه و باب طاهونه)، خشکیدگی و رنگ باختی این درختان چشم هر بینندهای را به خود خیره میکند و کشاورزان بسیاری را خانه نشین کرده است.
عباس سعیدی، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان گفت: گرچه سرما تنها دشمن این درخت تنومند نیست، اما چند سالیست، علاوه بر آن، آفت کرم خراط و خشکسالی بلای جان درختان گردو شده است.
او افزود: با هرس شاخههای آلوده، تغذیه مناسب، آبیاری مناسب، فرمون گذاری و سایر اقدامات مدنظر کارشناسان، مبارزه با کرم خراط در حال انجام است.
او تصریح کرد: اصلاح باغات گردو به روش سرشاخه کاری نیز در شهرستانهای گردو خیز استان درحال انجام است.
کریمقاسمی مدیر جهاد کشاورزی شهرستان رابر نیز به مبارزه با کرم خراط در این شهرستان اشاره و تصریح کرد: هرس شاخههای آلوده و معدوم سازی نصب فرمونهای شکار انبوه، نصب فرمونهای اخلال در جفت گیری، پرکردن دالانهای لاروی، سمبه زنی و خروج لاروها و خرید لارو از کشاورزان به منظور تشویق مبارزه با کرم خراط، ارائه برنامههای تغذیهای و توزیع کود ترویجی برای تقویت درختان گردو انجام شده است.
گرچه محصول گردو با مشکلاتی مواجه شده است که هر کدام از آنها به تنهایی میتوانند یک بخش از کشاورزی را فلج کنند، اما به همت باغداران کرمانی، فرآیند تولید گردو، با فراز و نشیبهایی، ادامه دارد.
جان الله زارع منصوری از باغداران گردوکار در منطقه رابر گفت: مبارزه با کرم خراط آسان نیست، زیرا بر خلاف دیگر آفات، با سمپاشی نمیتوان آن را از بین برد، بلکه کار به این صورت است که باید این کرم را در سوراخهایی که داخل درخت ایجاد کرده، پیدا کنیم و بیرون آورده و بکُشیم و راه دیگری نیست.
او افزود: این درحالیست که درختان گردوی ما ارتفاع زیادی دارند و گاهی به ۱۵ متر هم میرسند و به علت بلندی درخت به راحتی نمیتوانیم کرم خراط را شناسایی کنیم و حتی برخی از کارگران هم که برای پیدا کردن نشانههای این کرم به بالای درخت رفته بودند از آنجا سقوط کرده و آسیبهای جدی دیده اند.
امین کرمی یکی دیگر از باغداران منطقه رابر نیز به مشکلات کم آبی و صعب العبور بودن زمینهای کشاورزی در مناطق گردوخیز اشاره کرد و افزود: بسیاری از درختان را نمیتوان به سهولت آبیاری کرد و خرده مالکی مانعی بزرگی است که مانع یک دست شدن باغات و اجرای سیستمهای یکپارچه آبیاری نوین میشود.
او افزود: وقتی آبیاری منظم نباشد، هم فعالیت کرم خراط تشدید میشود و هم توان محصول دهی درختان کاهش مییابد.
طی یک دهه اخیر، مشکلات بسیاری از جمله آفت کرم خراط، سرمازدگی، کم آبی و فقدان تکنولوژی روز، محصول گردوی استان کرمان به ویژه شهرستانهای رابُر و بافت را با خطر جدی نابودی مواجه کرده و باغداران این مناطق بر این باورند، برگزاری هر ساله جشنواره گردو در این مناطق، نمایش رونق غیرواقعی محصول و به گونهای پنهان سازیِ کم کاریهای متولیان امر و زخمی بر دل ماتم زدهی آنان است.
از بین رفتن محصول گردو در شهرستانهای بافت و رابر که دارای بیشترین باغات کشور از نظر سطح زیر کشت هستند، علاوه بر افزایش بیکاری، موجب ایجاد معضلات اجتماعی، مهاجرت و حاشیه نشینی میشود که این امر نیز هزینههای گزافی را بر دولت و کشور تحمیل خواهد کرد.
از سوی دیگر، سال هاست باغداران، درخت گردو را به صورت سنتی کشت میکنند و برداشت این محصول هم به همان روشی است که صدها سال قبل در استان کرمان انجام میشده است، یعنی استفاده از کارگران چوب به دست و فرآوری محصول هم با دست انجام میشود.
اگر قرار به استخراج مغز گردو نیز باشد، باز هم نیروی دست کارگران است که به کار گرفته میشود، اکنون به نظر میرسد، راه اندازی مراکز تحقیقات گردو برای کمک به از بین بردن آفت کرم خراط، توسعه صنایع تکمیلی تبدیلی گردو و رفع مشکل کم آبی، برای توسعه اقتصادی و ارزآوری این محصول موثر باشد و این توجه بیش از پیش مسئولان ذیربط را میطلبد.
گزارش از: آذرعسکرپور
انتهای پیام/ب