به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان  از  بجنورد؛ در استان خراسان شمالی هر سال در روز دهم ماه محرم (عاشورا) اهالی در قالب هیات‌های عزاداری ، سینه زنی ، نخل گردانی ، تعزیه خوانی ، زنجیر زنی و از همه مهمتر پرده خوانی به عزاداری می‌پردازند.

تعزیه نوعی شبیه سازی است که در یک محوطه، با حضور مردم توسط چند نفر انجام می‌گیرد که در نقش قهرمانان کربلا و با لباس‌های مخصوص و ابزار جنگی و همراه با دهل و شیپور و . . . اجرا می‌شود.

شبیه خوانی یا تعزیه خوانی  نمایشی است که در آن واقعه کربلا به دست افرادی که هر یک نقشی از شخصیت‌های اصلی را بر دوش دارند، نشان داده می‌شود.

حفظ و گسترش هنر تعزیه نه تنها موجب افزایش استقبال مردم از این هنر مردمی و اصیل می‌شود، بلکه زمینه حفظ و گسترش فرهنگ شفاهی عاشورا را در میان مردم فراهم می‌کند.

تعزیه خوان‌ها منتظر نگاه مسئولان

سید عباس هاشمی رئیس انجمن تعزیه در خراسان شمالی در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بجنورد؛ نبود یا کمبود امکانات و وسایل مورد نیاز و حمایت نکردن مسئولان مرتبط در استان در خصوص برگزاری نشست‌های تعزیه خوانی را از مهمترین مشکلات انجمن تعزیه در استان عنوان کرد و از مسئولان متولی در هر شهرستان خواست تا برای اجرا و برپایی هنر دینی و معنوی تعزیه جایگاه خاصی اختصاص دهند.

وی افزود: تعزیه‌خوان‌ها با جوشش احساس و عواطف خود با مخاطب ارتباط برقرار می‌کنند و معمولا سوار بر اسب یا شتر، به دنبال هیات مذهبی روان می‌شدند و در طول مسیر تعزیه‌خوانی می‌کردند.

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                   سیدعباس هاشمی اضافه کرد : تعزیه‌خوانی از اول محرم به ترتیب با به تصویر کشیدن رشادت‌های حضرت مسلم ، حضرت علی‌اکبر (ع) ، حضرت قاسم (ع) آغاز شده و با ترسیم فداکاری حضرت ابوالفضل (ع) و ایثار امام حسین (ع) در شب تاسوعا و روز عاشورا پایان می‌یافت.

وی آلات موسیقی و وسایل مورد نیاز برای برگزاری تعزیه را شامل شیپور ، مزغان (قره نی) ، طبل ، سنج ، ویولون ، نی و شمشیر، اسب و شتر، علم ، چهلچراغ ، علامت ، نخل ، خیمه ، کلاه خود ، زره ، مشک و لباس‌های سبز و قرمز ذکر کرد و گفت: برای خرید وسایل و تجهیزات تعزیه شامل زره و کلاه خود و شتر و . . . مشکلات و گلایه‌های فراوانی از مسئولان استانی داریم تا هنر تعزیه در استان به فراموشی سپرده نشود.
وی تعداد مجلس‌های تعزیه‌خوانی را ۲۰۰ مجلس و اجرا عنوان کرد.

تشکیل اولین انجمن تعزیه در خراسان شمالی

سید عباس هاشمی رئیس انجمن تعزیه خراسان شمالی با بیان اینکه اولین انجمن تعزیه کشور سال ۹۲ در شهرستان شیروان تشکیل شد ، گفت: هم اکنون انجمن تعزیه در خراسان شمالی دارای ۳۰۳ نفر در قالب ۳۳ گروه تعزیه در استان فعالیت دارند.

ابراهیم جعفری بازرس انجمن تعزیه خراسان شمالی هم در گفتگو با خبرنگار  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بجنورد؛  با بیان این که ۵۵ سال در حال انجام تعزیه در خراسان شمالی هستم ، گفت: از ۶ سالگی نسخه عبدالله بن حسن می‌خواندم و در حال حاضر ۱۰ متن به ترکی و فارسی و ۹۰ نوحه به فارسی ، ترکی و کرمانجی و ۲۰۰ سطر شعر در مورد محرم نوشته ام.

جعفری اظهار کرد: ۱۶۰ نسخه متن در مورد سید الشهدا و ائمه اطهار در ایام محرم و مناسبت‌های مذهبی در روستای بدرانلو از توابع شهرستان بجنورد اجرا می‌شود.

ثبت تعزیه در آثار ناملموس فرهنگی کشور

حسین پناه کارشناس مردم شناسی اداره کل میراث فرهنگی خراسان شمالی در گفتگو با خبرنگار  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان  از  بجنورد؛ گفت: هنر تعزیه در تاریخ ۲۲ آذر سال ۹۱ در استان به شماره ۶۳۹ در آثار ناملموس میراث فرهنگی خراسان شمالی ثبت ملی شد.

وی همچنین افزود: هنر تعزیه ترک‌های خراسان شمالی به شماره ۲۷ و تعزیه کرد‌های استان به شماره ۳۳ توسط پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی کشور ثبت شده است.

ثبت ۸ آیین عزاداری محرم خراسان شمالی در میراث معنوی کشور

علی اکبر وحدتی معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی در گفتگو با خبرنگار  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بجنورد؛ گفت: تعزیه ترک‌های شمال خراسان ، تعزیه کرد‌های شمال خراسان ، آیین نخل گردانی، آیین تعزیه بیل گردانی ، آیین علم گردانی در جاجرم ، هنر پرده خوانی روز عاشورا خراسان شمالی ، آیین شام غریبان در بجنورد و هنر تعزیه خوانی در بجنورد را از جمله هشت آیینی برشمرد که به ثبت ملی رسیده است.

وحدتی افزود: آیین‌های عزاداری به فراخور فرهنگ و شیوه‌های مرسوم هر منطقه و استانی متفاوت است و از دیرباز همواره در قالب هیئت‌های مذهبی و راه اندازی دسته جات و تکایا برگزار می‌شود.

ابوالحسن حیدری سرپرست معاونت هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفتگو با خبرنگار  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بجنورد؛ با بیان این که تعزیه هنری ماندگار و از قدمت بالایی در بین هنر‌های دینی ما برخوردار است، گفت: با توجه به ظرفیت‌های خوب استان حمایت از تعزیه در دستور کار قرار دارد، اما از آن جایی که تعزیه در طول تاریخ به عنوان هنری مردمی سیر طبیعی خود را داشته است نگاه دولتی به آن نداریم و با این که به این هنر چارچوب اداری ببخشیم مخالف هستیم.

وی افزود: با تعریف مولفه‌های حمایتی در قالب بیمه و مستمری ، تقویت این حوزه را در قالب آشنایی با نسخ مختلفی که در حوزه تعزیه وجود دارد و بهره گیری از صاحب نظران حوزه تعزیه در دستور کار داریم.

سرپرست معاونت هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار کرد: برگزار کردن کارگاه‌های آموزشی ، همایش تعزیه در دهه فاطمیه و تشکیل کارگروهی با اداره اوقاف ، شهرداری و میراث فرهنگی در راستای پیشرفت هنر تعزیه و حمایت در کنار در نظر گرفتن اعتبار برای هنرمندان از دیگر برنامه‌های این اداره کل است.

هنر تعزیه خوانی برای اولین بار در کشور در استان خراسان شمالی راه اندازی شد و هم اکنون هم با کم و کاستی‌هایی که این هنر معنوی دارد در استان برگزار می‌شود امید است با حمایت بیشتر مسولین و دستگاه‌های متولی این هنر معنوی بیش از گذشته برای فرهنگ سازی نسل جدید همانند گذشته رواج داشته باشد.

گزارش از فاطمه بیانی

انتهای پیام/ ب