به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان،بر اساس بررسی ها وارزیابی های انجام شده تنها 70 قلاده یوزآسیایی در کره زمین زندگی می کنند که همگی آنها در حیات وحش ایران زمین در حال زیست هستند.

به تعبیر دیگر به غیر از عرصه طبیعی ایران،در هیچ کجای جهان نمونه این یوز یافت نمی شود،گونه ای نادر که به نماد حیات وحش ایران تبدیل شده است.

با وجود چنین محدودیتی در تعداد یوزهای آسیایی در جهان،اما به نظر می رسد عرصه طبیعی ایران زمین نیز چندان محیط امن و ایمنی برای این گونه خاص از گربه سانان به شمار نمی رود و سایه تهدید و مرگ آنچنان بر سر این حیوان سنگینی می کند که در طول 5 سال گذشته 6 قلاده در یک محدوده مشخص جاده ای تلف شده اند.

آماری که در نگاه اول بالا به نظر نمی رسد اما در مقایسه با تعداد یوز آسیایی عدد و رقم قابل توجهی به شمار می رود و می طلبد با اتخاذ تدابیری موثر و هوشمندانه از استمرار این روند پیشگیری شود.

*تصادفات جاده ای،بلای جان یوز آسیایی

یکی از جدی ترین مخاطرات در عرصه حفظ این گونه خاص(یوزپلنگ آسیایی)به تصادفات جاده ای معطوف می شود،تصادفاتی که بعضا به دلیل عدم نصب صحیح تابلوهای راهنمایی و رانندگی و فقدان پل های روگذرِ مختص عبور حیواناتی همچون یوز آسیایی،دامنه تلفات این حیوان را با افزایش هرچه بیشتری همراه کرده است.

با چنین اوصافی نباید تلفات یوز آسیایی چندان غیر منتظره به نظر برسد زیرا حفظ و بقای این جاندار ارزنده مستلزم پیش نیازها و ضروریاتی است که خلا و فقدان آن در شرایط فعلی مشهود است.

اگر چه شرایط خاص اقتصادی کشور،محدودیت هایی را در تزریق بودجه و اعتبارات ایجاد کرده اما این آمار به آن معنی نیست که چنین ضروریاتی در صدر اولویت ها قرار نگیرد و مضافا بر اینکه نباید از نظر دور داشت که نصب و استقرار تابلوهای راهنما در محدوده های تردد یوز آسیایی و احداث و ساخت پل های رو گذر امر چندان هزینه بری محسوب نمی شود که برای عملیاتی کردن آن وسواس به خرج داد.

البته سال گذشته اخباری در برخی رسانه ها منتشر شد که موید توافق سازمان حفاظت محیط زیست با وزارت راه و شهرسازی بود،موافقت نامه ای که بر اساس آن مقرر شد وزارت راه وشهرسازی اقدامات لازم را برای نصب تابلوهای راهنمایی و رانندگی عملیاتی کند،امری که تاکنون مورد ارزیابی و بررسی جدی و دقیقی قرار نگرفته تا میزان کارآمدی آن محرز  و مشخص شود.

بدون تردید در صورت رعایت استانداردها و استقرار و تعبیه تابلوهای راهنما و دیگر ضروریات لازم برای حفظ و بقای این گونه جانوری شاهد تلف شدن ششمین یوز آسیایی در تصادف جاده ای نبودیم.

حادثه و رخدادی تلخ که بعد از مرگ ماده یوز،به سرگردانی توله یوز در حاشیه جاده منتهی شد و این امر تا جایی پیش رفت که محیط بانان و فعالان حوزه محیط زیست به ناچار هر شب تا صبح دو طرف جاده را با لاستیک آتش می زدند تا از ورود این توله شیر به جاده و وقوع تصادفی مجدد پیشگیری شود.

*لزوم بازدید مسئولان حوزه حیات وحش از محور مشهد-توران

یکی از محورهای حادثه ساز و مرگ آور برای یوز آسیایی به جاده مشهد-توران در حاشیه پارک ملی توران و پناهگاه حیات وحش میاندشت معطوف می شود.

محوری که ضرورت بازدید کارشناسان حیات وحش از آن به شدت احساس می شود تا با ارزیابی  و مطالعات کارشناسی دقیق،ضعف های موجود فنی در این محدوده به روشنی محرز شود.

یکی از نقاط حادثه ساز این محور،به نقطه کور این جاده باز می گردد که محدوده ای که سرعت مجاز در آن بواسطه تابلوهای هشدار دهنده،110 کیلومتردر ساعت تعیین شده و سه تابلوی هشدار عبور حیوانات نیز در آن تعبیه شده که در شب هنگام از دید رانندگان پنهان می ماند و همین ضعف به عاملی برای تصادف یوز آسیایی با خودروهای عبوری تبدیل شده است.

* 40 تا 60 دردصد یوزها به دلیل تصادفات جاده ای تلف می شوند

امیر حسین ولیان،دبیر جمعیت دیده بان طبیعت شاهرود،با ذکر این نکته که 40 تا 60 درصد تلفات یوزهای آسیایی بواسطه سوانح جاده ای رقم می خورد عنوان کرد:به دلیل موقعیت و شرایط خاص منطقه ای محور مشهد-تهران در شمال پارک ملی توران و وجود تپه ماهوری در این ناحیه،منجر شده تا یوزها برای عبور از این منطقه،با اطمینان خاطر بسیار بالایی به تردد بپردازند.

وی افزود:اما نصب تابلوهای هشدار دهنده در نقاطی که  شب هنگام امکان رصد و مشاهده آن وجود ندارد به عاملی برای به مخاطره افتادن یوزآسیایی تبدیل شده است.

*احداث 10 پل روگذر در محور مشهد-تهران چه زمانی عملیاتی می شود؟

ولیان در این میان به خبری خوش نیز اشاره می کند،خبری که مقرر است در قالب طرحی با دستورکار ساخت و احداث 10پل روگذر و فنس کشی به طول 5 کیلومتر عملیاتی شود.

وی معتقد است نحوه ساخت پل های مذکوربا پوشش گیاهی خاص به خود،باعث می شود که گونه های جانوری (همچون یوز) بدون واهمه و استرس خاصی بر روی آن تردد کنند.

یقینا با اجرایی شدن این طرح،ضریب مخاطرات و تهدیدهای موجود در این محور کاهش می یابد و به تبع حفظ یوز آسیایی به عنوان یکی از نادرترین گونه های جانوری در حیات وحش جهان و ایران به نحو موثرتری محقق خواهد شد،امری که اجرایی شدن آن منوط به اولویت گذاری ویژه چنین طرحی از سوی سازمان حفاظت از محیط زیست خواهد بود،و البته تا زمان اجرای طرح نیز می توان با اتخاذ تمهیداتی ویژه،همچون نصب چراغ چشمک زن و تابلوهای کاهش سرعت از 110 کیلومتر به 50 کیلومتر در ساعت، موقتا از احتمال وقوع تصادفات جاده ای یوز آسیایی در این ناحیه،تا حدود بسیاری جلوگیری کرد.

انتهای پیام/