دعای کمیل را شاید بتوان یک دعای عاشقانه میان بنده و پروردگار دانست. دعایی که در آن فرد به هر دری می زند تا خداوند گناهانش را ببخشد و نظر محبتش را از وی برنگرداند.
امروز باشگاه خبرنگاران جوان قصد دارد تا این دعای عاشقانه و بی نظیر را به شما معرفی نموده و خواص آن را برای شما برشمارد. پس پیشنهاد می کنیم با ما همراه باشید.
دعای کمیل در چند جمله
دعای کُمَیل دعایی است از حضرت علی (ع) که به کمیل بن زیاد نخعی تعلیم کرده است.
این مطلب را از دست ندهید: فواید دعا و گفتن ذکر الهی چیست؟
این دعا دارای مضامین بلند و متعالی در شناخت خداوند و درخواست بخشش گناهان است.
علامه مجلسی دعای کمیل را بهترینِ دعاها دانسته است.
کمیل کیست؟
کمیل بن زیاد بن نهیک نخعی از قبیله نخع، از تابعین اصحاب رسول خدا (ص) و از یاران خاص امام علی (ع) و امام حسن (ع) است.
وی ۱۸ سال از عمر خود را در دوران رسول خدا (ص) سپری کرد.
وی از جمله شیعیانی است که در روز‌های اول خلافت حضرت علی (ع) با او بیعت کرد و در جنگ‌های امام علی (ع)، از جمله صفین حضور داشت. او را صاحب سرّ امیرالمومنین (ع) نیز می‌دانند.
کمیل از جمله ده نفری است که در زمان عثمان از کوفه به شام تبعید شدند.
کمیل در سال ۸۲ق به دستور حجاج بن یوسف ثقفی کشته شد.
این مطلب را از دست ندهید: فلسفه اذکار طولانی / دعا چند قسم دارد؟
از آنجا که این دعا را کمیل از امام علی (ع) روایت کرده، به دعای کمیل مشهور شده است.
منبع دعای کمیل
منبع دعای کمیل کتاب مصباح المتهجد شیخ طوسی است.
شیخ طوسی این دعا را به نام دعای خضر در ضمن اعمال ماه شعبان آورده است. وی می‌گوید: «روایت شده که کمیل بن زیاد نخعی امیرالمؤمنین (ع) را دید که در شب نیمه ماه شعبان در حال سجده این دعا را می‌خواند» سپس دعای مشهور کمیل را نقل می‌کند. سید بن طاووس در اقبال الاعمال، علامه مجلسی در زاد المعاد و کفعمی در ضمن اعمال نیمه شعبان این دعا را آورده‌اند. شیخ عباس قمی نیز در مفاتیح الجنان دعای کمیل را به نقل از مصباح المتهجد آورده است. علامه مجلسی دعای کمیل را بهترین دعا معرفی کرده است.
شرحی مختصر از دعای کمیل
دعای نورانی کمیل با درخواست از خداوند شروع شده و در ضمن آن به عوامل استجابت دعا و موانع آن اشاراتی شده و اینکه با اهمیت‌ترین و اساسی‌ترین درخواست‌های انسان از پروردگارش چه باید باشد.
این مطلب را از دست ندهید: از خواص ذکر لا اله الا الله چه می‌دانید؟!
در ضمن مطالب این دعای گرانقدر بعضی از سنت‌های لایتغیر خداوند در مسیر منتهی به زندگی مطلوب اخروی هم مورد تذکر قرار گرفته است، سنت هائی که انسان‌ها برای رسیدن به مقصد مطلوب حیات به شناسائی آن‌ها نیاز اجتناب ناپذیر دارند و سرانجام این گنجینه مملو از جواهرات درخشان قدسی با تقاضا و درخواست صلوات از خداوند برای وجود مبارک رسول اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) و ائمّه معصومین (علیهم السلام) پایان یافته است.
قابل توجه است که خود این درخواست یعنی صلوات بر آن ذوات مقدسه، یکی از شرایط اصلی استجابت دعاها است و لازم است قبل از درخواست بنده‌ها از خداوند و همچنین بعد از آن، این دعای خاص با فواید عظیمش مورد توجه انسان‌ها قرار بگیرد.
بدین معنا که؛ انسان‌ها برای استجابت دعاها و درخواست‌های خود اول باید از خداوند درخواست کنند که آن ذوات مقدسه را مورد عنایت خود قرار بدهد و بعد از درخواست‌های شخصی خود هم همینطور عمل کنند.
حضرت علی (ع) این دعا را با نام خداوند آغاز می‌کند و سپس در چند فقره، خداوند را به رحمت، قوت، جبروت، عزت، عظمت، سلطنت، ذات، اسماء، علم و نور الهی، قسم می‌دهد.
بعد خداوند را با «یا نُورُ یا قُدُّوسُ یا أَوَّلَ الْأَوَّلِینَ وَ یا آخِرَ الْآخِرِینَ» ندا می‌کند و آثار و پیامد‌های اعمال آدمی را متذکر می‌شود و از خداوند طلب آمرزش می‌کند.
حضرت در فقره بعد، با یاد خدا به خدا تقرب می‌جوید، خدا را شفیع درگاهش قرار داده و از خدا می‌خواهد که به پیشگاه خدا نزدیک شود، سپاسگزاری را به او یاد دهد، یاد خدا را به خود الهام دهد و از خدا طلب خضوع و خشوع می‌کند و با عباراتی شدت اشتیاق خود به حق را ابراز می‌دارد.
این مطلب را از دست ندهید: "سوره اخلاص"/معرفی سوره‌ای کوتاه با خواص بی شمار
در ادامه به فرمان عالم‌گیر خداوند اشاره کرده و با عباراتی خداوند را بخشایشگر خطاپوش معرفی می‌کند.
در بندهای دیگر، آن‌حضرت، ستار العیوب بودن خداوند، دفع بلاها، حفظ لغزش‌ها و عدم استحقاق بنده به تعریف و تمجید‌ها را بیان می‌کند و به ضعف و نقص و بدحالی، به سنگینی بلا و گرفتاری و قصور و نارسایی‌ها و... اشاره می‌کند و از آن‌ها نزد خداوند شکوه کرده و از لطف و کرم الهی برای رفع آن‌ها کمک می‌خواهد و با توسل به عزت خداوند از او خواسته‌هایی مطرح می‌کند و به تسویل نفس و تزیین شیطان اشاره می‌کند. با اشاره به سابقه لطف ازلی عنوان می‌کند که خداوند موحدان و پرستشگران را در آتش جهنم نمی‌سوزاند.
سپس آن حضرت به مقایسه بلا‌های دنیا با عذاب آخرت می‌پردازد و می‌گوید: «ای مولای من گیرم که بر عذاب تو شکیبا باشم چگونه بر دوریت صبر کنم؟» بعد به امید بنده مؤمن به رحمت خداوند اشاره می‌کند و می‌گوید «آیا مومن و کافر یکسانند؟» و در پایان با ندا کردن خداوند به صفاتی، از خداوند حاجت‌هایی می‌طلبد.
بهترین زمان برای خواندن دعای کمیل
با توجه به گفته سید بن طاووس در کتاب اقبال الاعمال زمان قرائت دعای کمیل، نیمه شعبان و شب جمعه است؛ و در ایران نیز رسم بر این است که شیعیان این دعا را در نیمه شعبان و شب‌های جمعه در مکان‌های مذهبی به صورت جمع می‌خوانند.
ثواب قرائت دعای کمیل
سید بن طاووس در کتاب اقبال الاعمال بعد از اینکه کلام شیخ طوسی در مصباح المتهجد را می‌آورد، روایت دیگری را نقل می‌کند که کمیل بن زیاد می‌گوید:
این مطلب را از دست ندهید: رمزی برای استجابت دعا که شاید ندانید
روزی با مولای خود، امام علی (ع) در مسجد بصره نشسته بودم و جمعی از اصحاب حضرت هم حضور داشتند.
از حضرت سؤال شد که معنای این آیه که خدا می‌فرماید: «فِیهَا یفْرَقُ کلُّ أَمْرٍ حَکیمٍ» چیست؟
حضرت فرمودند: آن شب نیمه شعبان است. سوگند به کسی که جان علی در دست قدرت اوست هیچ بندهای نیست جز اینکه تمام آنچه بر او از نیکی و بدی می‌گذرد، در شب نیمه شعبان برایش تقسیم می‌شود تا آخرسال او. هر بندهای که آن شب را به عبادت احیا کند و دعای حضرت خضر را بخواند، دعای او مستجاب می‌شود.
کمیل می‌گوید: وقتی که حضرت به منزل خود رفتند، وقت شب به خدمت آن بزرگوار رسیدم.
حضرت فرمودند: برای چه کاری آمدی؟
این مطلب را از دست ندهید: فضیلت و کیفیت دعای توسل+ متن دعا
عرض کردم به طلب دعای خضر آمده‌ام.
امیرالمومنین فرمود:ای کمیل، اگر این دعا را حفظ کردی هر شب جمعه یا در هر ماه و یا سالی یکبار و یا لااقل در تمام عمر یک مرتبه بخوان تا امور تو کفایت شود.
خداوند تو را یاری می‌کند، روزی تو زیاد می‌شود و البته از مغفرت هم محروم نخواهی شد.ای کمیل، مدتی که تو با ما مصاحب هستی، موجب شده که تو را به چنین نعمت و کرامتی سرافراز گردانم.ای کمیل بنویس: اللهم انی اسئلک برحمتک....
چه افرادی نمی‌توانند دعای کمیل را قرائت کنند؟
براساس حکم فقهی دعای کمیل، افراد جُنُب و حائض اگر دعای کمیل بخوانند احوط و بهتر آن است که آیه «أَفَمَن کانَ مُؤْمِنًا کمَن کانَ فَاسِقًا لَّا یسْتَوُونَ» که جزء آن است، نخوانند، چون جزء سوره حم سجده است.
این مطلب را از دست ندهید: خواص و آداب دعای شرف الشمس
اما بعضی از فق‌ها خواندن این آیه را برای حائض و جنب حرام می‌دانند.
انتهای پیام/
ای کاش در مورد هنگام تلاوت دعای کمیل امام علی بر کمیل بن زیاد بیشتر توضیح می دادید