میر‌علی رضا دریابیگی طراح و کارگردان نمایش « اوبو» درباره این نمایش در گفتگو با خبرنگار  حوزه تئاتر  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: نویسنده نمایش نامه «اوبو» آلفرد ژاری است که در سال ۱۸۹۳ برای اولین بار این نمایشنامه را به چاپ رساند. اسم اصلی این نمایش «شاه اوبو» است که اولین اجرای این اثر در سال ۱۸۹۶ بوده، ولی در اولین شب اجرا  بعد از ۱۵ دقیقه، اجرای نمایش متوقف می‌شود. زیرا که موضوع نمایشنامه به زیر سوال بردن اخلاقیات طبقه بورژوای است؛ در واقع پارودی قصه نمایش مکبث شکسپیر بوده است.

دریابیگی با اشاره به این که جذابیت ویژه نمایشنامه «اوبو»  قرار داشتن در میان ۱۰ نمایش‌نامه برتر جهان است، افزود: هر جریانی که سال‌ها بعد تحت عنوان دادائیسم و سورئالیسم و بعد‌ها تحت عنوان جریان «ابزورد» در تئاتر  شکل گرفت،  بن مایه اصلی آن از این نمایشنامه بوده است. با وجود این که دوران زندگی آلفرد ژاری بسیار کوتاه بود و او در همان اوایل  قرن بیستم از دنیا رفت، اما تاثیرگذاری او بر آدم‌هایی مثل «گیوم آپولینر» نمایش نامه نویس معروف سورئالیست و به ویژه «پیکاسو» بسیار زیاد و این یعنی در جریانات هنری متأخر خویش بسیار تاثیرگذار بوده است.

دریابیگی با اشاره به این که همه بازیگران نمایش  «اوبو»  دانشگاهی و دانشجو هستند، بیان کرد:  تعداد صحنه‌ها، بازیگران و عوامل در هر کدام از صحنه‌ها بسیار زیاد است و همین موضوع سبب شد تا فرصت اجرای این نمایش در کشور کمتر شود. همه بازیگران نمایش دانشجو و نمایش با رویکرد دانشگاهی اجرا می‌شود و این حداقل موضوعی است که ما دوست داریم روی آن مانور داده شود. فضای تئاتر کنونی کشور چهره محور شده است که با ورود  افراد سلبریتی روی صحنه کار را اجرا می‌کنند، اما ما کاری تولید کرده‌ایم که  ۹۵ میلیون تومان برای آن هزینه شده، ولی هیچ گونه حمایتی از طرف شهرداری و وزارت ارشاد و حتی دانشگاه‌ها نشده است و من از این موضوع بسیار شاکی هستم. حداقل توقع من از جامعه تئاتر دانشگاهی و جامعه تئاتر کشوری این است که حمایت کنند و این کار را ببینند.

وی درخصوص روند تمرین بازیگران نمایش تصریح کرد: در روند تمرین، تمام تلاشم را کردم که فضای ذهنی و تخیل مخاطب را برای ساخت فضای بیرونی کار در یک اثر کاملا پست‌مدرن سمت دهم. ژانر فالس گروتسک  کار سبب شد تا در طراحی صحنه  و در فضا سازی‌ها تا جای ممکن به سمت مینیمالیسم رفته  و کاملا کمینه‌گرایانه صحنه را  ارائه کنم. استفاده از نشانه‌ها و نماد‌هایی که بعضا در ذهن مخاطب آشنا بوده  مانند پرچمی که متعلق به نازی‌ها است و شمایل آن به جای  لوگوی سوئاستیکا یا صلیب شکسته یک «اوبو» نوشته شده است و در واقع برای خود «اوبو» است. در بسیاری از این صحنه‌ها  تلاش کردم با  آن چه که در ذهن مخاطب آشنا بوده،  در خط اصلی روایت اثر موجب آشنایی زدایی برای مخاطب شود که این بسیار در کار ما زیاد است.

دریابیگی با اشاره به این که این نمایشنامه در تمام قرن بیستم فقط به صورت نمایش عروسکی در کل جهان اجرا شده، گفت: این نمایشنامه، نمایشنامه ای است که برای عروسک‌ها نوشته نشده بلکه برای بازیگرانی نوشته شده که کاملا کاریکاتوری همانند عروسک روی صحنه حضور پیدا می‌کنند. چیزی که وجود دارد این است که در این اثر  با نگاه مینیمالیستی در طراحی‌ها و به صورت کلان، یک کاریکاتوری از تمام شخصیت‌ها در یک فضای فالس گونه به وجود آمده که حتی آدم‌هایی که مخاطب جدی تئاتر نیستند و به صورت تخصصی نمایشنامه و فضا را نمی‌شناسند با آن ارتباط برقرار کنند. این نمایش برای مخاطب تخصصی تئاتر یکی از  ابر نمایش نامه‌های برتر جهان است که فرصت تماشای  آن فراهم شده است.

وی ادامه داد:  این اثر را به صورت درآماتورژی کار کردم و سعی شد صحنه‌ها را به گونه مینیمالیسمی که  لشکریان و ارتش و آدم‌ها هر کدام کمینه‌گرایانه تقلیل یافته و تبدیل به نشانه‌هایی شوند که در مجموع  دلالت‌هایی است که در اثر  شکل می‌گیرد و نباید دلالت ارجاعی وجود داشته باشه که بتوان به آن زمان و مکان  داد و  بعضا دلالت‌ها،  دلالت‌های ضمنی  هستند که مخاطب می‌تواند بر اساس سواد، توان و دانش خود و پیشینه‌ای که در این حوزه دارد خوانش موردنظر را از نمایش داشته باشد، یعنی هر کسی می‌تواند آن شاه ابویی که خودش دوست دارد در ذهن خود بسازد و این جریانی است که در طول تاریخ ادامه پذیر و تکرار شونده است.

دریابیگی درخصوص انتخاب بازیگران نمایش گفت: در واقع من سعی کردم که شیوه و رویکرد کارگردانی برای تئاتر تجربی را به صورت عملی با دانشجویان کار کنم، به همین علت  به جای این که بازیگران را به نقش نزدیک کنم  تلاش کردم که نقش را به ظرفیت‌های بازیگرایانه‌ی، چه به صورت فیزیکال و چه به صورت توانایی افراد در بازیگری نزدیک کنم. به همین سبب دانشجویانی که ظرفیت‌های بازیگرایانه آن‌ها را می‌شناختم برای کار برگزیدم. من به متن اصلی  آشپز و دوتا مادر «اوبو» عروسکی که در اصل توهم ذهنی اوبو هستند، اضافه کردم که هر کدام ویژگی‌های رفتاری، بیانی، بدنی و فیزیکال خود را دارند.

وی با اشاره به این که از این اثر می‌توان درس‌های فراوانی گرفت، اظهار کرد: ما بلیط‌ها را برای دانشجویان با تخفیف ۵۰ درصدی ارائه کرده ایم تا دانشجویان این اثر را ببینند و بتوانند با رویکرد‌های مختلف همانند نشانه شناسی، جامعه شناسی، ساختارگرا و روانکاوی و پدیدار شناسی در اثر آشنا شوند و حتی اثر را نقد و تحلیل کنند. من ادعا می‌کنم که این اثر به این شکل تا به حال در کشور اجرا نشده و این فرصتی را برای آموختن درس‌هایی مثل تماشا و تحلیل نمایش نامه، نقد نمایش نامه، نقد ادبیات نمایشی، درس کارگردانی و بازیگری  و صحنه آرایی و... فراهم آورده است.

دریا بیگی در پایان با اشاره به این که حضور سلبریتی‌ها در تئاتر در فروش بلیط‌ها بی‌تاثیر نیست، افزود: قطعا مردم برای دیدن چهره‌ها هزینه می‌کنند و این کار مشکلی نیست که شما یک اثر رئالیستی بسازید و از چهره‌ها استفاده کنید که تماشاگران بعد از اجرا، منتظر انداختن عکس با سلبریتی‌ها باشند. البته ما باید ممنون باشیم که یک سری افرادی که تئاتر نمی‌دیدند به تئاتر آمده و به تماشا نشسته اند و سبب رونق سالن‌های خصوصی شده اند، ولی از یک جایی به بعد باید تئاتر به شکل واقعی خود که سال‌ها در کشور وجود د. اشته است، باشد. من به عنوان رئیس دپارتمان هنر‌های نمایشی دانشکده هنر دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکزی و به عنوان یک معلم دانشگاه وظیفه خود می‌دانم که یک چنین اثری را نشان دهم، ولی باید یک جا‌هایی هم علاوه بر شعار‌های تبلیغاتی مدیران در سطح کلان یک نفر به صورت عملی این کار را انجام دهد و از تئاتر‌های دانشگاهی حمایت کند، زیرا تا الان حتی یک ریال هم از ما حمایت نشده است.

گفتنی است؛ سید عماد عامری تهیه کننده و مهدی مشهدی کاظمی، سارا مقدم، شیما بختیاری، شهرادقدیری، امیرحسین رضایی، آفرودیت ریوندی، آرامه سلطانیه، هلیا عبدالهی، هدیه عیدی، آیدا زرین قلمی، محسن ابراهیمی، فاطمه جمشیدی، سید رسول میر محمد، عطالله نجفی، سیدعلی بروهان، محمدحسین کیا و سالار کریمخانی بازیگران نمایش و با هنرمندی محمود عزیزی اجرا می‌شود.

نمایش «اوبو» از ۲۷ آذر تا ۴ بهمن هر شب ساعت ۱۹:۳۰ در تالار حافظ به روی صحنه می‌رود.

انتهای پیام/