به گزارشگروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان،  امروز  یکصدوهفتمین سالروز صدور اولتیماتوم روسیه خطاب به دولت وقت ایران، برای اخراج مورگان شوستر، خزانه‌دار آمریکایی کل کشور! ١٠٧‌سال پیش در چنین روزی، برابر ٨ آذر ١٢٠٧ خورشیدی، دولت روسیه به احمدشاه قاجار و مجلس شورای ملی اخطار کرد که اگر ظرف ٤٨ ساعت شوستر از ایران خارج نشود، قوای قزاق از پادگان‌های خود در رشت خارج و عازم دیگر ولایات ایران می‌شوند.

بیشتربخوانید :آیا همه ایرانیان پیش از اسلام پیرو دین زرتشت بوده اند؟

سپردن کار به خارجی

این روزها ویدیویی از صحبت‌های پیروز حناچی در فضای مجازی دست‌به‌دست می‌شود که در آن این استاد معماری دانشگاه تهران پیشنهاد بکارگیری مدیران مجرب خارجی در گلوگاه‌هایی که ایرانی‌ها تجربه چندانی در مدیریت‌شان ندارند را می‌دهد. این پیشنهاد بحث‌های بسیاری در پی داشت و این‌جا نیز ما قصد قضاوت آن را نداریم؛ این فقط مقدمه‌ای بود تا با استناد به آن یک قرن به عقب بازگشته و به واکاوی تصمیم دولت احمدشاهی برای استخدام یک متخصص آمریکایی بپردازیم. پس از ماجراهای مربوط به قیام مشروطه، فرار محمدعلی شاه و روی کار آمدن احمدشاه، مجلس شورای ملی تصمیم گرفت با استخدام یک کارشناس خبره ولو خارجی، امور مالی مملکت را سامان ببخشد.

پس از تصویب مجلس، وزیرمختار ایران در ایالات متحده از دولت وقت آن کشور درخواست می‌کند یک کارشناس مالی را برای استخدام در دولت ایران معرفی کند. بعد از مدتی ویلیام مورگان شوستر با پیشنهاد شخص ویلیام هووارد تفت، بیست‌وهفتمین رئیس‌جمهوری ایالات متحده آمریکا به دولت ایران معرفی شد و پس از چند ماه کار خود را در ایران آغاز ‌کرد.

سنگ‌اندازی روس و انگلیس

مورگان شوستر پس از آغاز به کار در ایران، اساس کار خود را بر اصلاح قوانین مالیاتی گذاشت. تسلط یک آمریکایی بر تمام مداخل و مخارج مالی ایران طبیعتا مورد علاقه دولت‌های روس و انگلیس نبود و سفرای این دو کشور بارها و به انحای مختلف مخالفت خود را با تصمیمات شوستر به دولت و مجلس ایران اعلام می‌کردند، اما شوستر که گوشش از این حرف‌ها پر بود، بی‌توجه به این سازهای مخالف کار خود را پیش می‌برد.

در این میان ضبط اموال شعاع‌السلطنه بهانه لازم را به روس‌ها برای خواندن فاتحه این کارشناس سمج آمریکایی داد. شعاع‌السلطنه، برادر محمدعلی شاه و عموی شاه وقت، اموال و زمین‌های بسیاری را خارج از قاعده مرسوم برای خود گرد آورده بود و شوستر با ضبط این اموال به نفع دولت، سیاست انضباط مالی خود را به پیش می‌برد. اما روسیه با این ادعا که شعاع‌السلطنه به بانک روس مقروض است و اموال ضبط‌شده منطقا متعلق به روس‌هاست، اقدام شوستر را توهین تلقی کرد و با صدور اولتیماتومی خواستار اخراج او شد. مجلس زیر بار این اولتیماتوم نرفت، اما دولت که خطر را جدی می‌دید، مجلس را تعطیل کرد و خزانه‌دار کل کشور را به موطن اصلی خودش یعنی آمریکا بازگرداند.

منبع: روزنامه شهروند

انتهای پیام/