گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان - خلاصه گزارش: پس از آن‌که مشخص شد دونالد ترامپ به احتمال قریب به یقین، نامزد نهایی جمهوری‌خواهان در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2016 آمریکا خواهد بود، دوره جدیدی در آشوب‌های خیابانی در این کشور آغاز شد. البته این اعتراضات قبل از موفقیت جدید ترامپ هم وجود داشت و علیه مواضع و اظهارات وی بروز داده می‌شد، اما طی چند روز گذشته و در شهرهایی مانند آلبکرکی به اوج خود رسید و به درگیری شدید با پلیس کشیده شد. با این وجود، تجمع‌های اعتراضی علیه ترامپ را نباید صرفاً یک موضع‌گیری انتخاباتی دانست، چراکه این اقدامات در کنار بالا رفتن آمارهای جرم و جنایت در آمریکا خبر از یک موج جدید از آشوب‌های مردمی و نافرمانی‌های مدنی می‌دهد.

بعد از آن‌که اواخر ماه می سال جاری، ترامپ توانست آرای کافی برای نامزدی حزب جمهوری‌خواه[1] در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2016 آمریکا را کسب کند[2]، خیلی چیزها در این کشور تغییر کرد. افرادی که تصور می‌کردند یک نفر به کله‌شقی دونالد ترامپ نمی‌تواند (یا نباید بتواند) نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری شود، اکنون معتقدند آمریکا یک قدم به دورانی شاید بدتر از جورج بوش پسر نزدیک‌تر شده است.

قطعی‌تر شدن نامزدی ترامپ یک پیامد دیگر هم داشت که البته خواه‌ناخواه و دیر یا زود باید اتفاق می‌افتاد. شکاف عمیقی که میان گروه‌های مردم در آمریکا وجود دارد[3]، نهایتاً یک‌جا خودش را نشان می‌داد و موفقیت ترامپ در جبهه جمهوری‌خواهان ظاهراً فرصت خوبی برای ظهور این اختلافات فراهم کرده است[4]. امواجی از خشم، سرخوردگی، خشونت و ناآرامی‌های مدنی سراسر آمریکا را فرا گرفته است و تجمعات سیاسی حامیان دونالد ترامپ، تبدیل به یک نقطه کانونی[5] برای تخلیه بخشی از این انرژی سرکش شده است[6].

معترضان و مخالفان ترامپ بارها در مراسم‌های طرف‌داران وی اختلال ایجاد کرده و حتی بعضاً موجب لغو این مراسم‌ها و تجمعات شده‌اند. البته طرف‌داران ترامپ هم در مقابل، ساکت نمانده‌اند و درگیری‌ها میان مخالفان و حامیان ترامپ، همیشه به نفع مخالفان او تمام نشده است. به خصوص طی ماه‌های اخیر که ترامپ تقریباً هر روز در جمع هزاران نفر از حامیانش به آن‌ها توصیه کرده تا مخالفان را اذیت کنند[7]. ترامپ نه تنها خطاب به یکی از مخالفانش (در حالی که پلیس او را از تجمع حامیان ترامپ بیرون می‌کرد) گفت: «دوست دارم یک مشت توی صورتش بزنم»، بلکه در گردهمایی دیگری هم به حامیانش گفت که اگر کسی گوجه به سمت او پرتاب کرد، او را «زیر مشت [و لگد] بگیرید. من هزینه‌های قضایی [شکایت او از شما به خاطر] این کار را پرداخت خواهم کرد. قول می‌دهم.»

به هر حال شواهد نشان می‌دهد، آمریکایی‌ها در سال 2016 عصبانی‌تر از قبل شده‌اند[8]، چه بسا عصبانی‌تر از سال 1968 و اعتراضات گسترده مردمی زمانی که چند ماه بیش‌تر از ترور مارتین لوتر کینگ و همین‌طور رابرت اف. کندی، یکی از گزینه‌های نامزدی دموکرات‌ها، نمی‌گذشت و حزب دموکرات برای انتخاب نامزد نهایی در انتخابات ریاست‌جمهوری، جلسه برگزار کرده بود[9]. تنها مطرح شدن نامزدهایی از دو جناح کاملاً معکوس، مانند ترامپ[10] و سندرز[11]، نیست که این واقعیت و دو دستگی میان مردم را اثبات می‌کند.

اگرچه شمار تجمعات اعتراضی[12] در واکنش به نامزدی ترامپ[13] در حزب جمهوری‌خواه بسیار زیاد است[14] و حتی به ماه‌ها قبل از پیروزی ترامپ بر نامزدهای دیگر جمهوری‌خواه برمی‌گردد، اما یکی از آخرین این موارد روز سه‌شنبه 24 می (4 خرداد 95) در شهر آلبکرکی[15] ایالت نیومکزیکو رخ داد و از آن جهت با بسیاری از این تجمعات دیگر از این دست متفاوت بود که به خشونت، آسیب به اموال عمومی، آتش‌سوزی و درگیری شدید با پلیس[16] کشیده شد[17].

باید توجه داشت این تصور که مخالفان دونالد ترامپ صرفاً برای ایجاد آشوب و هرج‌ومرج به خیابان‌ها می‌آیند و یا خصومت شخصی با ترامپ دارند، مسلماً برداشتی دور از واقعیت است. شهروندان عصبانی‌ای که سنگ، بطری و پیراهن‌های آتش‌گرفته را به سوی نیروهای پلیس و هواداران دونالد ترامپ پرتاب می‌کردند، یکی از اهداف مهم‌شان جلب توجه رسانه‌های ملی آمریکا بود و البته به خوبی هم به هدفشان رسیدند. مطمئناً طی این 5 ماهی که تا انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا باقی مانده، بارها و بارها شاهد تکرار این نوع صحنه‌ها خواهیم بود.

مخالفت بیش از نیمی از جوانان آمریکایی با نظام سرمایه‌داری در این کشور تنها خبر نگران‌کننده برای واشنگتن نیست. این آمار، که تا حدی تحت تأثیر مواضع[20] برنی سندرز است[21]، وقتی از نظر دولت‌مردان آمریکایی نگران‌کننده‌تر می‌شود که می‌شنوند 58 درصد از جوانان آمریکایی، معتقدند «سوسیالیسم» نسبت به کاپیتالیسم روش «دل‌سوزانه‌تر»ی برای حکومت بر مردم است[22]؛ شاید به این خاطر که سوسیالیست‌ها 97 نوع مالیات از مردم‌شان نمی‌گیرند[23].

البته پیش‌بینی این‌که آینده آمریکا و این اعتراضات به کجا می‌انجامد، کار ساده‌ای نیست، چراکه متغیرهای زیادی در تعیین این آینده دخیل هستند: انتخاب شدن یا نشدن ترامپ به عنوان نامزد قطعی جمهوری‌خواهان، موفقیت یا شکست او در تصاحب پست ریاست‌جمهوری آمریکا، تغییر و تحول در بافت و ترکیب تجمعات معترضین، تطمیع یا سرکوب رهبران معترض، و غیره.

با این وجود، آن‌چه «وضعیت موجود» را شکل داده، واقعیتی است که کارشناسان آن را بسیار کم‌سابقه توصیف کرده‌اند. تا جایی که یکی از این کارشناسان می‌گوید: «در تمام طور عمرم، آمریکا را این‌قدر متفرق ندیده‌ام. سیاستمداران و رسانه‌های جریان اصلی ما سال‌هاست برای ایجاد شکاف میان گروه‌های مختلف [مردم] بی‌وقفه تلاش می‌کنند. به هر طرف که نگاه می‌کنید می‌بینید مردم دل‌سرد شده‌اند. انتخابات سال 2016 بحرانی‌ترین انتخاباتی خواهد بود که تا کنون دیده‌ایم. هرج‌ومرج و خشونتی که طی 5 ماه آینده در آمریکا رخ خواهد داد، کل دنیا را شوکه می‌کند[25].»

معترضان عصبانی که مقابل مرکز گردهمایی جمهوری‌خواهان در آلبکرکی تجمع کرده بودند، ظاهراً برایشان اهمیتی نداشت که به چه کسی یا چیزی حمله می‌کنند، بلکه فقط به دنبال تخلیه خشم خود بودند. برخی از آن‌ها حتی با انداختن تی‌شرت‌های آتش‌گرفته به سوی اسب‌های پلیس، چیزی نمانده بود این حیوان‌های زبان‌بسته را هم در آتش خشم خود بسوزانند. صرف‌نظر از این‌که آیا واقعاً افرادی از میان معترضان اقدام به این کار غیرانسانی کرده‌اند یا افرادی توسط دولت آمریکا یا دیگران اجیر شده بودند تا دست به این کار بزنند، قطعاً این اتفاق، بهانه خوبی به دست اوباما و سایر سیاستمداران آمریکایی داد تا در صورت نیاز، معترضان را یک مشت «مجرم و جانی» توصیف کنند[26].

اقدام دیگری که از سوی معترضان یا نفوذی‌ها انجام شد و پیدا کردن دلیل صریحی برای آن دشوار است، سر دادن شعار «زنده باد مکزیک»، برافراشتن پرچم این کشور و در کنار آن، سوزاندن بنرهای تبلیغاتی دونالد ترامپ در نیومکزیکو بود. البته شاید این حرکت را بتوان اعتراضی به سیاست‌های ضدمهاجرتی دونالد ترامپ تلقی کرد، اما قطعاً یک برداشت واحد از این اقدامات دشوار است. به هر حال، به اعتقاد برخی کارشناسان، آن‌چه همه این اعتراضات به نوبه خود نشان می‌دهند این است که آمریکا اکنون به یک کشور جهان سوم تبدیل شده است[27].

مسلماً اتفاقاتی که در بالا به آن‌ها اشاره شد، قابل‌ستایش یا حتی قابل‌توجیه نیستند، اما آیا دلیلی هم نمی‌توان برای آن‌ها متصور شد؟ چنین اتفاقاتی در شرایط عادی رخ نمی‌دهد، بلکه زمانی مردم دست به چنین کارهایی می‌زنند که استیصال به سراغشان بیاید، هیچ راهی جلوی پای خود نبینند، و روحیه خشونت‌طلبی بر آن‌ها مستولی شود. عواقب این وضعیت می‌تواند در یک چشم به هم زدن از کنترل خارج شود و رخ‌دادهای غیرمنتظره‌ای را رقم بزند. در چنین شرایطی پلیس آمریکا نیز رو به سوی سرکوب بیش‌تر می‌آورد و خیابان‌های این کشور شبیه به میدان جنگ می‌شود، باز هم اسپری فلفل و نارنجک دودزا و غیره[28].

انحطاط نهادهای اساسی مانند خانواده[29] و مذهب[30] در آمریکا نقش مهمی در رسیدن جامعه این کشور به نقطه کنونی داشته است. بنابراین این روحیه خشونت‌طلبی و شورش مدنی صرفاً محدود به مخالفان دونالد ترامپ نمی‌شود، بلکه همان‌طور که قبلاً هم اشاره شد، نامزد جمهوری‌خواهان صرفاً فرصتی برای بروز این روحیه در اختیار مردم گذاشته است.

آمارها نشان می‌دهد درصد جرائم خشونت‌آمیز در شهرهای مهم سراسر آمریکا طی ماه‌های گذشته افزایش دو رقمی داشته است؛ از جمله در شیکاگو شمار افرادی که از ابتدای سال 2016 تا کنون تحت اصابت گلوله قرار گرفته‌اند، 50 درصد بیش‌تر از دوره مشابه در سال 2015 بوده است[31].

ظاهراً قاتلان در شیکاگو به آخر هفته‌ها علاقه زیادی دارند. همین چند هفته پیش، بر اثر تیراندازی تنها در تعطیلات آخر هفته در این شهر، 5 نفر کشته و 40 نفر دیگر زخمی شدند[32]. البته این آمار نسبت به تعطیلات آخر هفته مصادف با روز مادر بهتر بود. طی این تعطیلات آخر هفته در اوایل ماه مارس، 8 نفر کشته و 42 نفر زخمی شده بودند.

علاوه بر شیکاگو، دست‌کم در 19 شهر بزرگ دیگر آمریکا نیز آمار جرایم خشونت‌آمیز به شدت افزایش داشته است که لس‌آنجلس، لاس‌وگاس، دالاس، و ممفیس بخشی از این شهرها هستند[33]. این اتفاقات در حالی رخ می‌دهد که بازار سهام در آمریکا وضعیت کاملاً قابل‌قبولی دارد و نرخ بی‌کاری در این کشور هم کمی پایین‌تر از دوران اوج رکود اقتصادی اخیر است.

حال تصور کنید، وقتی شرایط در این کشور بدتر می‌شود، مردم چه واکنشی نشان خواهند داد. وقتی یک عده برای نشان دادن مخالفت خود با یک نامزد انتخاباتی، حاضر می‌شوند «سنگ‌پرانی» و «اسب‌سوزی» کنند، زمانی که دیگر نتوانند شکم خانواده‌شان را سیر کنند، چه خواهند کرد؟

مردم مستأصل واکنش‌های مستأصل هم نشان خواهند داد. شنیدن این‌که یک عده سگ و گربه شکار می‌کنند و می‌خورند، چون چیز دیگری برای خوردن ندارند، اگرچه در ابتدا «داستان» به نظر می‌رسد، اما واقعیت یک سری کشورهای نزدیک به آمریکاست و کارشناسان می‌گویند همین سقوط اقتصادی، کم‌بود غذا و سایر نیازهای اولیه، و غارت‌های دسته‌جمعی مردمی آهسته‌آهسته به آمریکا هم خواهد رسید[34]. چه بسا حمله به نیروهای پلیس و سوزاندن اسب‌های آن‌ها هم چشمه‌ای کوچک از همین واقعیت باشد.

با این وجود، یک نکته خنده‌دار در همه این اتفاقات وجود دارد: هیچ‌یک از این تظاهرات‌های سیاسی چه در طرف‌داری و چه در مخالفت با ترامپ، در نهایت هیچ اهمیتی ندارد. مسئله این نیست که ترامپ ممکن است رئیس‌جمهور آمریکا بشود یا نه، بلکه موضوع این است که نخبگان سیاسی در آمریکا در این زمینه تعیین‌کننده هستند و این افراد در حال حاضر دارند تمام تلاش خود را می‌کنند تا این «دلقک[35]» پایش به کاخ سفید باز نشود.

خواص آمریکا (و البته کشورهای دیگر[36]) تا الآن ده‌ها میلیون دلار برای تبلیغات علیه این دلقک[37] هزینه و از رسانه‌های تحت کنترل خود هم برای ضربه زدن به او و تخریب چهره‌اش استفاده کرده‌اند. البته قطعاً عده‌ای از مردم در آمریکا دوست دارند کشورشان یک سیرک و رئیس‌جمهورشان یک دلقک[38] شود، اما مسئله اساسی این است که دوران انتخابات رئیس‌جمهور به دست مردم در آمریکا خیلی وقت است که گذشته است. اکنون خواص آمریکایی انحصار سیاست را به دست گرفته‌اند و بعید است به این زودی‌ها این افسار از دستشان بیرون بیاید؛ مگر آن‌که اعتراضات و شورش‌های مدنی مردم به جایی برسد.

---

[1] 2016 Delegate Count and Primary Results Link

[2] US election: Trump wins enough delegates for Republican nomination

[3] Trump Rallies Reveal Increased Tensions Among Americans As This Nation Plunges Toward Civil Unrest

[4] 2016 Donald Trump Chicago rally protest Link

[5] Here Are The Radical Leftist Anti-Trump Groups Behind The Chicago Protest

[6] Trump supporters, protesters clash after Chicago rally postponed

[7] Donald Trump rallies are turning violent

[8] Why Americans are so angry in 2016

[9] 1968 Democratic National Convention protest activity

[10] Trump: 'I'm Always Saying' We Don't Condone Violence

[11] 'Be Careful, Bernie': Trump Warns Sanders to Stop 'Lying' About Protesters

[12] San Diego police, anti-Donald Trump protesters clash amid violence

[13] Donald Trump in Anaheim: Protesters arrested after clashing with Republican's supporters following rally

[14] Donald Trump Calls for Rally Protestors to Be Arrested After More Chaos in Kansas City: 'I'll File Whatever Charges You Want'

[15] Protesters Throw Rocks at Police Horses Outside Trump Rally in Albuquerque

[16] 'This Is a Totalitarian Movement': Sheriff Clarke Responds to Trump Protester

[17] Trump protesters smash door, break through barriers

[18] Majority of Millennials Reject Capitalism, Survey Says — Because Greed Is Not Good

[19] A majority of millennials now reject capitalism, poll shows

[20] New Survey Reveals Why Millennials Are Flocking to Bernie Sanders

[21] Bernie Sanders is profoundly changing how millennials think about politics, poll shows

[22] The Future Of America? – More Than Half Of All U.S. Adults Under Age 30 Now Reject Capitalism

[23] Hate Taxes? You Certainly Are Not Alone…

[24] Protester Who Stormed Stage at Trump Dayton Rally Threatened Murder – Wanted to Be ‘Martyr’

[25] A Spirit Of Violence And Civil Unrest Is Rising In America

[26] Obama calls Baltimore rioters ‘criminals and thugs’

[27] Anti-Trump thugs shout 'Viva Mexico' while burning Trump banner

[28] Anti-Trump Protests Turn Violent Outside New Mexico Rally

[29] Why Are Americans Getting Married An Average Of 7 Years Later Than They Did In The 1950s?

[30] Why Do So Many Preachers In America Refuse To Talk About Hell?

[31] Shootings In Chicago Are Up An Astonishing 50% From This Time Last Year

[32] Shootings running 50 percent higher than last year as Chicago braces for the summer

[33] Homicide Rates Jump in Many Major U.S. Cities, New Data Shows

[34] Watch Venezuela, Because Food Shortages, Looting And Economic Collapse Are Coming To America Too

[35] Israeli billionaire and Clinton backer says Trump is 'a dangerous clown'

[36] Big-mouthed clown? China reacts to Donald Trump's rise

[37] Seth Meyers Calls Donald Trump A 'F**king Clown' On 'Late Night'

[38] Noam Chomsky slams Trump: ‘He’s a clown — literally, he could be in the circus’