به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، پس از انقلاب اسلامی ایران در سال 1979، سیاست واردات و توزیع دارو در ایران محدود به شرکتهای دولتی و از طریق مناقصات بین المللی بود. بنابراین محصولات دارویی تا سال 1999 به صورت مناقصات سالیانه مرکز فوریتهای دولتی توسط شرکت سهامی داروئی کشور و به صورت مقطعی توسط جمعیت هلال احمر ایران وارد و از طریق شرکتهای توزیع داروئی دولتی بین 7000 داروخانه و بیمارستان (آنوقت) توزیع می شد. رشد بازار داروئی ایران از سال 1999 (450 میلیون دلار) تا 2016 (4 میلیارد دلار) بسیار سریع بوده و پیش بینی می شود با توجه به رشد سریع جمعیت (2/1%) و مقایسه آن با بازارهای مشابه با رشد جمعیتی مشابه (ترکیه) این رشد در 5 سال آینده همچنان ادامه داشته و به 6 میلیارد دلار بالغ گردد .

همانطور که میدانید سیاست های کلان دولت از 10 سال قبل به سوی محدود کردن واردات و تشویق و ترغیب تولیدکنندگان داخلی به منظور ایجاد فرصتهای کار بیشتر و عدم وابستگی به منابع خارجی تمایل پیدا کرد. از 8 سال قبل ،دولت با اعلامیه های متعدد از شرکتهای خارجی و شرکای تجاری داخلی شان درخواست کرد که در زمینه تولید دارو ،فعالیت های بیشتری را انجام داده و ضمن انتقال دانش فنی موجب ایجاد رقابت در صنعت داخلی کشور برای ارتقا و سطح دانش فنی و GMP صنعت کشور شود که با این سیاست گذاری های دولت تدبیر حجم واردات کاهش و از صنعت داخلی حمایت شد. لذا شرکت های دارویی به تولید بصورت تحت لیسانس شرکت های بزرگ دارویی در ایران روی آوردند. در همین راستا شرکت رستا ایمن دارو به عنوان نماینده انحصاری کمپانی آپوتکس  مفتخر است که بر مبنای سیاست های کلان کشوری در حمایت از تولید داخل، با وجود تقاضای بازار برای محصول وارداتی، اساس کار را بر پایه تولید تحت لیسانس بنا گذارد. کمپانی آپوتکس کانادا که از جزو بزرگترین و معتبرترین سازنده های داروهای برند-ژنریک در دنیاست و محصولات آن دارای سابقه مصرف طولانی (20 سال) در ایران بوده اند, لذا اخذ موافقت آپوتکس چندین سال به طول انجامید که در این بین تعهدات سنگین مالی و غیر مالی ایفا شد تا مذاکرات به عمل آمده با تامین کننده منتج به عقد قرداد تولید در داخل کشور گردید.

محصولات شرکت آپوتکس تا سال 1999 به صورت مناقصات سالیانه مرکز فوریتهای دولتی توسط شرکت سهامی داروئی کشور و به صورت مقطعی توسط جمعیت هلال احمر ایران وارد و از طریق شرکتهای توزیع داروئی دولتی بین 7000 داروخانه و بیمارستان (آنوقت) توزیع میشد. متاسفانه آمار دقیقی در ایران برای دوره قبل از 1999 موجود نمی باشد و لیکن بدلیل عدم امکان فعالیت های بازاریابی و انحصار خرید از طریق شرکتهای مذکور سهم بازار محصولات آپوتکس بسیار ناچیز بود. در سالهای بعد به دلیل کیفیت بالا و قیمت مناسب دارو سهم بازار محصولات آپوتکس رشد بسزایی کرد لیکن به دلیل سیاستگذاری دولت و لزوم تبدیل واردات  به تولید چند سال وقفه در تامین بازار به وجود آمد که متاسفانه زمینه برای سودجویان و سوداگران دارو و عرضه نوع تقلبی محصولات آپوتکس فراهم شد.

پر واضح است که هر روز عده ای از مردم در نقاط مختلف ایران جان خودشان را ازدست میدهندو هر روز جان بیماران تهدیدمی شود. علت این مرگ خاموش، داروهای تقلبی است. برخلاف کیف یا ساعت تقلبی، داروهای تقلبی داوطلب خریدی در بازار ندارد. هیچ کس داوطلب خرید آن نیست. خریداران این کالا همواره بر این باورند که جنس اصل خریده اند. انگیزه این تقلب، پیچیده نیست. امروزه ساخت داروهای تقلبی تجارت بزرگی است که به احتمال قوی به سرعت در حال گسترش است. ساخت و قاچاق داروها با مواد اولیه داروسازی تقلبی با شرایط تولید و حمل آسان و ریسک پایین سود سرشاری را نصیب قاچاقچیان می کنند. ای کاش موضوع فقط جایگزین کردن مواد موثر با مواد بی اثر یا بی ضرر بود، موارد بسیاری را می توان نام برد که مواد جایگزین نسبت مواد اصلی اثری سمی و کشنده دارند و اغلب منشأ این جایگزین ها را نمی توان مشخص کرد که شاید یکی از علل آن، مراحل گران قیمت و طولانی تشخیص مواد تقلبی تشکیل دهنده داروها است. در مناطق عرضه زیر پله ای بیش از ۳۰ درصد داروهایی که از طریق خرده فروشان به فروش می رسند، تقلبی هستند. فروش این داروها که اغلب به وسیله خرده فروشان و افراد غیرمتخصص و بدون تجویز پزشک انجام می گیرند، برای مردم همواره اغواکننده بوده است. برخی قدرت مالی مراجعه به پزشک یا خرید داروها با مجوز رسمی را ندارند که ترجیح می دهند دارو را از بازار سیاه خریداری کنند. راه های مقابله با داروهای تقلبی در آینده ای نزدیک به یکی از چالش های مهم نظام سلامت عمومی تبدیل می شود. واضح است که تنها راه مقابله با به خطر انداختن جان بیماران، تلاش وزارت بهداشت  است, که مسئولیت این امر را بر عهده دارند. در این راستا سازمان بهداشت راهکارهای متنوعی از جمله الگوهای دقیق تر قانون گذاری و الزام در اجرای مجازات ها و برخی دیدگاه های عملی برای حل این مشکل را پایه ریزی نموده و در اولین قدم با تدوین قوانین جدید، باید با داروهای تقلبی به عنوان یک جرم، مقابله و مجازات های متناسب با آن را اعمال می کنند و مسلما شرکت های خصوصی واردکننده یا تولید کننده دارو در این تلاش همگانی، نقش نظارتی مضاعفی در این چرخه ایفا خواهند کرد تا از تاثیر سوداگران دارو بکاهد و از آنجا که سلامت و جان همه ما در خطر است همگی با همکاری هم باید این مشکل را از پیش پا برداریم.

با مراجعه به تعدادی از داروخانه های سطح شهر با داروهای آپوتکس مواجه شدیم که قیمت های غیرمعقول و بدون برچسب اصالت با بارکد دوبعدی عرضه می شدند. در طی پیگیری های انجام شده به شرکت رستا ایمن دارو نماینده کمپانی آپوتکس مراجعه شد و مصاحبه ای با مدیر عامل شرکت سرکار خانم دکتر شادی بصام صورت پذیرفت. در این مصاحبه موارد ذیل در خصوص تقلبات سودجویان و نگرانی های بوجود آمده مطرح و شفاف سازی گردید:   

شرکت رستا ایمن دارو با اخذ مجوز از وزارت بهداشت در شرف تولید محصولات آپوتکس در داخل کشور می باشد که به زودی وارد بازار خواهد شد, متاسفانه اخیرا مواردی از نمونه تقلبی دست ساز داروی آپو متفورمین و آپو گلی بوراید در داروخانه های سطح کشور مشاهده می شود که به دلیل خطرات محرز استفاده بیماران از داروهای تقلبی فاقد استاندارد جای نگرانی دارد. در بررسی های به عمل آمده به شرح ذیل, مشخصا تقلبی بودن داروهای توزیعی قابل اثبات است.  همانطور که توضیح داده شد به دلیل خطرات ناشی از مصرف دارو تقلبی و  به جهت رفاه حال بیماران و جلوگیری هر چه سریعتر از عواقب بعدی ناشی از فروش داروهای تقلبی ضروری است اطلاع رسانی و اعمال  برخوردهای لازم اعمال شود:

1. شماره بچ داروها روی لیبل در هر دو دارو آپو متفورمین و آپو گلی بوراید    JN2346  Exp: 2017DEC قید شده است (فقط داروی تقلبی و دست ساز توسط افراد غیر متخصص می تواند یک شماره سری ساخت را روی دو داروی متفاوت پرینت  کند)

2. تاریخ تولید برای هر دو دارو با فرمت  MFG.2014 DEC قید شده که با فرمت اصلی درج تاریخ روی محصول اصلی کمپانی آپوتکس فرق دارد.

3. شماره ثبت در کاناداDIN  درج شده برای متفورمین DIN 03115732 و برای گلی بوراید DIN 02928534 با ثبت محصول اصلی متفاوت است.

4. داخل هر دو قوطی سلیکاژل تولید گروه مطلق (ساخت داخل ایران) استفاده شده است که حاکی از بسته بندی در داخـل کـشور است.

5. غلط های دیکته ای متعدد بر روی لیبل هر دو قوطی قابل مشاهده است. ( مانند  incrased, acool, avsorbentexists, australi) که حاکی از دخیل بودن افراد غیر متخصص و فاقد سواد لازم در مقوله تولید داروی تقلبی است.

6. قرص های داخل هر دو قوطی فاقد نام حک شده  APO  هستند در صورتیکه کلیه محصولات اصلی دارای حک APO می باشند.

7. پلمپ قوطی ها (سرپوش بطری) با محصول اصلی متفاوت بوده و به سختی قابل باز شدن است.

8. محصولات توزیعی تقلبی فاقد برچسب اصالت می باشند.

9. داروهای تقلبی آپومتفورمین و آپو گلی بوراید با قیمت های هنگفت متاسفانه در داروخانه ها توزیع و فروخته می شود.

مشخصات متفورمین تقلبی و مقایسه با نوع اصل:


مشخصات گلی بوراید  تقلبی و مقایسه با نوع اصل:

شرکت رستا ایمن دارو در زمره سرآمدان شرکتی دارویی کشور از لحاظ سرعت رشد و استفاده از سیستم های به روز  بوده، زین پس نیز با اتکا به خداوند متعال، با بهره‌گیری از الگوهای نوین مدیریتی و در سایه ارج نهادن به تجارب ارزشمند صاحب‌نظران، قصد آن دارد که در ایفای نقش شایسته در نظام دارویی کشور کوشا باش و به فعالیت در طریق موفقیت ادامه دهد.