به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، رانش زمین در ‌اغلب ‌نقاط ایران روی می‌دهد. در جریان این واقعه توده‌های سنگ‌، سطح زمین و گل‌ولای به‌علت وجود شیب حرکت می‌کند. رانش می‌تواند کوچک، بزرگ، کُند یا تند باشد.

طوفان، زمین‌لرزه‌، فوران آتشفشان، آتش‌سوزی و دخالت‌های انسان‌، روند رانش زمین را تسریع می‌کند. حرکت گل‌ولای خود را به‌صورت رودخانه‌ای از خاک، سنگ و سایر مواد آغشته به آب نشان می‌دهد و این زمانی است که به‌علت باران سنگین یا ذوب‌شدن سریع برف‌، مقدار زیادی آب روی سطح زمین جمع می‌شود و آن را به‌صورت رودخانه‌ای از گل‌ولای یا «لجن» درمی‌آورد.

این مواد سریعا به جریان افتاده و نظیر بهمن بدون هیچ اخطار یا هشداری تا چندین کیلومتر از نقطه شروع خود دور می‌شود. حجم این مواد هر لحظه افزایش می‌یابد‌، زیرا هر آن‌چه در مسیر قرار دارد نیز (‌از جمله درختان‌، تخته‌سنگ‌ها، خودروها و‌…) با این حرکت همراه خواهد شد‌. رانش زمین ممکن است حاصل استفاده غیراصولی از زمین در نقاط کوهستانی‌، دره‌ها و نواحلی ساحلی نیز باشد. با بهره‌برداری اصولی از زمین‌، مطالعات کارشناسی و طراحی مناسب می‌توان از بروز بسیاری از موارد رانش زمین و حرکت گل‌ولای ممانعت کرد.

اقدامات ‌حفاظتی و مراقبتی قبل از وقوع رانش زمین و حرکت گل‌ولای

از ساخت‌وساز در نواحی شیبدار‌، در مجاورت لبه کوه‌ها و در نزدیکی دره‌ها و آب‌روها خودداری شود.
موقعیت محل سکونت از نظر وقوع رانش بررسی شود.
با توجه به نتیجه این بررسی و براساس مشورت با کارشناس، اقدامات اصلاحی در دستور کار قرار گیرد.
با استفاده از لوله‌های قابل انعطاف در سیستم لوله‌کشی آب و گاز محل سکونت یا کار، ‌می‌توان میزان خطرات را به حداقل رساند. لوله‌ها و اتصالات قابل انعطاف در برابر شکستگی مقاومت بیشتری دارد.

علایم هشدار در وقوع رانش زمین

تغییر در چشم‌اندازهای محل سکونت نظیر تغییر مسیر روان‌آب‌ها (‌مخصوصا در محل تلاقی آنها)، رانش‌های کوچک و کج‌شدن تدریجی درختان.
گیرکردن در و پنجره‌ها برای اولین‌بار.
پیدایش ترک‌خوردگی جدید در گچ‌، کاشی‌، دیوار یا فونداسیون ساختمان.
جداشدگی دیوارها‌، راه‌پله‌ها و پلکان‌های خارجی از بقیه ‌ساختمان.
پیدایش تدریجی ترک‌خوردگی‌های عرضی روی زمین یا روی خیابان‌ها و پیاده‌روها.
شکستگی در لوله‌های زیرزمینی آب و فاضلاب.
برآمدگی زمین در پایین‌دست نواحی شیبدار.
ظهور چشمه‌های آب در نقاط جدید.
کج‌شدگی یا جابه‌جایی دیوارها‌، تیرک‌های برق و تلفن و درختان.
شنیدن صدایی که هر لحظه شدت آن رو به افزایش است (‌دال بر قریب‌الوقوع بودن رانش.)
تغییر شیب در یک جهت و احساس آن هنگام راه رفتن روی زمین.
شنیدن صداهای غیرمعمول (‌نظیر شکسته‌شدن درختان، به هم‌خوردن تخته‌سنگ‌ها) که حکایت از حرکت گل‌ولای دارد.
ریزش سنگ و خاک و سایر علایم مشابه احتمالی حاکی از حرکت گل‌ولای هنگام رانندگی است. تپه‌های خاکی کنار جاده‌ای سریعا دچار رانش می‌شود.

بعد از رانش زمین یا حرکت گِل‌ولای چه باید کرد؟

کماکان باید ‌از ناحیه دچار رانش دور ‌شوید، زیرا احتمال رانش مجدد وجود دارد.
باید از دور نگاه کرد و دید ‌که آیا افرادی در جریان رانش دچار آسیب شده یا در آن گیر افتاده‌اند. نیروهای امدادی را باید ‌برای نجات آنان راهنمایی کرد.
باید مراقب خطرات دیگر ازجمله شکستگی خطوط برق و لوله‌های گاز‌، آب و فاضلاب و نیز آسیب‌دید‌گی جاده‌ها و ریل راه‌آهن بود.
بهتر است نواحی دچار رانش هر چه زودتر درختکاری مجدد شود، زیرا زمینه بروز سیل‌های برق‌آسا و رانش‌های دیگر در آینده نزدیک وجود دارد.
باید با فردی کارشناس در مورد خطر وقوع رانش زمین مشورت کرد و در صورت لزوم، اقدامات اصلاحی را برای تقلیل میزان خطر در دستور کار قرار داد.

منبع: روزنامه شهروند

انتهای پیام/

ترفندهایی برای روبه‌رو شدن با رانش زمین و گل‌ولای