19 ژانویه؛ هنگامه خیزش ملت‌های مسلمان آذری‌زبان علیه استبداد

به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اردبیل، 28 سال قبل مصادف با 19 ژانویه و با به راه افتادن زمزمه‌هایی مبنی بر فروپاشی شوروی با هجوم مردم به سمت کرانه‌های رود ارس و ازدحام جمعیت، مرزهای ایران و شوروی شکسته شده و مردم مشتاق وطن از رود ارس عبور کرده و خود را به خاک ایران رساندند و با اشک شادی بر خاک وطن سجده کرده و بوسه زدند.

در واقع حکایت به زمانی باز می‌گردد که با اتمام جنگ ایران و روسیه در اول اسفند ماه سال 1206 بخشهایی از خاک ایران، در قفقاز جنوبی و آران در طی معاهده ننگین ترکمنچای به شوروی واگذار شد اگر چه در پی این قرارداد برخی از مردم با سختی تمام خود را به داخل خاک ایران رساندند اما تعداد زیادی از هموطنان آذری مسلمان  تحت سیطره حکومتی بودند که تمام توان خود را به کار گرفته بود تا از جعل اسناد و کتب دانش‌آموزان گرفته تا آثار دین و تبعید شخصیتهای مسلمان هویت دینی و القای هویت نژادی غیر ایرانی و هویت دینی و ملی بخشهای تصرف شده را از بین ببرد.

پس از اینکه شوری‌ها مرزهای جغرافیایی را با استعمار جدا کردند عوامل دست نشانده و رهبران ضدایرانی باکو سعی داشتند به جای جو ضد شوروی، فضای ضد ایرانی به راه انداخته و از آنجایی که سیاست شوری الحاق آذربایجان ایران به خاک کشور خود بود در همین راستا با تحریف و جعل سند و گفتمان جعلی آذربایجان واحد را سازماندهی کردند تا  گام بزرگی را برای رسیدن به اهداف بلند مدت خود من جمله دسترسی به آبهای گرم خلیج فارس در برابر دولت مردان رژیم ایران که وابسته به  دولت مختلف بیگانه بودند، بردارند. غافل از اینکه مردم محصور شده همواره دل در گرو وطن و اعتقادات ریشه‌دار مذهبی خود داشته و از تمام فرصتها برای حفظ هویت اصلی و دینی خود استفاده خواهند کرد.

مردم  شیعی و مسلمان منطقه قفقاز بارها و بارها در طول تاریخ طی فرصتهای مناسب از امضای طومار گرفته تا درخواست از مسولین ایرانی و اعتراضات خود خواستار پیوستن به خاک ایران بوده‌اند، اما غفلت مسئولان و شاهان ایرانی  و سنگ‌اندازی سایر کشورهای استعماری مانند انگلیس این فرصت را از بین برده بود، تا اینکه 70 سال قبل مصادف با 19 ژانویه و با راه افتادن زمزمه‌هایی مبنی بر فروپاشی شوروی با هجوم مردم به سمت کرانه‌های رود ارس و ازدحام جمعیت، مرزهای ایران و شوروی شکسته شده و مردم مشتاق وطن از رود ارس عبور کرده و خود را به خاک ایران رسانده و با اشک شادی بر خاک وطن سجده کرده و بوسه می‌زنند.

اگرچه این حرکت خشم روسها را برانگیخت و یک روز پس از آن به دستور شخص گورباچف ارتش سرخ شوروی به مرز باکو اعزام شده و نزدیک به 135 نفر کشته و بیش از 700 نفر زخمی شدند، اما حرکت بی‌نظیر مردم  آذری‌های محصور در آن سوی مرزهای استعماری که با استقبال گسترده مردم و مرزنشینان آذری داخل ایران روبه‌رو می‌شود، خط بطلانی بر اقدامات چندین ساله روسها که سعی داشتند با تمام توان ریشه‌های ملی و شیعی ایرانیان آن سوی مرز رود ارس را از بین ببرند، بود.

این اقدام در نهایت اثبات کرد که هویتی که بر پایه اعتقادات دینی و محبت اهل بیت(ع) بناگذاری شود در دلها و رفتارهای مردم و نسلهای بعد از آن باقی مانده و جدایی جغرافیایی و خفقان سیاسی نمی‌تواند مانعی برای از بین بردن این هویت و ایجاد فاصله بین مردم آذری مسلمان دو طرف مرز باشد.

19 ژانویه، نقطه عطفی برای آذری‌زبانهای مسلمان است

نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه اردبیل در بیانات تاریخی خود و در طی نامگذاری روز 19 ژانویه به نام آذری‌زبانان مسلمان جهان به خوبی به این نکته اشاره می‌کند؛

آیت‌الله سید حسن عاملی در این باره می‌گوید: این روز نقطه عطف تاریخی در تاریخ ایران، اسلام و آذربایجان خواهد ماند. از این رو ما تصمیم گرفتیم همواره از روز 19 ژانویه به روز آذریهای مسلمان جهان و روز بازیابی هویت نسل آذری یاد کنیم.

وی ادامه می‌دهد: 19 ژانویه آیینه تمام عیار و تمام‌نمایی برای هویت جماعت آذری است و هر کس درصدد کشف هویت آذریهاست به این روز مراجعه کند.

نماینده مردم اردبیل در مجلس خبرگان رهبری می‌افزاید: مردم آذری‌زبان پس از 70 سال اختناق و تبلیغ و سرمایه‌گذاری سنگین ضددینی و ضدایرانی، به محض ورود به ایران، به طرف پرچم امام حسین(ع) هجوم بردند و این یعنی عاشورا را فراموش نمی‌کنیم، مردم آذری مسلمان بعد از ورود از مرز ایران به سوی قرآن هجوم بردند و این یعنی وحی را فراموش نمی‌کنیم. آنان به سوی مسجد هجوم بردند و این یعنی بندگی و عبادت مرام اصلی ماست و در نهایت مردم مسلمان آذری‌زبان به سوی ایران آمدند، تا بگویند اصالت خود و وطن تاریخی خود را فراموش نمی‌کنیم.

آیت‌الله عاملی همچنین در این خصوص می‌گوید: ما هر سال 19 ژانویه را به نام روز آذریهای مسلمان جهان جشن می‌گیریم تا هم یاد و خاطره آن حرکت حماسی را زنده نگه داریم و هم این ارتباط مقدس عاطفی و معنوی بین آذری‌های دو سوی ارس را پاس داریم تا دشمنان نتوانند با تبلیغات سوء خود موجبات بدبینی و فاصله را فراهم آورند. ما هر سال این روز را گرامی داشته و جشن خواهیم گرفت تا تحریفی در تاریخ و هویت آذری‌ها صورت نگیرد.

ضرورت مقابله با نفوذ جریان‌های انحرافی روی آوردن به ادبیات عرفانی است

نماینده ولی‌فقیه در استان و امام جمعه اردبیل در سخنرانی روز 17 ژانویه 96 در استان آذربایجان شرقی گفت: ادبیات اسلامی و معارف عرفانی غنی کشور ایران نشات گرفته از وجود عرفای ارزشمند و ادبا است و همین عرفا و ادبای ارزشمند برای ما ادبیات اسلامی غنی به یادگار گذاشته‌اند که هم‌اکنون عده‌ای سعی در تحریف عقاید و آثار نظامی گنجوی دارند.

وی با اشاره به اینکه ما می‌توانیم با ادبیات غنی ایرانی-اسلامی جهان را تسخیر و مبهوت کنیم، افزود: فرهنگ و معارف غنی ایران که جزو ذخایر ما محسوب می‌شود همچنین می‌تواند در دنیا تاثیرگذار باشد.

نماینده مردم اردبیل در مجلس خبرگان رهبری مقابله با نفوذ جریان‌های انحرافی همچون وهابیت به دین مبین اسلام را از وظایف ما در معرفی هرچه بیشتر ادبیات اسلامی و عرفانی عنوان کرد: معرفی ادبیات اسلامی و عرفانی در دنیایی که خلاءهای اعتقادی و فقر معنوی وجود مسئولیت فعالان این عرصه را بیش از پیش سنگین‌تر می‌کند.

آیت‌الله عاملی با تاکید بر اینکه ادبیات غنی اسلامی-عرفانی قادر است تا ضمن ایستادگی در برابر هجمه‌های دشمنان، آن را خنثی کند، ابراز داشت: ما بایستی قدر مدنیت 1400 ساله خودمان را بدانیم، مدنیتی که 1400 سال پیش پیامبر اکرم(ص) برای آن حقوق شهروندی و حقوق بشر تبیین و تعریف کرد و اکنون‌که دشمن سعی در تخریب مدنیت و دین ما دارد باید هوشیاری‌مان را حفظ کنیم.

وی بر لزوم احیای مقام شعرایی همچون نظامی گنجوی تأکید کرد، گفت: نظامی گنجوی بدون توجه به دسیسه‌های دشمن که از پیش از اسلام تاکنون وجود دارد از یکپارچگی ایران اسلامی به‌خوبی دفاع کرد، بنده هم توصیه دارم باید قدر این مفاخر ارزشمندمان را بدانیم و از داشته‌هایمان جانانه دفاع کنیم تا کسی جرات نکند مفاخر را به نام خود ثبت کند این هم از وظایف تک‌تک مردم و مسئولین است.

استاد حوزه و دانشگاه برگزاری کنگره بین‌المللی نظامی گنجوی را در راستای معرفی مفاخر و ادبا ارزشمند خواند، خاطرنشان کرد: با توجه به تحریف عقاید و آثار این شاعر از سوی عده‌ای فرصت‌طلب، سعی می‌کنیم تا اندیشمندان برجسته جهان برای معرفی شخصیت نظامی گنجوی برای حضور در این کنگره دعوت کنیم.

بزرگداشت 19 ژانویه باید به کنگره عظیم آذری‌های مسلمان تبدیل شود

آیت‌الله سیدحسن عاملی اظهار داشت: خوشبختانه برگزاری مراسم گرامیداشت 19 ژانویه روز آذری‌های مسلمان جهان همه ساله در استان‌های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، زنجان و اربیل برگزار می‌شود که همزمان با این رویداد شاهد برگزاری و گرامیداشت این روز در شهرستان‌های استان اردبیل نیز هستیم که این یک موضوع و اقدام شایسته‌ای برای گرامیداشت این روز مهم است.

وی گفت: روزی که مردم آذربایجان در 19 ژانویه به ایران آمدند بعد از تحمل سختی‌های فراوان و حاکمیتی که باورها و اعتقادات آنها را زیر سوال برده بود این مردم باور و اصل خود را حس کردند که این موضوع از اهمیت بسیار ویژه‌ای برخوردار است و باید سعی کنیم هر سال مراسم گرامیداشت 19 ژانویه باعظمت‌تر و شایسته‌تر برگزار شود.

استاد حوزه و دانشگاه بیان کرد: باید با تحریف‌های تاریخی که در قبال این موضوع انجام می‌شود مقابله کنیم چرا که ریشه تمامی فتنه‌ها از تحریف‌های تاریخی پدید می‌آید و برگزاری مراسم و آئین‌های نکوداشت 19 ژانویه در واقع تمامی نقشه‌های دشمنان در ارتباط با تحریف تاریخی این موضوع را ضایع می‌کند.

آیت‌الله عاملی تصریح کرد: آذری‌های مسلمان ایران تاریخ مشترکی با آذری‌های جمهوری آذربایجان دارند و در واقع ذلت آنها ذلت ما و پیشرفت آنها پیشرفت ما بوده چرا که 2 کشور ایران و جمهوری آذربایجان در بسیاری از مولفه‌های فرهنگی، دینی و تاریخی مشترکات بسیاری زیادی باهم دارند که وجود این همه اشتراک در بین دو کشور بی‌نظیر است.

نماینده مردم استان اردبیل در مجلس خبرگان رهبری با اشاره به اینکه نباید اجازه دهیم بدخواهان این دو کشور بین مردم و در ارتباط کشور ایران و آذربایجان تفرقه‌اندازی کنند، افزود: باید هویت معلوم شده و وحدت را تقویت کنیم چرا که اگر پیوند و مشترکات بین دو کشور و مردم آنها تقویت شود هیچ کس نمی‌تواند برای مردم و اتحاد آذریهای مسلمان جهان خطرآفرین باشد.

وی اظهار کرد: برگزاری مراسم نکوداشت 19 ژانویه باید به مراتب به کنگره عظیم برای آذری‌های مسلمان جهان تبدیل شود چرا که در این کنگره سرنوشت و اوضاع آذری‌های مسلمان جهان بررسی شده و باید آنها را رصد کنیم.

امام جمعه اردبیل گفت: باید تلاش داشته باشیم که هم‌رای بودن و همبستگی آذری‌های مسلمان جهان را تقویت کنیم چرا که ما در بسیاری از زمینه‌های اعتقادی، تربیتی، اخلاقی و دینی اشتراکات بسیار زیادی با آذریهای مسلمان آذربایجان داریم که این موضوع نشان از پیوند و وحدت عظیم مردم این دو کشور است.

19 ژانویه؛ اوج تمایلات دینی و ایرانی مردم جمهوری آذربایجان

رئیس شبکه آذری سحر گفت: ماهیت حادثه 19 ژانویه مشخص بوده و لازم است بسترهای شکل‌گیری آن در علوم مختلف دانشگاهی مورد بررسی و تحلیل علمی قرار گیرد چرا که این رویداد اوج تمایلات دینی و ایرانی بین مردم مسلمان داخل و مسلمانان آذری‌زبان جمهوری آذربایجان می‌باشد.

وی با تاکید به اینکه بخشی از بستر شکل‌گیری این حادثه به اهمیت قفقاز برمی‌گردد بیان کرد: از جمله اینکه قفقاز به دلیل پتانسیل و ریشه‌های مستحکم دینی و فرهنگی هیچ‌گاه خود را از ایران جدا ندانسته و همین بستری بود تا ۱۹ ژانویه شکل بگیرد و مردم آذربایجان به دلیل همین پیشینه سال‌ها بعد از حاکمیت شوروی نیز خود را جدای از مردم ایران ندانستند و در ۱۹ ژانویه نیز شعاری جز پیوستن به مام میهن نداشتند.

رئیس کانال آذری شبکه سحر بیان کرد: متاسفانه اهالی منطقه قفقاز با تاریخ خود فاصله گرفتند و حکومت با تحریف تاریخ واقعیت را از مردم منطقه دور کرده است به طوری که نسل‌های گذشته هم در پی کشتارهای متعدد از اصل ماجرا دور شدند ولی با این حال نشانه بارز باقی ماندن در اصل خویش را می‌توانیم در واقعه 19 ژانویه ببینیم.

بحرالعلومی افزود: مقاومت‌هایی که در آن برهه زمانی انجام شد قابل تامل و بررسی بود ولی متاسفانه در جمهوری آذربایجان تاریخ به صورت غیرواقعی و تحریف‌شده به مردم بیان می‌شود و مطالب تحریف شده توسط حکومت به مردم تزریق می‌شود.

وی اظهار کرد: در سال‌های متوالی کشتارهای زیادی در منطه قفقاز به ویژه جمهوری آذربایجان صورت گرفت که کشتار 19 و 20 ژانویه با چراغ سبز آمریکایی‌ها همراه بود و این کشتار در واقع سرکوب تمایلات دینی و ایرانی مردم آذربایجان بود که بعد از فروپاشی حکومت کمونیستی این تمایلات سرریز شد و مردم به آغوش میهن تاریخی خود یعنی ایران بازگشتند.

رئیس کانال آذری شبکه سحر همبستگی بین ایران و قفقاز غیرقابل فراموش دانست و گفت: با وجود اینکه سال‌هاست این جدایی به وجود آمده اما به واقع نمی‌توان این همبستگی را انکار کرد که از سوی یدیگر به مدت 200 سال است جدایی این منطقه از کشور حادث شده اما به طور معمول جدایی 70 سال عنوان می‌شود که دلیل آن به سیاست‌های جدایی طلبانه در این 70 سال برمی‌گردد.

بحرالعلومی با تأکید به اینکه فرهنگ و ادبیات ایران در قفقاز نفوذ و تأثیر دارد متذکر شد: عده‌ای شایعه کردن  که بعد از 200 سال این اراضی به ایران می‌پیوندد در حالی که در عهدنامه منعقده مدت جدایی محدود نبوده و ابدی است.

برابری و برادری مسلمانان آذری‌زبان جهان هرگز تحریف نمی‌شود

مسئول دفتر نهاد نمایندگی ولی‌فقیه در دانشگاه محقق اردبیلی در آستانه روز 19 ژانویه اظهار داشت: مهم‌ترین هدف کنونی جهان اسلامی و مسلمانان آذری‌زبان اشاعه فرهنگ شیعی و جلوگیری از تحریف تاریخ است که این اقدام در سایه وحدت و همدلی مسلمانان جهان تحقق می‌یابد.

حجت‌الاسلام عبدالله حسنی با اشاره به اینکه مردم آذری‌زبان با غیرت و اراده منسجم خود در تاریخ 19 ژانویه مرزهای ایران را به روی خود گشودند، افزود: ملت آذری‌زبان مسلمان از زیر بار ظلمت و جنایت دولت روس به مرزهای ایران اسلامی پناه بردند که کشور مسلمان ایران با گشودن مرزهای خود به روی این ملت برگ زرینی بر تاریخ ایران اسلامی ثبت کرد.

وی تصریح کرد: تنها مشکل اصلی کنونی تاریخ اسلامی بازگرداندن الفبای تحریف شده توسط مخالفان اسلام است که با تحقق این امر مسلمانان آذری‌زبان به اصالت خویش باز می‌گردند و این اقدام تنها در سایه وحدت و همدلی ملت مسلمان جهان امکان‌پذیر است.

19 ژانویه تتمه تحریف تاریخ بود

رئیس حوزه هنری استان اردبیل گفت: جریان 19 ژانویه نیز یک تحریف تاریخ و تتمه تحریف سال 1917 بود و قرار بود که فتنه‌های بسیاری بعد از آن شکل گیرد ولی ما با این روشنگری و با این اقدام، مانع از تأثیر و مانع از برنامه‌های ریخته شده برای این تحریف و فتنه شدیم.

امیر رجبی در تشریح اهداف برگزاری آئین نکوداشت 19 ژانویه به صورت سالانه در اردبیل ادامه داد: یکی از این اهداف جلوگیری از تحریف تاریخ می‌باشد، به طوری که همیشه فتنه با تحریف تاریخ آغاز می‌شود و در این میان مراکزی با هدف تحریف تاریخ تأسیس شده که در صدد انحراف فکری نسل جدید هستند. تحریف تاریخ و مصادره کردن شخصیتها و سلسله‌ها خیانت بسیار بزرگی است که در همین رابطه برگزاری آئین نکوداشت 19 ژانویه هر سال در اردبیل به منظور گوش‌زد این موضوع به استبداد و زورگویان تاریخ است.

وی حفظ هویت آذربایجان و عدم تحریف آن را یکی دیگر از اهداف خیزش مردم آذری‌زبان و نیز برگزاری آئین آن دانست و تصریح کرد: نقطه اوج و اصلی سرازیر شدن آذریها به سمت ایران عبارت است از هویت آنان و این باید برای تمامی نسل‌ها محفوظ بماند و نسلهای جدید باید بدانند پدران آنها با چه نیتی به سمت ایران حرکت کردند. این یعنی حفظ هویت دینی و هویت دینی نباید تحریف شود.

رئیس حوزه هنری استان اردبیل بیان کرد: تقویت وحدت و مشترکات بین مسلمانان آذری زبان جهان هدف سوم و گام سوم محسوب می‌شود که در همین رابطه اهالی آذربایجان در این واقعه ثابت کردند که با هم تباران خود در ایران هم رای هستند آنها با نشان دادن علاقه و وابستگی خود نسبت به دین و نسبت به وطن تاریخی به خوبی نشان دادند که با ما وحدت دارند و الحاق فرهنگی و اعتقادی کاملا صورت گرفته است و امروزه ما با تجلیل از 19 ژانویه می‌خواهیم این پیوند و این وحدت تقویت شده و از جهات مختلف اعتقادی و فرهنگی این رابطه و این الحاق مستحکم‌تر گردد.

چرا 19 ژانویه در تاریخ ماندگار شد؟

منطقه قفقاز به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم شده که در بخش شمالی آن سه جمهوری آذربایجان، گرجستان و ارمنستان واقع شده اما بخش شمالی شامل 7 جمهوری خودگردان است که 5 جمهوری آن مسلمان نشین که اکثرا سنی و دو جمهوری آن مسیحی‌نشین هستند. این منطقه از اول محور استراتژیک منطقه بوده که سه ادیان مسیحی، یهودی و اسلام را به هم وصل کرده است و جامعه شناسان از این منطقه به عنوان موزاییک اقوام یاد می‌کنند به طوری که در این منطقه 50 قوم با زبان‌های مختلف در کنار هم زندگی می‌کنند.

منطقه قفقاز منطقه کوهستانی است که 4هزار متر مربع مساحت دارد و بالغ بر 27 میلیون نفر در حال حاضر در آن سکونت دارند و این منطقه از گذشته حیات خلوت کشور روسیه بوده است، این منطقه تا قبل از 200 سال پیش که قرارداد گلستان و ترکمنچای بین ایران و شوروی بسته شد در ترکیب ایران بود و 100ها سال با فرهنگ و معنویت ایران زندگی و رشد کرده بودند و در حال حاضر نیز آثار ایران و اسلام در منطقه وجود دارد.

در آن زمان 10 هزار نامه به مسئولان و علما در خصوص خروج از سلطه تزار شوروی نوشته شده بود و وقتی آنان علاقه مسلمانان به ایران را دیدند سیاست‌های اسلام ستیزی را علیه ایران طراحی کردند و در حال حاضر نیز این سیاست وجود دارد و برای رسیدن به اهداف خود موسیقی و رقاصی را به اوج خود رساندند تا از طریق آن اعتقادات مردم را سست کنند.

اما وقتی دولت شوروی نتوانست به اعتراض مسلمانان پاسخ دهد شایعات پایان عهدنامه ترکمن چای و گلستان را مطرح کردند در حالی که در متن این قرار داد علل عبد، قید شده است. در صورتی که اگر آثار و نوشته‌های نویسندگان بزرگ مطالعه شود این منطقه را جزء ترکیب ایران معرفی کرده‌اند.

بعد از چند سال از استقلال، حیدرعلی اف که فرد تیزبینی بود به بالاترین مقام حکومتی رسید و در 31 دسامبر که هیچ گونه اتفاقی نیفتاده بود این روز را به عنوان روز همبستگی آذری‌های جهان معرفی کرده و هر ساله به همین مناسبت پیامی صادر می‌کند و خود را به عنوان رهبر آذری زبانان دنیا معرفی کرده است.

اما ازدحام آذری‌زبانان مسلمان در مرزهای ایران بعد از سالها زورگویی و استبداد توسط دولت شوری در واقع شکوفه دینی و اسلامی بین ایرانیان و آذری‌زبانان مسلمان بود که بار داد و هم‌اکنون همه ساله روز 19 ژانویه با نامگذاری به "روز آذری‌زبانهای مسلمان جهان" گرامی داشته می‌شود و در این میان می‌توان گفت که عمده پیام حادثه 19 ژانویه اسلام خواهی و ایران خواهی بود و هست چرا که دولت بیگانه در سال‌های متمادی تلاش کرد تا با ابزارهای مختلف مردم آذربایجان را از ایران دور نگه دارد اما مردم در این روز ثابت کردند که دست از ایران و اسلام بر نمی‌دارند و در حال حاضر نیز اشتیاق زیادی به جمهوری اسلامی ایران دارند، و اینگونه بود که روز 19 ژانویه و یا به زبان آذری‌زبانها 19 یانوار در تاریخ ثبت و ماندگار شد.

انتهای پیام/ع