به گزارش  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان؛ دومین تولیدکننده سیب‌زمینی کشور بازار خوشایندی برای محصول خود رقم نزده است و کشاورزان اردبیلی همچنان به واسطه این نابسامانی شاهد دور ریز محصولات خود هستند.

سیب‌زمینی اردبیل که موجب شگفتی مصرف‌کننده است، نه در بازارهای داخل کشور و نه در بازارهای کشورهای همسایه نتوانسته متناسب با کیفیت سهمی از آن خود کند.

فصل برداشت سیب‌زمینی که از راه می‌رسد افسوس است و امیدواری برای بهبود اوضاع کشاورزان منتظر تغییر شرایط بازار و حمایت هستند. اما در سال زراعی جاری همچنان معتقدند گران تولید می‌کنند و ارزان می‌فروشند و در این میان تنها جیب دلالان را پرکرده‌اند.

تولید ۸۵۰ تومان، فروش ۵۰۰ تومان

یکی از کشاورزان اردبیلی گفت: زمانی وضعیت بازار سیب‌زمینی مطلوب بود. تا جایی که سیب‌زمینی‌کاران بعد از فروش محصول به سود مطلوب دست می‌یافتند.

عزت‌الله نصرتی افزود: امروز اغلب سیب‌زمینی‌کاران دچار بدهی مالی هستند و متأسفانه برخی قادر به تغییر نوع محصول خود نیز نبوده و هر سال سیب‌زمینی را با هزینه قابل توجه تولید می‌کنند.

وی متذکر شد: اگر هزینه‌های تأمین بذر، تولید و هزینه کارگری کاشت، داشت و برداشت سیب‌زمینی محاسبه شود هزینه تولید هر کیلو سیب‌زمینی ۸۵۰ تومان است.

نصرتی اضافه کرد: این در حالی است که در وضعیت فعلی سیب‌زمینی در بازار به نرخ ۵۰۰ تا ۷۰۰ تومان به فروش می‌رسد و در واقع کشاورزان حتی هزینه خود را در هنگام فروش به دست نیاورده‌اند.

 بهنام بایرامی یکی دیگر از سیب‌زمینی‌کاران اردبیلی تصریح کرد: در وضعیت فعلی فروش ما زیر قیمت هزینه تمام شده تولید است و متأسفانه هر پیشنهادی به دستگاه‌های متولی شده، بی‌پاسخ مانده است.

وی با بیان اینکه برداشت سیب‌زمینی آغاز شده و تا ۲۰ مهر ماه ادامه دارد، اضافه کرد: متأسفانه وضعیت بازار مطلوب نیست.

دلالان مزارع را تسخیر کرده اند

بایرامی در خصوص خرید تضمینی سیب‌زمینی اضافه کرد: سال گذشته نرخ خرید ۳۰۰ تومان برای هر کیلو و امسال حدود ۴۰۰ تومان اعلام شده و این نرخ به هیچ عنوان برای کشاورز نفعی ندارد.

به گفته کشاورز اردبیلی در وضعیت فعلی دلالان به مزارع مراجعه کرده و با نرخ اندک خریداری و با نرخ گزاف به کارخانه‌ها به فروش می‌رسانند.

از ترکیه، آذربایجان و حتی آلمان برای تهیه سیب‌زمینی اردبیل مراجعه می‌شود اما در این میان سود فروش نصیب دلالان شده و کشاورزان سهمی ندارند وی تأکید کرد: ما از جهاد کشاورزی استان درخواست کردیم که زمینه‌ای فراهم شود تا ناظران کارخانه‌ها به صورت مستقیم در مزارع حاضر شوند و ما بدون واسطه سیب‌زمینی را به کارخانه‌ها به فروش برسانیم که فعلاً این خواسته محقق نشده است.

مطابق اظهارات این کشاورز قیمت خرید تضمینی سیب‌زمینی پاییزه در سال زراعی ۹۶ به نسبت ۹۵ با ۹ درصد رشد به چهار هزار و ۳۱۶ ریال در هر کیلو و در سیب‌زمینی بهاره با هشت درصد به چهار هزار و ۱۹۹ ریال افزایش یافته که از هزینه تمام شده تولید پایین‌تر است.

دلالی سیب‌زمینی که صدمات جبران‌ناپذیری به بازار فروش این محصول وارد ساخته حتی در امر صادرات نیز مشاهده می‌شود.

بطوریکه مطابق اظهارات بایرامی از ترکیه، آذربایجان و حتی آلمان برای تهیه سیب‌زمینی اردبیل مراجعه می‌شود اما در این میان سود فروش نصیب دلالان شده و کشاورزان سهمی ندارند.

مشوق صادراتی یا نگاه شعاری

نماینده مردم اردبیل، نیر، نمین و سرعین در مجلس شورای اسلامی پیش از این تأکید کرده است که تولید سیب‌زمینی اردبیل با فروش آن تناسبی ندارد و سیب‌زمینی به نصف قیمت تمام شده به فروش می‌رسد.

محمد فیضی تصریح کرد: با وجود اینکه سیب‌زمینی اردبیل جزو تولیدات شاخص کشاورزی این استان است اما مشکلات فروش موجب شده اغلب تولیدکنندگان متضرر شوند.

وی افزود: اینکه از یک سو سیب‌زمینی کاشته شود و از سوی دیگر به فروش نرسد توجیه‌پذیر نیست و اگر بازار فروش مناسبی برای سیب‌زمینی نداریم باید با مدیریت ترویجی کشت محصولات دیگر جایگزین شود.

نماینده مردم اردبیل، نیر، نمین و سرعین در مجلس شورای اسلامی متذکر شد: در حال حاضر بسیاری از کشاورزان سیب‌زمینی را ارزان‌تر از بهای تمام شده به فروش می‌رساند و از بابت کشت متضرر هستند.

از سویی برای رفع این معضل نمایندگان استان طی سال‌های اخیر مشوق صادراتی، خرید تضمینی و پرداخت زودهنگام مطالبات کشاورزان را مطرح کرده‌اند که مطابق با اظهارات کشاورزان بخشی عملیاتی نشده و بخشی نیز با وجود تحقق نتوانسته سامانی به بازار سیب‌زمینی ببخشد.

سیب‌زمینی‌کاران اردبیلی معتقدند به منظور صادرات محصولات خود مشوق‌های لازم را دریافت نمی‌کنند و از سویی محصول آن ها در بازارهای جهانی به شکل مطلوبی معرفی نشده است.

دستاورد ضعف در تبلیغ و معرفی سیب‌زمینی اردبیل کاهش صادرات آن و تأثیر مستقیم در کاهش صادرات استان است. نزدیک به یک سال است که گمرک اردبیل گزارشی از وضعیت صادرات استان ارائه نمی‌دهد و در را به روی رسانه‌های استان بسته است. اما مطابق اظهارات مسئولان اتاق بازرگانی و صنعت و معدن اردبیل سیب‌زمینی که محصول نخست صادرات کشاورزی اردبیل محسوب می‌شود در سال‌های اخیر بازار اصلی خود که کشور آذربایجان است را محدود دیده و سیب‌زمینی کشورهای دیگر رقیب جدی و سرسخت تولید استان شده است.

تغییر الگوی کشت هم سودی در بر نداشت

سیب‌زمینی نه تنها از سوی بازار محصور و محدود، تهدید می‌شود بلکه کمبود منابع آبی نیز موجب شده در سال‌های اخیر به کل سطح زیر کشت آن کاهش یابد.

رئیس جهاد کشاورزی استان اردبیل در این خصوص گفت: در راستای تحقق سیاست‌های اقتصاد مقاومتی الگوی کشت سیب‌زمینی در این استان اصلاح می‌شود.

عدیل سروی بخش مهمی از این برنامه را افزایش ضریب خوداتکایی محصولات راهبردی کشاورزی عنوان و اضافه کرد: به عنوان مثال پیش‌بینی شده در سال جاری ۸۲۰ هزار تن گندم، ۸۷ هزار تن دانه‌های روغنی و ۷۳۰ هزار تن سیب‌زمینی تولید شود.

 رئیس جهاد کشاورزی استان تأکید کرد: تولید گندم و دانه‌های روغنی با افزایش و تولید سیب‌زمینی به دلیل کاهش سطح زیر کشت با کاهش همراه خواهد بود.

جهاد کشاورزی استان کاهش سطح زیر کشت سیب‌زمینی را با هدف مدیریت منابع آبی دنبال می‌کند اما آیا کشت جایگزین به نفع کشاورز است؟

کشت جایگزین مانند کلزا و یونجه به نفع کشاورزان نیست؛ چرا که در فروش این محصولات نیز دچار مشکل می‌شویمبایرامی کشاورز اردبیلی در این خصوص گفت: سیب‌زمینی محصولی است که املاح خاک را جذب می‌کند به همین دلیل بعد از یک سال کاشت سیب‌زمینی یک سال در همان مزرعه گندم تولید می‌شود تا بتوان زمینه استراحت خاک را فراهم ساخت.

وی افزود: اما کشت جایگزین مانند کلزا و یونجه به نفع کشاورزان نیست؛ چرا که در فروش این محصولات نیز دچار مشکل می‌شویم و هر چند خرید تضمینی دارند اما هزینه دیر پرداخت می‌شود و کشاورزان حتی در تأمین معیشت دچار مشکل می‌شوند.

وی با بیان اینکه مزرعه سیب‌زمینی در یک دوره محصول دهی از هشت تا ۱۳ بار آبیاری می‌شود، افزود: در شرایط فعلی در آفت کشی نیز با کمبودهایی مواجه هستیم و در مجموع نمی‌توانیم حتی هزینه تولید را تأمین کنیم.

کشاورز انبار و سوله ندارد

همچنان که اشاره شد برداشت سیب‌زمینی تا اواخر شهریورماه در اردبیل ادامه دارد. میزان مصرف سیب‌زمینی در خود استان اردبیل ۱۸۰ هزار تن اعلام شده است. مازاد تولید آن بخشی به فروش رفته و بخشی بدون اینکه سودی حاصل کشاورز کند دور ریز می‌شود.

هر چند احداث انبارهای نگه‌داری سیب‌زمینی در دستور کار جهاد کشاورزی است، سیب‌زمینی‌کاران از اینکه انبار و سوله ندارند خود را متضرر می‌بینند.

اقدام حمایتی دولت با نرخ تضمینی ۴۰۰ تومان در سال زراعی جاری نه تنها کارساز نیست بلکه برخی کشاورزان به دنبال رقابت بی‌امان فروش محصول خود به قیمت پایین هستند تا شاهد دور ریز آن در ماه‌های آتی نباشند.

در این میان باید از نمایندگان و دستگاه‌های متولی پرسید که راهکار عملیاتشان برای بازار سیب‌زمینی چه بوده است و آیا کاهش سطح زیر کشت و توقف کشت پاک کردن صورت مسئله نیست؟

نه تنها در خود استان صنایع تبدیلی قابل ملاحظه‌ای برای سیب‌زمینی ایجاد نشده بلکه روزی شنیده می‌شود که کارخانه چیپس اردبیل به تالار عروسی تبدیل شده است.

دستگاه‌های متولی حتی در هدایت تولید استان به صنایع تبدیلی استان‌های دیگر نیز موفق عمل نکرده‌اند. افسوس کشاورزان این روزها از مزارع سرسبز و پربار سیب‌زمینی شنیده می‌شود و در مقابل جلسات شست و رفته مدعی حمایت از سیب‌زمینی‌کار است.

منبع: مهر

انتهای پیام/ی