برنامه گفتوگوی ویژه خبری امشب با موضوع فراز و فرود بورس در تب و تاب تحولات اقتصادی پخش شد.
به گزارش خبرنگار گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان؛ فراز و فرود بورس در تب و تاب تحولات اقتصادی موضوع گفتوگوی ویژه خبری سه شنبه 17 مهرماه بود که با حضور بهروز خدارحمی عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس و محسن خدابخش مدیر نظارت بر بورس های سازمان بورس برگزار شد.
محسن خدابخشی مدیر نظارت بر بازار بورس در ابتدای برنامه با بیان اینکه ابتدای سال ۹۷ شاخص بازار بورس حدود هشت هزار و 558 واحد بود، گفت: نسبت به اوایل سال ۹۷ بازار بورس امروز با رشدی حدود ۷.۸ درصدی مواجه شده که دلایل مختلفی را میتوان برای این رشد مطرح کرد؛ دلیل اول پیشبینی کارشناسان و تحلیلگران از وضعیت بازار بورس و تغییرات اقتصادی ایجاد شده بود، از طرف دیگر عده ای در خصوص ارزش جایگزینی شرکت ها تحلیلهایی داشتند؛ همه این تحلیل ها دست به دست هم داد تا بازار سرمایه هم به دنبال تغییرِ به روزِ نشانه های اقتصادی با رشد مواجه شود.
خدابخشی با بیان اینکه شرکت هایی که صادرات محور بوده و فروش تجاری بین المللی داشتند گزارش های ماهیانه خوبی برای ما ارسال کردند، افزود: ما باید با اعداد و ارقام صحبت کنیم، ارزش بازار بورس تهران در سال ۹۱ و ۹۲ به صد میلیارد دلار می رسید، اما امروز به ۶۰ میلیارد دلار هم نرسیده ایم. مقایسه خوبی است تا ببینیم شرکت ها به جز شرکت هایی که تازه وارد بازار بزرگ بورس شده اند چه عملکردی داشتهاند.
بهروز خدارحمی عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس با بیان اینکه امیدوارم افرادی که تازه به بازار بورس ملحق شدهاند اتفاقات روزهای گذشته آنان را آزرده خاطر نکرده باشد، اظهار کرد: امیدوارم این افراد با قدری صبوری بتوانند همانطور که نوسانات منفی بورس را در این روزها تجربه کردند از نوسانات مثبت هم در آینده نفع برند.
خدا رحمی با اشاره به اینکه باید نوسانات ارزی ناشی از کاهش ارزش پول مان را جبران میکردیم، افزود: همه شرکت ها متضرر نشدند. سازمان بورس و اوراق بهادار و شرکت های تابع آن که به صورت مستقیم منتفع میشدند و وضعیت بهتری را تجربه کردند؛ تعداد دیگری از صنایع با وجود این که صادراتی نداشتند و به اصطلاح شرکت های دارایی پایه بودند، با افزایش قیمتها، دارایی هایشان افزایش یافت و در نتیجه ارزش سهام آنها بالاتر رفت.
خدارحمی با بیان اینکه سرمایه گذاری در بورس مولد است، افزود: فعالیت ها در بازار بورس هیچ گاه به ضرر نظام اقتصادی کشور نیست.
وی در پاسخ به این سوال که چرا در بورس نوسان داشتیم و چرا این نوسانات اینقدر شدید بود، گفت: ارزش معاملات در بازار بورس به طور میانگین بالای ۲۰۰۰ میلیارد تومان است، ارزش بازار امروز حدود ۱۷۰۰ میلیارد تومان بود و روزهایی هم به ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ میلیارد تومان در روز رسید؛ وقتی که افراد جدیدی وارد بازار بورس می شوند که به بازار سرمایه هم آشنا نیستند، در نتیجه ورود این افراد حجم بازار سرمایه افزایش پیدا می کند. ما به عنوان ناظر بازار بورس به دنبال ایجاد یک فضای رقابتی برای کلیه فعالان بازار سرمایه هستیم، لذا تلاش شده تا امکانات ایجاد شود که همه افرادی که ثبت نام های لازم را انجام داده اند، بتوانند آنلاین اقدام به خرید و فروش کنند.
مدیر نظارت بر بازار بورس اظهار کرد: این بازار با شنیدن اخبار اقتصادی چه بخش هایی که با آن مرتبط است و چه دیگر بخش ها، تغییر می کند یا تحت تاثیر مسائل سیاسی قرار می گیرد. اگر اخبار خوبی باشد قیمت ها رشد می کند، اما اگر اخبار سیاسی و اقتصادی، منفی مطرح شود ممکن است بازار تحت تاثیر منفی قرار گیرد.
خدابخشی با بیان اینکه آمار بورس واقعی است افزود: برخی افراد خبرهایی را منتشر میکنند که با فضای واقعی اقتصاد و سیاست منطبق نیست و ممکن است افرادی که قدرت تحلیل ندارند به اشتباه به این اخبار رجوع کنند.
محمد اسکندری کارشناس بازار سرمایه در ادامه گفت: تلاطم بازار سرمایه به دلیل نوسانات نرخ ارز و هیجانهای کاهش ارزش پول ملی تا حدی طبیعی بود، اما در شرایط تلاطم، باید نهادهای ناظر، بزرگان سرمایهگذاری و تا حدی فضای رسانهای کمک کنند تا این تلاطمات کمتر شود، اما متاسفانه شاهد هستیم که در بحث فنی، هسته معاملات دچار اختلال میشود؛ سیستم های آنلاین همزمان با مشکل مواجه می شود؛ گاهی اوقات سایت نشان دهنده شاخص های بورس با هسته معاملات هماهنگ نیست.
وی با بیان اینکه مجموع این عوامل به هیجاناتی منجر میشود که بسیار اثرگذار است تصریح کرد: از بزرگان بازار سرمایه انتظار داریم در شرایط التهاب بازار از این التهاب ها کم کنند؛ اما متاسفانه برخی نهادهای ناظر بر بورس به جای آرامشبخشی باعث افزایش هیجانات بازار شدند.
اسکندری افزود: به نظر میرسد این رفتار نهادهای ناظر و هیجاناتی که همراه این رفتارها است به دلیل تصمیماتی بوده که مقامات بالادستی طراحی میکنند. افرادی سعی میکنند در اوج قیمت، سهام خود را بفروشند و سپس تا میتوانند قیمت آن را پایین بیاورند تا مدیران بالادستی خود را قانع کند که سهام خود را در قیمت بالایی فروختهاند.
خدابخشی با بیان اینکه اعداد و ارقام، گفتههای آقای اسکندری را نشان نمیدهد گفت: از دهم مهرماه که بازار دچار تلاطم شد ارزش مثبت بازار ۲۶۰ میلیارد تومان بوده است؛ اما یازدهم تا شانزدهم مهرماه در حالی که بازار منفی بوده، نیروهای حقوقی اقدام به خرید کردند.
مدیر نظارت بر بازار بورس با بیان اینکه اغوای اشخاص در ماده ۴۶ قانون بازار جرم انگاری شده است اظهار کرد: هر کسی که اقدام به دستکاری قیمتها کند و افرادی با توجه به این قیمت ها ضرر کنند، به سه ماه تا یک سال حبس محکوم میشود. طبیعی است که بازاری با حجم ۳ هزار میلیارد تومان با یک بازار ۳۰ میلیارد تومانی متفاوت است و یک فرد نمیتواند چندان در بازار موثر باشد. ما بیشتر در بازار با حرکت های توده وار مواجه هستیم. فردی که اقدام به یک خرید و فروش خاص میکند و افراد دیگری در صدد این هستند که بدانند این خرید و فروش چگونه بوده است.
خدابخشی با اشاره به اینکه سرمایه گذار به دنبال بازاری است که در آن منتفع شود گفت: امروز و روزهای آتی ممکن است با تلاطماتی مواجه شویم، ولی اگر شاخص کل ۵ سال را در نظر بگیریم، روند به صورت صعودی و بازدهی شاخص از بازدهی بازارهای موازی در بازدههای طولانی مدت بیشتر بوده است، شاخص کل نسبت به اوایل سال ۸۷ درصد رشد داشته که از ۹۶ هزار و ۲۹۰ واحد به ۱۸۰ هزار و ۸۴۸ واحد رسیده است.
وی با بیان اینکه در سالهایی با سیاست گذاریهای نامناسب در حوزه پولی روبرو بودیم افزود: وقتی ریسک پذیری ۲۰ درصد تعیین میشود قائدتا افراد به آن سمت تمایل پیدا میکنند، در صورتی که همان ۲۰ درصد را باید شرکتی که در بازار سرمایه حضور دارد بسازد، اگر شرکت بتواند ۳۰ درصد و یا ۴۰ درصد بسازد خوب است.
مدیر نظارت بر بازار بورس با اشاره به اینکه باید شرکتها را توسعه داد و مردم را تشویق به خرید سهام کرد ادامه داد: صندوق توسعه بازار در این روزهایی که منفی بوده، خریدار داشته است، ما هم گاهی اطلاع از آمارها نداریم و به آمار کلی مراجعه میکنیم.
مدیر نظارت بر بازار بورس با اشاره به اینکه صندوق توسعه بازار هم مثل سایر صندوقها هم اطلاعاتش بر روی کدال منتشر میشود عنوان کرد: کسانی که در این زمینه تخصص ندارند، نباید ورود پیدا کنند، واقعا در چند سال قبل سبد گردان نداشتیم، افراد به جای اینکه اقدام به خرید مستقیم کنند میتوانند واحدهای صندوق را خریداری کنند، نباید دنباله رو برخی از افراد در کانالهای مختلف باشیم.
خدابخشی با اشاره به اینکه مشکلات نمادهای بانکی حل شده ، گفت: دستورالعملها تغییر پیدا کرده است. ما حتی دو نماد به طور مشخص داریم که تحت احتیاط در حال معامله هستند، یعنی ناشر آن اطلاعاتی را که ما خواسته ایم را هنوز به صورت شفاف ارائه نکرده، لذا کسی که اقدام به خرید و فروش میکند باید بداند که این نمادها تحت احتیاط هستند، نماد اکثر بانکها باز شده است.
محمد اسکندری کارشناس بازار سرمایه در ادامه برنامه با اشاره به اینکه در آمار دادن شگردهای قشنگی وجود دارد لذا میتوان سرجمع آمار را گفت، اما جزئیات را اعلام نکنیم افزود: در این زمینه آمار کلی دادن جالب نیست، فلشهای قرمز بسیاری از حقوقیها مشخص نیست، صندوق توسعه بازار باید خرید و فروشهای خود را مشخص کند، حقوقیها حق معامله را دارند و ما نباید حق آنها را سلب کنیم.
اسکندری با اشاره به اینکه معمولا عملکرد صندوق توسعه بازار قابل قبول است خاطرنشان کرد: سفارش چینیها در آمار دیده نمیشود، در صورتی که واقعیت چیز دیگری است که وجود دارد، ما نباید به سرمایه گذاران و ورودیهای تازه وارد به بورس اجازه رفتارهای هیجانی بدهیم، شاید محدود کردن رفتار آنها در قالب خرید صندوق راهکار خوبی باشد و از سوی دیگر باید به موضوع هسته معاملات توجه کرد.
خدا رحمی در ادامه برنامه با اشاره به اینکه همه چیز در بازار سرمایه شفاف است اظهار کرد: به ویژه نهادهای نظارت گر، فعالان حقوقی و بزرگ باید کمک کنند تا حرکات و رفتارهایمان برای مردم قابل درک باشد، پیچیده بودن عملیات بازار سرمایه مطلقا به معنای عدم شفافیت نیست.
خدابخشی با اشاره به اینکه نمادها نباید بیشتر از ۱۰ روز بسته باشد، گفت: نقد شوندگی به شدت تقویت شده، ولی همه مباحث را نمیتوان از سازمان انتظار داشت، در این مملکت حسابرس داریم و آنها باید به درستی کار خود را انجام دهند و اخلاق حرفهای را رعایت کنند. از کارشناسان رسمی دادگستری شرکتها استفاده میکنند، سازمان باید در خصوص افشای اطلاعات به موقع اقدام کند تا کسی افشای پنهانی نداشته باشد.
خدارحمی با اشاره به اینکه بازار سرمایه باید توسعه بیشتری داشته باشد افزود: از سوی دیگر باید بازار سرمایه نقش بیشتری را در اقتصاد ایفا کند، لذا در بخشهای زیادی مسائل مهیا نشده است، پس باید تلاشهای بیشتری صورت بگیرد.
این عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس تصریح کرد: اگر نسبت به قبل قرار است دو سه برابر فعالیت داشته باشیم، باید بستر معاملاتیمان ظرفیت لازم را داشته باشد که متاسفانه حداقل در انبوه فعالیتها نشان داده شده که در بسیاری از فعالیتها نقصهای جدی داریم. این مسئله در برخی از موارد حرکت دومینویی را تشدید میکرد، در بازار سرمایه بخشی از اطلاعات با تاخیر به دستمان میرسد.
انتهای پیام/