به گزارش خبرنگار حوزه آموزش و پرورش گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان؛ اکثر ما روزهای مدرسه را به یاد داریم که به برخی دروس همیشه نگاه ویژه ای می شد و دانش آموز خواسته یا ناخواسته باید در این کلاس شرکت می کرد وگاه علاقه و توانایی که در سایر دروس داشته به سبب این بی برنامگی رو به افول می رفت چرا که نگاه افراطی به برخی دروس مانند ریاضی, علوم و به تعبیر برخی معلمان دروس اصلی وجود داشته ؛ معمولا در این میان درس هایی مانند ورزش، قرآن ، زبان ، آزمایشگاه مهجور واقع می شدند.
با وجود تغییر و تحولاتی که طی سال های اخیر در نظام تعلیم و تربیت در حال رخ دادن است اما باز هم این نارسایی در انجام صحیح برنامه درسی به ویژه در مقطع ابتدایی به چشم می خورد هرچند شرایط نسبت به سال های گذشته تا حدی بهبود پیدا کرده اما صرفا در حکم مسکنی برای این درد ریشه دار وارد عمل شده و راه بسیار تا درمان قطعی وجود دارد.
آموزش صحیح نیمه گمشده در ساخت آینده ای روشن
با وجود آنکه همواره مسئولان نظام تعلیم و تربیت کشور به بهبود روند آموزشی و تلاش برای آن اذعان دارند اما گویی راه ناهموار اموزشی که تا به حال در کشور اجرا شده، نیازمند درمان و جراحی های بسیاری برای بهبود اوضاع و تضمین آینده ی روشن نسل فردای کشور است.
با نگاهی به روند آموزشی کشورهایی که عملکرد موفقی در کارها و بروز توانایی خود داشتند , درمی یابیم الگو پذیری از این نوع عملکرد و در بستری از عادات بومی و متناسب با شرایط کشور گامی مثبت در جهت ساخت فردا است.
ژاپن از جمله کشورهایی است که در هر نوع فعالیتی جایگاه راضی کننده ای را به خود اختصاص می دهد و می توان ریشه این موفقیت را در نظام آموزشی آن دنبال کرد؛ نگاهی به روند آموزش دانش آموزان ابتدایی این کشور گواه این ادعا است.
برنامه هاي آموزش ابتدايي به دروس عادي (عمومي)،آموزش اخلاق، و فعاليتهاي ويژه تقسيم ميشود ؛از جمله ديگر برنامه ها مي توان از زبان ژاپني، تعليمات اجتماعي، رياضيات، علوم، آموزش زندگي ومحيط زيست،موسيقي، هنر و كاردستي، خانه سازي، و بدنسازي نام برد.
برنامه آموزش مدارس ابتدايي زمان كافي براي موسيقي ،هنر و تفريحات جسماني فراهم آورده و فعاليتهاي ويژه نقش مهمي در برنامه كلي آموزش ایفا ميكند که شامل فعاليتهايي چون كلوبها، برگزاری جشنواره هاي در سطح مدرسه، مشاركتهاي دانشآموزي وديگر فعاليتهاي اجرايي توسط دانشآموزان است.
معلمان نیز ميزان قابل توجهي از وقت خود را صرف سازماندهي و حضور در فعاليتهايي چون سفرهاي كلاس، جشنواره های سالانه ورزشي وفرهنگي، و مراسم ورودي و فارغ التحصيل ميکنند.
برنامه درسی ملی، چشم انتظار اجرای صحیح
هدف برنامه درسی ملی فراهم کردن ساز وکارهای مناسب برای طراحی، تدوین، اجرا و ارزشیابی از برنامههای درسی در سطوح ملی تا محلی که مبتنی بر فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی، مفاهیم آموزشی و تربیتی به شکلی نظاممند در اختیار کودکان و نوجوانان قرارگیردتا محیطی با نشاط برای دانش آموزان ایجاد کند.
در این راستا مهدی نوید ادهم دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش عنوان کرد: برای تحول همه جانبه باید زیر ساخت ها به طور کامل و در تمامی مولفه های تعلیم و تربیت که شامل محتوای کتاب های درسی، ساخت و ساز متناسب فضای آموزشی، جذب معلمان ،حفظ آن ها، تامین منابع و مواردی مشابه است، لحاظ شود.
وی اظهار کرد: تمام تلاش خود را برای اجرای هرچه بهتر سند تحول به کار می گیریم و در این راستا شش زیرنظام اصلی برای اجرای سند به تصویب شورای عالی می رسد.
نوید ادهم از لزوم توجه به برنامههای درسی خبر داد و گفت: در تمامی مقاطع تحصیلی باید به تناسب و ساعات درسی که طبق مصوبه در نظر گرفته شده بها داده شود چرا که این برنامهریزی کاملا کارشناسی شده و بر اساس نیازهای آموزش و پرورش تدوین شده است.
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش بیان کرد: ارائه برنامه درسی به منزله الزام و رعایت ساعات در نظر گرفته شده است و نباید معلمان درسی را نسبت به درس دیگر برتر دانسته و خللی در ساعات درسی ایجاد کنند.
رشته به هم پیوسته دروس برنامه هفتگی
فضلی خانی کارشناس آموزشی روند اجرای دقیق برنامه درسی و نگاه یکسان به دروس را با اهمیت خواند و گفت: کتاب های درسی و سرفصل های درنظر گرفته شده همگی مبتنی بر بررسی ها و کارشناسی ها ی است تا دانش آموزان را در مسیر تعلیم و تربیت به درستی هدایت کند بنابراین توجه به چارچوب تدوین شده ضروری است.
وی با اشاره به اینکه ساعات درسی حساب شده بوده و نباید جایگاه هیچ درسی نادیده یا کمرنگ درنظر گرفته شود، ادامه داد: کمرنگ شدن برخی دروس در برنامه هفتگی به روند آموزشی برنامه ریزی شده، لطمه وارد کرده و باعث انحراف مسیر غایی تعلیم و تربیت می شود.
وی با اشاره به نحوه آموزش ها در دوره ابتدایی گفت: یک از اهداف این دوره تعلیم تمامی حوزه های مهارتی به دانش آموزان در سطح مبتدی است و دانش آموز باید در لابه لای این اموزش ها علایق و توان خود را با کمک مسئولان مدرسه شناسایی کرده و توسعه دهد و به نوعی یکی از اهداف طرح شهاب نیز با این روند در دستور کار قرار می گیرد.
سلیقه ای عمل کردن، ممنوع!
گاه معلمان و مسئولان مدرسه شرایط زمانی و یا رشد تحصیلی دانش آموزان را بهانه ای برای تغییر در ساعات مصوب و جایگزینی درسی با درس دیگر می کند و حتی گاه در برخی مدارس شاهد حذف درسی در طول ترم و جایگزینی آن با درسی دیگر هستیم که درچنین مواقعی با ارایه چندین سوال به دانش آموزان در پایان ترم و امتحان از سوالات مذکور، علاوه بر بی برنامگی، کاملا هدف ایجاد درس حذف شده را نابود می کنند.
فضلی خانی در این خصوص بیان کرد: شایسته نیست مسئولان مدرسه سلیقه ای عمل کنند چرا که تمامی دروس از ارزش بالایی برخوردارند و در کنار هم نظام تربیتی شکل کاملی به خود می گیرد بنابراین حذف یک درس به منزله قطع زنجیره تربیتی است.
این کارشناس آموزشی افزود: طبقه بندی و کاهش یا حذف ساعات درسی خاص نباید توسط مسئولان مدرسه اجرا شود به ویژه در دوره ابتدایی که آموزش ها جنبه عمومی داشته و از حساسیت بالایی برای اجرایی شدن برخوردارند.
حکمرانی آموزش های نظری بر دانش آموزان
فضلی خانی با بیان این که در آموزش دروس علاوه بر توجه به تمام مواد آموزشی، باید تقویت مهارت های اجتماعی و مهارت های زبانی در جایگاه ویزه ای قرار گیرند و به جای حذف یا کاهش ساعات این دروس ، در قالب آموزش های متنوع به دانش آموزان در بهترین شکل تفهیم شود.
این کارشناس آموزشی یادآور شد: نحوه برخورد فرد در اجتماع از موارد مهمی است که باید در آموزش های مدرسه جز اولویت ها قرارگرفته و دروس مربوط به این نوع اموزش ها مغفول نمانند.
هرچند بنابر گفته ی مسئولان نظام تعلیم و تربیت کشور ، روند آموزش های براساس سند تحول بنیادین با اصولی که فرد را به حیات طیبه برساند ، تدوین شده و بسیاری از اصول کمرنگ یا فراموش شده در روند آموزشی احیا شده اما باید دید این ادعاها چه زمان جامه عمل می پوشند و آیا برای عملیاتی کردن اهداف سیاست های صحیحی اتخاذ شده یا خیر؟
گزارش از آتوسا دولتیاری
انتهای پیام/