استان مرکزی، واقع در قلب ایران، گنجینه‌ای از تاریخ، طبیعت و فرهنگ را در خود جای داده است. تنوع جاهای دیدنی استان مرکزی باعث شده هر آنچه یک گردشگر برای یک سفر خاطره‌انگیز به آن نیاز دارد، در اختیار او قرار داده شود. شما با سفر به این استان پرجاذبه، فرصت بازدید از طیف گسترده‌ای از دیدنی‌های تاریخی و طبیعی را خواهید داشت.استان مرکزی، یکی از استان‌های پهناور ایران است که علاوه‌بر جاذبه‌های گردشگری، به‌عنوان قطب صنعتی ایران نیز شناخته می‌شود. شهر اراک، مرکز این استان، ملقب به “پایتخت صنعتی ایران” است و به‌عنوان میزبان طیف گسترده‌ای از صنایع مادر و تولیدی به حساب می‌آید. وجود این صنایع، ضمن رونق‌بخشیدن به اقتصاد استان، فرصت‌های شغلی فراوانی را نیز برای ساکنین آن ایجاد کرده است.

نام این استان در طول تاریخ، همواره دستخوش تغییر بوده و در زمان‌های قدیم، “عراق عجم” نامیده می‌شد. استان مرکزی از شمال به استان البرز، از شمال‌شرق به استان تهران، از شمال‌غرب به استان قزوین، از جنوب‌شرق به استان اصفهان، از غرب به استان همدان،  از جنوب‌غرب به استان لرستان و از شرق به استان قم متصل است.

خانه حسن‌پور یادگاری از دوران احمدشاه قاجار 

در میان خانه‌های تاریخی اراک، عمارت حسن‌پور با قدمتی صدساله، رازهایی از گذشته را درون خود پنهان کرده است. این عمارت که در دوره احمد‌شاه قاجار بنا شده، یادگاری از روزگار پر‌رونق فرش ایران است. حاج علی مشیری، یکی از بازرگانان نامدار فرش در سلطان‌آباد یا همان اراک امروزی، در آن دوران این عمارت را بنا کرد. در گذر زمان، این خانه تاریخی کاربری‌های مختلفی را تجربه کرد؛ از محل شرکت فرش گرفته تا مدرسه‌ای به‌نام مجیدی که هر کدام برگی از تاریخ عمارت حسن‌پور به حساب می‌آیند.

در نهایت، در سال ۱۳۴۷ اداره کل میراث فرهنگی، عمارت را از وارثان آقای حسن‌پور خریداری کرد و به مرمت آن پرداخت. سرانجام عمارت حسن‌پور به‌عنوان موزه صنایع‌دستی و هنرهای سنتی و یکی از شگفت‌انگیزترین جاهای دیدنی استان مرکزی درهای خود را به روی دوستداران تاریخ و هنر باز کرد.

غار چال نخجیر یکی از غارهای زنده جهان 

در میان کوه‌های سر‌به‌فلک‌کشیده استان مرکزی، سال‌های سال رازی پنهان شده بود. رازی که در سال ۱۳۶۷ با یک انفجار فاش شد و غاری شگفت‌انگیز به‌نام چال‌ نخجیر را آشکار کرد. این غار که در نزدیکی شهر دلیجان قرار دارد، به‌دلیل موقعیت خاص‌ خود در منطقه‌، به‌نام “نخجیر” نام‌گذاری شده است. قدمت این غار به حدود ۷۰ میلیون سال پیش می‌رسد و از جمله غارهای زنده جهان محسوب می‌شود. 

زنده به این معنی که اگر قسمتی از آن ترک بردارد، به‌مرور زمان ترمیم خواهد شد. غار چال‌ نخجیر با تالارها، دهلیزها و چکاتمه‌های منحصر‌به‌فردش، هر گردشگری را مجذوب خود می‌کند. قدم‌زدن در این غار و تماشای قندیل‌های آهکی که در طول هزاران سال شکل گرفته‌اند، حس‌و‌حالی وصف‌ناپذیر دارد. این غار اکنون یکی از پر‌رفت‌و‌آمدترین جاهای دیدنی استان مرکزی است. 

تالاب میقان

در ۲۰ کیلومتری شمال شرق اراک، تالاب میقان قرار دارد این تالاب یکی از زیباترین جا‌های دیدنی اراک در زمستان و پاییز است. تالاب در فصل سرما از فلس‌های نمک سفیدپوش می‌شود طوری که تصور می‌شود برف آمده است. تبخیر آب در این تالاب زیاد است به همین دلیل گاه به کویر میقان یاد می‌شود. پرنده نگری، شنیدن آوای پرندگان، تماشای طلوع و غروب خورشید از جذابیت‌های تالاب میقان است.

حوضه آبریز تالاب میقان به صورت کاسه بسته‌ای است که بین رشته کوه‌های زاگرس و کوه‌های ایران مرکزی واقع شده و تمام سطح آن در استان مرکزی قرار گرفته است و میانگین بارندگی سالانه حوضه آبریز تالاب میقان ۲۸۷ میلیمتر است.

تالاب میقان که در فصل خشک کویر میقان نیز خوانده می‌شود در مرکز ایران و در فاصله حدود هشت کیلومتری شمال شرقی کلانشهر اراک و پنج کیلومتری جنوب شرقی شهر داودآباد در پست‌ترین قسمت دشت اراک و فراهان واقع شده است.

شهرستان محلات

یکی از جا‌های دیدنی استان مرکزی محلات است این شهرستان محلات در جنوب شرق استان مرکزی قرار دارد و با تهران ۲۶۰ کیلومتر فاصله دارد. محلات معروف به هلند ایران، مهد پرورش گل و گیاهان زینتی ایران است. بهترین زمان سفر به محلات، بهار و تابستان است که می‌توان در هتل، مهمانسرا یا اقامتگاه‌های بوم‌گردی ساکن شد.

آبگرم محلات

هر کجای ایران که چشمه آبگرم وجود داشته باشد به دلیل خواص ارزشمند آن و شفابخش بودن آبگرم، مورد استقبال مردم قرار می‌گیرد. محلات نیز در جاده دودهک خورهه، چشمه آبگرم دارد. آبگرم محلات امکانات مناسبی دارد که مناسب استفاده عموم است.

سایر چشمه‌های آبگرم مانند حکیم، آب شفا، گبری و آب سلیمانی در فاصله کمی از چشمه آبگرم محلات قرار گرفته‌اند مجتمع‌های اقامتی متعددی در منطقه آبگرم محلات قرار دارند که پذیرای مسافران هستند.

روستای خورهه

خورهه محل برآمدن خورشید است که در ۵۰ کیلومتری شمال شرق محلات قرار دارد. روستای کوهستانی خورهه همچنان بافت تاریخی خود را در گذر سال‌ها حفظ کرده و غار‌های شاه بلبل و سوراخ گاو از جاذبه‌های تاریخی این روستا است.

ستون‌های باستانی بازمانده از عمارت اربابیه از جا‌های دیدنی محلات استان مرکزی، روستای خورهه است. قالیچه، جوراب پشمی و کرباس بافی از سوغات این روستای سنتی است.

چنار ۲ هزار ساله

خیابان‌های محلات با درختان چنار مزین شده و یکی از این درختان که از کهن‌ترین درختان محلات است حدود ۲ هزار سال دارد و همچنان استوار و تنومند پا بر جا مانده است. محل قرارگیری درخت چنار به یکی از میادین اصلی محلات تبدیل شده است که به میدان چنار شناخته می‌شود. در سفر به محلات با این درخت کهنسال عکس بگیرید، اما به آن صدمه‌ای نرسانید تا برای نسل آینده نیز به یادگار بماند.

آبشار قطره باران

آبشار قطره باران با نام زیبای خود از مناطق دیدنی شمال غرب تفرش است. آبشار قطره باران در دره پهناور قرار دارد که گیاه دارویی پر سیاوشان دیواره‌های این آبشار را تزیین کرده است. قناتی در حوالی آبشار قرار دارد که قطرات آب از صخره به صورت مداوم در آن می‌ریزد که صحنه‌ای زیبا به وجود آورده است.