به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شهرکرد، شاید کسی گمان نمی‌کرد که انسان قرن بیست و یکم که تمام هم و غم خود را متوجه پیشرفت‌های علمی شگرف کرده است و به فکر دسترسی به سیارات و کرات دیگر بود و تور سفر به کره ماه و مریخ را در سر می‌پروراند و حتی به فکر ایجاد سکونتگاه در سایر سیارات است تا مازاد جمعیت زمین را به آن منتقل کند و همچنین درصدد ساخت انسان مصنوعی و غیر بیولوژیکی است، چنین گرفتار و درمانده شود.
فهمیدیم که برخلاف تصور رایج، پیشرفت‌های کنونی، تنها تأمین کننده امنیت نیست.
آنچه امنیت جمعی انسان‌ها را تهدید می‌کند، می‌تواند ویروسی کوچک به نام کرونا باشد، لذا انسان امروز باید به جای اندیشیدن به سلطه و قدرت، به فکر خود انسانی و موجودیت نسل بشر باشد و با درک این مهم که با همه انسان‌های دیگر سرنوشت مشترک دارد، به امنیت و آبادانی همه انسان‌ها فکر کند.
بیماری ناشی از ویروس کرونای جدید اکنون یک مشکل جهانی است که بنا بر گزارش‌های رسمی، شیوع آن از ۲۹ بهمن ۹۸ در ایران تأیید شده است.
می‌دانیم که مهمترین ویژگی این ویروس نوپدید، خطر آلودگی محیطی بیشتر و خطر گسترش سریع‌تر آن نسبت به ویروس‌های دیگر است و، چون تا کنون واکسن و یا داروی خاصی برای آن ساخته نشده است، باید مقاومت تنی و روانی خود را در برابر این ویروس و پیامد‌های ذهنی و هیجانی شیوع آن افزایش دهیم.
همه می‌دانیم که حالات ذهنی و هیجانی مثل ترس، نگرانی، بی تابی و اندوه شدید عملکرد‌های طبیعی دستگاه عصبی، غدد درون ریز و سیستم ایمنی ما را دچار آشوب می‌کند.
تبعات و خسارات ویروس کرونا اکنون از حالت بیماری انسانی خارج شده است و تمام زیرساخت‌های فرهنگی، اجتماعی، اقتصاد و پزشکی را به چالش کشیده است.
کرونا قدر دورهمی ها، با هم بودن ها، جشن‌ها و برنامه‌های خانوادگی، قدم زدن در خیابان، خرید کردن، سفر کردن و خیلی از لذت‌های این دنیا را بار دیگر به ما انسان‌ها گوشزد کرد.
اما از همه این‌ها بگذریم آنچه از اثرات ویروس کرونا بیشتر از موارد دیگر در معرض دید و عینی است، تأثیری است که بر روی خانواده‌ها می‌گذارد.
تاثیر کرونا بر روان خانواده‌ها
الهام داوودی روانشناس و استاد دانشگاه در گفتوگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان در شهرکرد، اظهار داشت: با شیوع بیماری کرونا برای خانواده‌های دارای فرزند، فرصت خوبی برای ارتباط بیشتر والدین و فرزندان به وجود آمد.
او افزود: حفظ یک فضای خانوادگی آرام و دلنشین برای ایجاد احساس امنیت در اعضای خانواده از اهمیت اساسی برخوردار است.
داوودی اضافه کرد: برای سالم ماندن در هنگام شیوع ویروس کرونا، اعضای خانواده باید با کمک به یکدیگر و ایجاد احساس امنیت، مثبت اندیشی و حفظ ذهنیت سالم، منبع اصلی حمایت برای هم باشند.
او ادامه داد: شاید افرادی از اعضای خانواده به دلیل شنیدن اخبار و اطلاعاتی در مورد بیماری کرونا دچار استرس و اضطراب شوند و بیان این احساس موجب ایجاد نگرانی در سایر اعضای خانواده شود.
داوودی گفت: استرس طولانی مدت ناخودآگاه باعث می‌شود افراد احساس ناراحتی و اضطراب کرده و حتی ممکن است مشکلات عاطفی جدی تری را به وجود آورد.
او افزود: این نکته خیلی مهم است که اعضای خانواده یکدیگر را حمایت کنند، ارتباط مستمر بین افراد یکی از راه‌های کاهش استرس در هنگام شیوع بیماری است.
داوودی اضافه کرد: در این دوران مثبت اندیشی و امید به آینده مؤثر است یعنی افراد با تفکر در مورد چیز‌های مثبت و شاد برهمدیگر تأثیر درست بگذارند.
او ادامه داد: با مدیریت افکار منفی سعی کنیم بر آن‌ها غلبه کنیم و با افکار و احساسات نجنگیم و بدانیم که هر چیزی در کنترل ما نیست و تمرکز خود را بر مواردی که روی آن‌ها کنترل داریم بیاوریم نه مواردی که کنترلی نداریم و از دستمان کاری برنمی‌آید.
داوودی گفت: توکل به خدا یعنی ما وظایف خود را (در رعایت نکات بهداشتی) به درستی انجام دهیم و بعد بقیه کار‌ها را به خدا می‌سپاریم و باید بدانیم که مرگ و زندگی، بیماری و شفا دست خداوند است.
او در پایان گفت: کودکان پیش زمینه ذهنی در خصوص این بیماری ندارند و خانواده‌ها نباید با رفتار و عملکرد خود ترس را به کودکان القا کنند، ممکن است صحبت مداوم در خصوص این ویروس و بیماری ترس و اضطراب را برای آن‌ها به همراه داشته باشد.
مراقبت از سالمندان در دوران اپیدمی کرونا ویروس
در این دوران در صورت عدم رعایت نکات بهداشتی امکان ابتلای تمامی اعضای خانواده وجود دارد، سالمندان عضو حساس‌تر خانواده هستند که بیشتر از سایر اعضا در معرض خطر قرار دارند.
شهرزاد حبیبی عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد در گفتوگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان در شهرکرد، اظهار داشت: با توجه به وضعیتی که در حال حاضر به دلیل پاندمی وروس کرونا در کشور و کل جهان به وجود آمده، توجه به اقشار آسیب پذیر بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است.
او با اشاره به اینکه یکی از این اقشار آسیب پذیر سالمندان هستند که به دلیل شرایط ویژه ای که دارند ممکن است بیشتر در معرض خطر قرار بگیرند افزود: بر طبق آخرین تحقیقات انجام گرفته، نمی‌توان ثابت کرد که صرفاً افزایش سن دلیلی بر این مدعا است، اگر چه با افزایش سن برخی تغییرات فیزیولوژیک در بدن به وجود می‌آید که سیستم ایمنی را ضعیف‌تر می‌کند و باعث می‌شود امکان ابتلا سالمندان به کرونا بیشتر شود ولی این تغییرات چشمگیر نیست.
حبیبی اضافه کرد: آن چیزی که باعث می‌شود سالمندان بیشتر مورد آسیب قرار بگیرند، وجود بیماری‌های مزمن مثل پرفشاری خون، دیابت، افزایش چربی خون، بیماری‌های قلبی و عروقی و... است که در سالمندان شایع‌تر است و خطری که این قشر را در ابتلا به بیماری کووید ۱۹ تهدید می‌کند همین بیماری‌های مزمن است.
او ادامه داد: نکته مهم این است که سالمندان در مواجه با ویروس کرونا چه کار‌هایی باید انجام دهند و چه توصیه‌هایی به این افراد می‌توان کرد.
حبیبی گفت: سالمندان در ایام شیوع کرونا باید به دو نوع دستورات توجه داشته باشند، ابتدا دستورات عمومی است که به عامه مردم نیز توصیه می‌شود، مثل اینکه قبل از خروج از منزل یا بعد از ورود، قبل و بعد از غذا خوردن، بعد از لمس سطوح در مکان‌های عمومی و... دست‌ها را به مدت ۲۰ ثانیه خوب بشویند.
او افزود: همچنین سالمندان سعی کنند حتی الامکان از حضور در مکان‌های عمومی و شلوغ پرهیز کنند و تا حد امکان زمانی که در محیط‌های آلوده یا مشکوک به آلودگی هستند از لمس صورت، چشم، دهان و بینی خود پرهیز کنند.
حبیبی با بیان اینکه در مورد سالمندان برخی توصیه‌های اختصاصی هم وجود دارد که هم اطرافیان و هم خود سالمندان باید آن‌ها را مد نظر داشته باشند اضافه کرد: اول اینکه، چون سالمندان داروی‌های بیشتری مصرف می‌کنند، اطرافیان او باید این دارو‌ها را به میزان کافی تهیه کرده تا فرد سالمند مجبور نشود برای تهیه آن از منزل خارج شود.
او ادامه داد: درصورتی که علائم خفیفی مثل تب یا سرماخوردگی در فرد سالمند ظاهر شد سریعاً به مراکز درمانی مراجعه نکنند بلکه در مرحله اول سعی کنند با پزشک یا پرسنل درمانی تماس بگیرد و شرایط خود را توضیح دهد و سپس بر اساس توصیه‌های آن‌ها عمل کنند.
حبیبی بر ضدعفونی کردن وسایل پرکاربرد سالمندان مثل عینک، واکر و سمعک که به صورت گسترده استفاده می‌کنند تأکید کرد و گفت: سالمندان نباید برای تأمین مایحتاج روزانه خود به مراکز خرید مراجعه کنند لذا این وظیفه مراقبین سلامت آن‌ها است که خرید‌های روزانه آن‌ها را انجام دهد.
او افزود: بازدید‌های حضوری با سالمندان باید محدود شود و حتی الامکان به صورت غیرحضوری انجام شود تا هم نیاز عاطفی آن‌ها تأمین شود و هم بازدید حضوری سالمندان را در معرض خطر ابتلا به کرونا قرار ندهد.
حبیبی اضافه کرد: لازم است تا جایی که امکان دارد وظایفی را به سالمندانی که در خانه حضور دارند محول کنیم تا حس بیکاری و سرباری که باعث تشدید علائم استرس و اضطراب در آن‌ها می‌شود از بین برود.
او در پایان گفت: فعالیت بدنی و پیاده روی در طول روز در منزل یا مکانی خلوت در نگهداری قوای جسمی و کنترل شرایط روحی سالمندان تأثیرات مثبتی دارد.
پر کردن اوقات فراغت خانواده با فعالیت‌های شاد برای مدیریت استرس ناشی از کرونا
اکبر سلیمانی معاون آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد و رئیس کارگروه آموزش، پیشگیری و مقابله با بیماری کووید ۱۹ در گفتوگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان در شهرکرد، اظهار داشت: در دوران شیوع کرونا و قرنطینه خانگی سعی کنیم اوقات فراغت خانواده را با مطالعه، سرگرمی، بازی، تفریح، تماشای فیلم و سریال پر کنیم.
او با تأکید بر مدیریت استرس ناشی از کرونا در خانواده افزود: با اتفاق خانواده به کار‌های عقب افتاده بپردازیم.
سلیمانی اضافه کرد: جهت ایجاد جوِّ سالم، محبت آمیز و صمیمانه بین اعضای خانواده تلاش کنیم میزان مشارکت و همکاری در خانواده را افزایش دهیم، تا جایی که برایمان امکان پذیر است، به اعضای خانواده و نزدیکان کمک کنیم.
او ادامه داد: فضای خانواده را با هیجانات مثبت (شادی، نشاط، شوخی و طنز) پر کنیم، با همدیگر بخندیم، خنده سیستم ایمنی ما را تقویت می‌کند.
اکثر مراجعات سرپایی ناشی از برگزاری محافل خانوادگی است
مجید شیرانی رئیس دانشگاه علوم پزشکی، خدمات بهداشتی و درمانی چهارمحال و بختیاری در گفتوگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان در شهرکرد، اظهار داشت: اکثر مراجعات سرپایی در استان مربوط به شیوع خوشه‌ای کرونا و ناشی از برگزاری محافل خانوادگی بوده است.
او افزود: اگر چه تعداد موارد بستری و بد حال ناشی از ابتلا به کرونا رو به کاهش است، اما موارد سرپایی، مراقبت و درمان در منزل همچنان وجود دارد.
شیرانی اضافه کرد: همان طور که بار‌ها تاکید شده است، متأسفانه به علت عدم رعایت فاصله گذاری اجتماعی از سوی برخی از شهروندان و هم نشینی‌های خانوادگی و برگزاری محافل و مجالس کوچک شاهد شیوع خوشه‌ای کووید ۱۹ در بین اعضای فامیل و بروز مشکلات و خطرات جدی برای مسن تر‌ها و افراد دارای بیماری زمینه‌ای در جمع آن‌ها هستیم.
برای کاهش استرس، فعال و پرتحرک باشید و ورزش کنید
اکبر سلیمانی معاون آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد و رئیس کارگروه آموزش، پیشگیری و مقابله با بیماری کووید ۱۹ در گفتوگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان در شهرکرد، اظهار داشت: برای کاهش استرس و اضطراب ناشی از کرونا تا می‌توانید فعال و پرتحرک باشید، سعی کنید هرروز در خانه ورزش کنید.
او افزود: فعالیت فیزیکی منظم داشته باشید، ورزش به افزایش روحیه و کاهش استرس کمک می‌کند، اگر از نظر جسمی سالم‌تر و قوی‌تر باشید بهتر قادر خواهید بود با ویروس مقابله کنید.
سلیمانی اضافه کرد: در مواردی که ترس و اضطراب زیاد است یا در گذشته زمینه اضطراب، ترس، وسواس، افسردگی، بیماری‌های روان تنی، مشکلات شبه جسمی و ... داشته ایم و در حال حاضر تشدید شده اند و نمی‌توانیم آن‌ها را مدیریت کنیم، از یک روانشناس خبره کمک بگیریم.
او ادامه داد: سعی کنیم نگرانی را به مسئله تبدیل کنیم، بجای اینکه ذهنمان را درگیر سوال‌های تکراری چه می‌شود، از خودمان بپرسیم بهترین کاری که می‌توانیم انجام دهیم، چیست؟ بعد در جهت تحقق آن، گام‌های عملی، اجرایی و دقیق برداریم.
باید بپذیریم بسیاری از اتفاقات در ارتباط با ویروس کرونا در اختیار ما نیست تا بتوانیم اقدامات مؤثری انجام دهیم، بنابراین به سمت چیز‌هایی برویم که در اختیار ماست، از جمله رفتار‌های خودمراقبتی، رعایت بهداشت فردی، مدیریت هیجانات، نحوه تماس و ارتباط با دیگران است.
حالا که زندگی از روال عادی خود خارج شده است و جامعه با بحران مواجه می‌شود آن زمان مردم متوجه نعمت‌هایی که نسبت به آن غافل بوده اند، می‌شوند.
انتهای پیام/ف
