به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بوشهر، ویرانه شدن خانه‌های مسکن مهر یکی از موضوعات پرچالش اغلب یادداشت‌ها بود که باز هم پای سیاست به این فاجعه انسانی غیر منتظره کشیده شد تا یادداشت‌نویسان و تحلیلگران بیش از آن‌که به اصول فنی و مهندسی چرایی تخریب کامل منازل یا بیمارستان‌ها و مدارس بپردازند، انگشت انتقاد را در چشم «شخص» فرو بردند. در این گزارش قصد نداریم با چاشنی سیاست به مساله ورود کنیم بلکه طی گفت‌وگو با یک مدرس دانشگاه و مهندس طراح ساختمان در خصوص روند ساخت و ساز‌ها و دلایل مقاوم نبودن اغلب ساختمان‌ها پرداختیم.

پیمان اعتبار در گفت‌وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران، در پاسخ به این سوال که چرا اغلب ساختمان‌ها مقاوم نیستند و روند تخریب آن‌ها گاهی با باران و طوفانی اتفاق می‌افتد، تصریح کرد: در حال حاضر در کشور ما دو نوع ساخت و ساز صورت می‌گیرد؛ ساخت و ساز‌های شخصی و ساخت و ساز‌های دولتی و نکته مهم در هر دو ساخت و ساز که حلقه گمشده ساختمان‌سازی در کشور ما و به‌ویژه در استان بوشهر است، «نبود مهندس مجری» است.

وی با بیان این‌که در ساخت و ساز‌های دولتی مناقصه‌ای برگزار می‌شود و پس از آن ارگان‌ها پروژه مد نظر را به پیمانکاران واگذار می‌کنند، افزود: در این روند با دو هزینه نیروی کار و کیفیت کار رو‌به‌رو هستیم. این در حالی است که هزینه نیروی کار در همه جا ثابت است و با چنین شرایطی پیمانکار ناگزیر می‌شود که هزینه کیفیت کار را با هر ترفندی پایین بیاورد و از آن طرف، نبود مهندس مجری» یعنی کسی که مسوولیت همه امور ساختمان را بر عهده بگیرد، تبعاتی همچون مقاوم نبودن ساختمان‌ها و در نهایت ویرانه شدن آن‌ها را رقم می‌زند.

اعتبار در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این‌که متولی نظارت و پیگیری مقاوم نوبدن ساختمان‌ها و امور مربوط یه ساخت و ساز‌ها بر عهده کدام ارگان است، خاطرنشان کرد: در وهله نخست شهرداری و نظام مهندسی و پس از آن، مسکن و شهرسازی متولی چنین عیوب و کاستی‌هایی هستند که منجر به فاجعه و بازی با جان انسان‌ها می‌شود.

وی در ادامه با تاکید بر این‌که تخریب خانه‌های مسکن مهر در زلزله غم‌انگیز کرمانشاه نیز به علت پایین آوردن هزینه‌های کیفیت کار بود، گفت: در ارگان‌های گوناگون ناظر‌هایی هستند که می‌توانند و در واقع باید فعالیت پیمانکاران را رصد و گزارش کنند، حال باید از این ارگان‌ها و ناظر‌ها پرسید چرا نظارتی بر کار پیمانکاران صورت نمی‌گیرد؟!

این مدرس دانشگاه در خصوص عملیاتی نشدن مهندس مجری به‌ویژه در استان بوشهر خاطرنشان کرد: هر چند برخی از مهندسان پروانه اجرا دارند، اما در صورت عملیاتی نشدن از این پروانه استفاده نمی‌کنند.

اعتبار در خصوص این‌که آیا به گزارش‌ها و شکایات مردمی رسیدگی می‌شود، تاکید کرد: گزارش‌ها و شکایات مردمی در وهله نخست در کمیته انتظام که در نظام مهندسی تشکیل می‌شود، رسیدگی می‌شود و اگر در کمیته انتظام حل نشود به مراجع بالاتر ارجاع داده می‌شود. در شهر‌های بزرگی مانند مشهد برای سهل‌انگاری در روند ساخت و ساز برای فرد خاطی حکم زندان نیز صادر شده است.

وی در پاسخ به این سوال که کارگر‌هایی بدون داشتن سواد دانشگاهی در ساختمان‌سازی‌ها مشغول به کارند، آِیا این موضوع تاثیری در استاندارد نبودن ساختمان‌ها دارد یا خیر، یادآور شد: کارگر‌هایی که در ساختمان‌ها فعالیت می‌کنند، نیروی کارند و نمی‌توان انتظار داشت که همه دارای سواد دانشگاهی باشند، چراکه انتظاری غیر منطقی است، اما می‌توان با عملیاتی کردن مهندس مجری و نظارت دقیق بر روند ساخت و سازها، مسوولیت مقاوم‌سازی، استاندارد بودن و بقیه امور ساخت و ساز‌ها را بر عهده گرفت. نکته دیگری که باید به آن اشاره کنم، استقبال نکردن از توسعه دانش در امر ساختمان‌سازی است. متریالی که امروزه در ساخت و ساز‌ها به کار می‌رود، همان است که ۴۰ سال پیش هم استفاده می‌شد، در صورتی که مصالحی در بازار وجود دارد که به استحکام بیشتر ساختمان‌ها کمک می‌کند. از همین رو نیازمند به‌روزرسانی اطلاعات و دانش در این حوزه هستیم.

سهل‌انگاری، بی‌مسوولیتی، گاه تعاملات دوطرفه و گرفتن حق‌السکوت‌ها منجر به آسیب‌هایی جبران‌ناپذیر می‌شود مانند آنچه در زلزله‌ها، سیل‌ها، طوفان‌ها و حوادث این‌چنینی با آن‌ها روبه‌رو می‌شویم. این مساله در روستا‌ها نمود بیشتری دارد. افرادی که برای کاشانه‌دار شدن، خود آستین بالا می‌زنند و دست به کار می‌شوند و بر این باورند که می‌توانند با زور بازویشان با هزینه‌ای کم، صاحبخانه شوند، فارغ از این‌که خانه‌ای که امنیت جانی صاحبخانه را تامین نکند به چه قیمتی!

تغییر باور این افراد همان‌قدر سخت است که مسوولیت‌پذیر کردن صاحب‌منصبان و بیدار کردن وجدان‌هایی که خود را به خواب زده‌اند.

این روز‌ها همه از ارسال کمک‌های مردمی به بی‌خانمان‌های کرمانشاه می‌گویند که باید به آن‌ها خداقوت گفت، اما بهتر است متولیان صاحب‌کرسی در شهرداری‌ها و نظام مهندسی و مسکن و شهرسازی تدبیری برای مقاوم‌سازی خانه‌ها و اماکن عمومی مانند بیمارستان‌ها بیندیشند. لحظه‌ای را تصور کنید که زلزله در ساعات مدرسه اتفاق می‌افتاد و آن وقت تعداد جان باختگان به چند نفر می‌رسید! البته که وقوع زلزله، آسیب‌ها و تخریب‌هایی را به دنبال دارد، اما مقاوم بودن ساختمان‌ها می‌توانست خسارات مالی و جانی را کاهش دهد.

انتهای پیام /پ

حلقه گمشده ساخت و سازها در کشور ما، «مهندس مجری» است