تیم ملی فوتبال زیر ۱۵ سال افغانستان بعد از 4 سال موفق به کسب عنوان قهرمانی در رقابتهای مرکز آسیا شد.
به گزارش خبرنگار حوزه افغانستان باشگاه خبرنگاران جوان، یکی از دلایل اساسی برای پیشرفت فوتبال در رده ملی و کسب افتخارات در رقابتهای معتبر جهانی، توجه به فوتبال پایه است و در این زمینه همکاری دولت را در موفقیت تیم فوتبال نوجوانان کشور را می طلبد.
حوزه فوتبالی مرکز آسیا (CAFA) دو سال پیش با حضور فدراسیونهای فوتبال افغانستان، ایران، تاجیکستان، ازبکستان، ترکمنستان و قرقیزستان تشکیل شد. پس از برگزاری رقابتهای جوانان که سال گذشته در ازبکستان برگزار شد، این نخستین دوره در مقطع سنی نوجوانان بود که به میزبانی تاجیکستان و با قهرمانی تیم ملی فوتبال افغانستان به کار خود پایان داد.
افغانستان با کسب ۹ امتیاز از ۴ بازی با سه پیروزی، یک شکست، ۹ گل زده و ۵ گل خورده موفق به کسب قهرمانی در این مسابقات شد.
آخرین باری که فوتبال افغانستان دارای افتخار و مقام شد، برمیگردد به سال ۲۰۱۳ میلادی، جایی که تیم تحت هدایت یوسف کارگر با شکست هند به مقام قهرمانی رقابتهای جنوب آسیا دست یافت.
هر چند قهرمانی تیم نوجوانان در مقایسه با افتخار تیم بزرگسالان از جایگاه بلندی در نزد مردم برخوردار نیست، اما خبر قهرمانی تیم نوجوانان در مسابقات مرکز آسیا، واکنشهای مثبت فراوانی را در صفحات اجتماعی ایجاد کرد و مایه شادی و مسرت افغانهای زیادی شده است. تا جایی که بسیاری از کاربران افغان در صفحات اجتماعی عکس های نمایه فیس بوک شان را پس از این قهرمانی به نشانه حمایت و قدردانی از ملیپوشان افغانستان تبدیل کردند.
این تیم به محض ورود به کابل نیز مورد استقبال گرم از سوی مردم و مسئولان فدراسیون فوتبال قرار گرفت. در واقع کسب این عنوان قهرمانی و نتایج به دست آمده از این تورنمنت برای تیم نوجوانان افغانستان، خیلیها را به نسل آینده فوتبال افغانستان امیدوار کرد. نسلی که میتواند در صورت توجه و پشتیبانی، نسل طلایی و کارآمد فوتبال افغانستان به شمار آید.
در واکنش به این پیروزی عبدالله عبدالله، رئیس اجرایی افغانستان با این بازیکنان دیدار کرد و دفتر آقای عبدالله اعلام کرد که “برای کمک به فدراسیون فوتبال افغانستان، مصارف یک ساله تیم ملی نوجوانان افغانستان را ریاست اجرایی” به عهده گرفته است.
بدون شک یکی از دلایل اساسی برای پیشرفت فوتبال در رده ملی و کسب افتخارات در رقابتهای معتبر جهانی، توجه به فوتبال پایه است.
فدراسیونهای فوتبال در هر کشور در کنار خدماترسانی به تیمهای ملی فوتبال در مقاطع سنی مختلف، ایجاد و برگزاری مسابقات باشگاهی و برگزاری کارگاههای آموزشی برای ارتقاع ظرفیت فوتبالیستان و مربیان، یکی از مهمترین برنامههای شان توجه به فوتبال پایه است.
به باور خیلی از کارشناسان فوتبال در دنیا، فوتبالیست از سنین نونهالی باید تاکتیکهای کار با توپ را فرا بگیرد تا در سن بزرگسالی به صورت صد در صد در اختیار یک مربی حرفهای قرار بگیرد. این یکی از مهم ترین شاخصههاییست که امروز در خیلی از تیمهای ملی نامدار دنیای فوتبال در بازیکنان دیده میشود.
در واقع کشورها و فدراسیونهایی که امروز تیمهای ملی قوی در اختیار دارند، بازیکنان نونهال را نسل به نسل تا رده بزرگسالان و حضور در تیم ملی مورد حمایت و پرورش قرار دادند که این موضوع یکی از مهمترین نکات برای داشتن یک تیم ملی فوتبال قوی و منسجم است.
امروزه در خیلی از کشورهایی که در عرصه فوتبال حرف برای گفتن دارند، مدارس فوتبال متعددی ایجاد شده است که تاثیر مستقیمی در رشد فوتبال آن کشور گذاشتهاند.
به طور مثال، میتوان دستکم به دو کشور آلمان و هلند اشاره کرد که فوتبال شان به عنوان فوتبال مکتبی در دنیا یاد میشود. ایجاد مدارس فوتبال و حمایت قاطعانه دولت از نهادهای فوتبالی برای رشد و حمایت از فوتبال پایه، حاصلش تیم ملی کنونی فوتبال آلمان است که توانسته با تاکید بر این اصل مهم یک تیم جوان و با کیفیت را در اختیار داشته باشد، که حاصلش قهرمانی در جام جهانی، جام ملت های اروپا زیر ۲۱ سال و جام کنفدراسیون ها است.
نبود مدارس فوتبالی در افغانستان، یکی از خالیگاهاییست که به شدت محسوس است. هر چند در قدم نخست این مدارس در صورت ایجاد، نیازمند تعدادی استاد ورزیده در خصوص آموزش تاکتیکهای اولیه به دانش آموزان و نونهالان با استعداد فوتبالی خواهد بود.
این مدارس فوتبالی با توجه به ظرفیت و پتانسیلی که افغانستان در ردههای سنی نونهالان و نوجوانان در اختیار دارد، میتواند زمینهساز موثری در رشد فوتبال این کشور باشد.
اولین بار در سال ۲۰۰۴ نخستین مدرسه فوتبال در افغانستان توسط علی عسکر لعلی مدرس بینالمللی فدراسیون فوتبال و مدیر عمومی تیمهای ملی فوتبال این کشور در کابل ایجاد شد. این مدرسه روی اطفال بین ۸ تا ۱۲ سال فعالیت میکرد، اما این مدرسه پس از ۴ سال فعالیت در سال ۲۰۰۸ و در آغاز شکوفایی فوتبال افغانستان در منطقه و آسیا از فعالیت باز ماند.
با این حال در نبود مدارس فوتبال در کابل و ولایات، برنامههای حمایوی فدراسیون فوتبال افغانستان از نونهالان و نوجوانان قطع نشده است. در مجموعه فوتبالی فدراسیون فوتبال، ۵ میدان ورزشی برای نونهالان و نوجوانان ایجاد شده است که به صورت منظم زیر نظر کمیتههای مشخص به تمرینات میپردازند.
فوتبال پایه با وجود شرایط نه چندان مطلوبی که افغانستان در اختیار دارد، در شرایط نسبتا مناسبی قرار دارد، اما برای کشوری مثل افغانستان با این ظرفیت فوتبالی؛ نه تنها کافی نیست بلکه توجه به فوتبال پایه باید یکی از اصل ها باشد.
به طور مثال، قهرمانی تیم ملی ۱۵ سال افغانستان در رقابتهای مرکز آسیا را نیز نمیتوان اتفاقی و از روی شانس قلم داد کرد. در واقع قهرمانی نوجوانان افغانستان در این مسابقات بیشتر از آنکه بخواهد عملکرد مثبت فدراسیون فوتبال در خصوص فوتبال پایه را نشان بدهد، بیانگر قدرت و ظرفیت بالای فوتبال است که باید به آن توجه جدی صورت بگیرد. توجهی که قطعا میتواند آیندهای درخشان را در پیش داشته باشد.
در کشورهای فوتبال خیزی مثل افغانستان در همه سنین عاشق و معطوف به فوتبال دیده میشود. بسیاری از همان آوان کودکی و نونهالی و حتی در دوران حضور در مدرسه نیز استعداد و تواناییهایشان در رشته فوتبال را به نمایش میگذراند.
این چهرهها را میتوان از مدارس گرفته تا کوچهها، میدانهای خاکی و جمنازیومهای فوتسالی که امروزه یکی از مهمترین سرگرمیها و تفریحات نونهالان و جوانان افغانستان شده است، پیدا کرد.
یکی از دیگر از مهم ترین مشکلاتی که امروز فوتبال افغانستان و مخصوصا بازیکنان داخلی با آن مواجهاند، عدم توجه به باشگاهها و عدم توجه باشگاهها به فوتبالیستان بالای ۱۹ سال است.
نونهال و نوجوانی که با پایه و حمایت خوب فدراسیون فوتبال عازم باشگاه میشود، شرایط چندان مناسبی برای بروز تواناییهایش در باشگاه ندارد که همین مسأله نیز باعث میشود که یک فوتبالیست حتی با داشتن پایه خوب و قوی، نتواند در ردههای سنی ۱۹ تا ۲۱ سال آنچه نیاز است را به نمایش بگذارد.
باشگاهمحوری و توجه قاطع از سوی باشگاهها یکی از مهمترین و اساسی ترین اقداماتی است که فدراسیون فوتبال افغانستان باید آن را روی دست بگیرد. بسیاری از مسئولان باشگاههای فوتبال در افغانستان در کنار این که از نبود حامیان مالی برای جذب بازیکن و حفظ اداره کردن تیمها در ایام مسابقات شکایت دارند، برگزاری پنج دور مسابقات لیگ برتر افغانستان را نیز دلیلی دیگر بر بیتوجهی به باشگاههای فوتبال در افغانستان مینامند. زیرا به عقیده آنها در مسابقات لیگ برتر فوتبال افغانستان هیچ سهمی به باشگاهها داده نمیشود.
یکی از دلایل اصلی حضور بیشتر بازیکنان خارجی در ترکیب کنونی تیم ملی افغانستان را نیز میتوان همین موضوع اعلام کرد. خیلی از بازیکنان ۱۸ تا ۲۵ سالهای فوتبال داخلی افغانستان به دلیل نداشتن تمرینات و مسابقات منظم و فشرده در باشگاههای فوتبال افغانستان، حتی با داشتن پایه خوب و قوی نیز از حضور در تیم ملی افغانستان محروم میشوند.
مربیان خارجی که هدایت تیم ملی افغانستان را بر عهده میگیرند، نیز فوتبالیستان افغان که بزرگ شده مکاتب/مدارس فوتبال آلمان و سایر کشورهای اروپایی هستند، را به دلیل داشتن پایه قوی و برگزاری تمرینات و مسابقات منظم، نسبت به بازیکنان داخلی در تیم ملی ترجیح میدهند که این مسأله باعث حضور کمرنگ بازیکنان داخلی در تیم ملی فوتبال افغانستان شده است.
ایجاد زمینه برای آموزش مربیان فوتبال پایه، ایجاد اماکن و میدانهای مناسب ورزشی، ساختن مدارس فوتبال، زمینهسازی برای جذب نونهالان با استعداد فوتبالی در سطح پایتخت و ولایات به ویژه از سطوح معارف و مدارس، همکاری و جلب اعتماد خانوادهها برای حضور فرزندانشان در میادین ورزشی از مهمترین برنامههای است که فدراسیون فوتبال برای رشد فوتبال پایه در افغانستان باید آن مورد توجه قرار دهد.
شفقنا نوشت: هر چند در طی چند سال گذشته وعدههای فراوانی در خصوص حمایت از فوتبال پایه داده شده است، اما به نظر میرسد در توافقنامهای که فدراسیون فوتبال با علی عسکر لعلی به امضا رسانده است، این نهاد مهم فوتبالی افغانستان، برنامههای ویژهای را برای رشد و ارتقا فوتبال پایه در افغانستان روی دست داشته باشد.
به هر شکل ممکن حالا که امنیت نسبی در افغانستان وجود دارد و شرایط تقریبا مناسبی برای فوتبالیستان محیا شده است، انتظار میرود در طی حداقل چند سال آینده، شاهد حضور بیشتر بازیکنان داخلی در ترکیب تیم ملی فوتبال افغانستان باشیم.