چغچغه‌ زنی حسینی در کهن دیار اسماعیلیه

به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اراک؛  شهرستان اراک میزبان مراسم‌های مختلف و متفاوت عزاداری برای شهدی کربلا است ومردم این شهرستان محرم هرسال حماسه بزرگ عاشورا را با آداب و رسومی خاص برگزار می‌کنند که یکی از این مراسم چغچغه‌ زنی در روستای انجدان است.

سوگواری مردم شهرستان اراک قبل از آغاز ماه عزای حسینی با برگزاری مراسم مشکی پوشان آغاز می‌شود و  با برگزاری مراسم‌های مختلف و متفاوت از چغچغه‌ زنی تا تعزیه سیار حادثه بزرگ کربلا را گرامی می‌دارند وبرای شهدای کربلا عزاداری می‌کنند.

آیین‌های خاصی که ریشه درباور مردم مذهبی این خطه به مسائل دینی و عشق و علاقه آنها به ائمه اطهار (ع) به خصوص به امام حسین (ع) دارد و به شیوه خاصی برگزار می‌شود.

مردم اراک در ایام محرم و سفر در مراسم عزدارای سالار و سرور شهیدان و یاران باوفایش شرکت می‌کنند و با آیین‌های عاشورایی به سوگ شهدای کربلا می‌نشینند.

از جمله این آیین‌های عاشورایی که هرسال محرم برگزار می‌شود آیین چغچغه‌ زنی است که از آیین‌های منحصر به فرد عزاداری و مختص روستای هزار و ۵۰۰ ساله انجدان است که این روستا در جاده اراک _خمین قرار گرفته و در زمان اسماعیلیان از مراکز قدرت شیعیان به شمار می‌رفته است.

بنا به گفته تاریخ نویس مشهور استاد دهگان روستای انجدان نسبت به جمعیت اندکی که دارد درحدود ۱۷ یا ۱۸ باب مسجد و حسینیه دارد واین روستای تاریخی در روز‌های نهم و یازدهم محرم میزبان آیین چغچغه‌زنی است که یکی از رسوم دیرپای مردم این دیار با قدمتی طولانی مربوط به دوره تیموری و صفویه است.

در این مراسم، عزاداران روستای انجدان چوب‌های تراشیده‌ای را به صورت نمادین به هم می‌کوبند و ضمن حرکت در کوچه‌های مختلف روستا حرکت کاروان اسرای کربلا را تداعی کرده و در سوگ شهدای دشت نینوا مرثیه سرایی می‌کنند.

سید محمد حسینی مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی در این رابطه گفت: مراسم چغچغه‌ زنی روستای انجدان اراک از جمله ۱۲ میراث معنوی استان مرکزی مرتبط با ماه محرم است که تحت عنوان آیین‌های عاشورایی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

در این رسم قدیمی، یک مرشد نوحه‌های خاصی را خوانده و مردم در پاسخ به آن همراه با اشک، چغچغه می‌زنند که البته چغچغه یک ابزار چوبی بوده که مردم روستا به جای سینه زنی و زنجیر زنی آن را مانند سنج به هم می‌کوبند.

دکتر عارف مردم شناس نیز با اشاره به این آیین گفت: این آیین کهن تنها در روستای انجدان برگزار شده و قدمتی حدود ۳۰۰ ساله دارد.

برنامه‌های عزاداری در روستای انجدان از روز نهم ماه محرم همراه با آئین چغچغه زنی شروع شده و در روز یازدهم با همین آئین نیز پایان می‌پذیرد.

۳ محله در روستای انجدان وجود دارد که نذری‌ها و دسته‌جات مخصوص به خود را دارند، به این ترتیب که در ظهر روز تاسوعا و عاشورای حسینی هرمحله میزبان نذری هزارو ۵۰۰ تا ۲ هزار نفر است.

در عصر روز تاسوعا  تعزیه حضرت عباس (ع) برگزار می‌شود و شبیه خوانان به ذکر مصیبت‌های آن حضرت می‌پردازند و سپس تجمع بزرگی همراه با دسته‌جات سه محله در حسینه دیلم‌آباد این روستا شکل گرفته که همراه با علم و کتل به عزاداری پرداخته و در میدان این حسینه به گردش درمی‌آید.

صبح روز عاشورا هم در هر محله عزاداران در کنار اسب ذوالجناح، سنج و دهل می‌زنند و مردم را برای عزاداری دعوت کرده و سپس به محلات دیگر پیوسته و در گروه بزرگ ۳ تا ۴ هزار نفری در محلی به نام باغ حاج آقا سعید گرد هم آمده و به سینه‌زنی و زنجیر‌زنی می‌پردازند.

در این زمان نخلی را که برای عزداری مردم آماده می کنند  را بردوش گرفته و در دامنه کوه واقع در انجدان به گردش در می‌آورند و این مراسم تا ظهر ادامه داشته و در عصر عاشورا به اوج خود می‌رسد.

 مردم سراسر استان مرکزی با عزاداری های هر ساله  باورهای اعتقادی خود را محکمتر کرده و عهد و پیمان نانوشته خویش با سالار شهیدان را به خود یادآور می شوند که این راه، راه شهدای کربلا ادامه دارد.

انتهای پیام / ج

مراسم عاشورایی چغچغه‌ زنی در روستای انجدان اراک