شیراز؛
نو بهار است در آن کوش که خوشدل باشی + تصاویر
نوروز فرصتی برای شروع دوباره زندگی با شور و نشاط بیشتر است.
به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز؛ نوروز به عنوان یک مراسم و جشن ملی، در مناطق مختلف به ویژه در یک استان تقریبا شبیه به هم برگزار می شود.
مصطفی ندیم عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز گفت: بر همین اساس برگزاری مراسم نوروز در مناطق مختلف استان فارس تقریبا شبیه به هم است و به طور یکسان برگزار می شود.
ندیم ادامه داد: به طور کلی مراسم نوروز به دو بخش مراسم قبل از سال تحویل و مراسم بعد از سال تحویل تقسیم می شود.
وی اینگونه توضیح داد: خانه تکانی یا تمیز کردن خانه، نو کردن وسایل خانه و ظروف مورد استفاده و بخشیدن لباس های کهنه از جمله کارهایی است که مردم فارس پیش از نوروز انجام می دهند؛ همچنین شکستن کوزه پیش از نوروز یکی از رسوم قدیمی در فارس است؛ در زمان های قدیم مردم فارس، کوزه هایی را که یک سال از آن ها استفاده کرده بودند را می شکستند و کوزه های نو تهیه می کردند.
عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز افزود: از آنجا که وجود سبزه بر سر سفره خوش یمن بوده است، سبز کردن سبزه و به دنبال آن پختن سمنو، در قدیم یکی از مراسم بسیار مهم در فارس محسوب می شده است که با امروز متفاوت است.
ندیم گفت: بزرگترین و مهمترین تفاوت سبز کردن سبزه و پختن سمنو در قدیم با امروز، این است که در قدیم سبز کردن سبزه به صورت جمعی و گروهی بوده است در حالی که امروز هر خانواده خودش به تنهایی سبزه سبز می کند و سمنو می پزد.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه پختن شیرینی نیز از جمله کارهای پیش از نوروز است، شرح داد: این مراسم نیز در قدیم به صورت دسته جمعی برگزار می شده است؛ زن های محل در خانه جمع می شدند و برای ایام عید نان شیرینی های مختلف و متنوع می پختند.
از معروف ترین نان شیرینی های شیراز، نان زندی و نان کماچ بوده است.
ندیم بیان کرد: زیارت حضرت شاهچراغ(ع) و زیارت اهل قبور، یک روز قبل از عید یا آخرین شب جمعه قبل از عید، از دیگر مراسمی است که بین مردم فارس همچنان رایج است.
اما از مهمترین مراسم نوروز، پهن کردن سفره هفت سین است.
ندیم در این رابطه اینگونه ادامه داد: اینکه به طور دقیق از چه زمانی سفره هفت سین در ایران رواج پیدا کرده است اطلاع دقیقی در دست نیست؛ در منابع قدیمی موجود از مراسم نوروز یاد شده، اما در هیچ یک از آن ها در مورد سفره نوروزی یا هفت سین سخنی گفته نشده است.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: شواهد نشان می دهد که پهن کردن سفره هفت سین به این شیوه، از دوره صفویه رایج شده است.
او بیان کرد: بنا به اطلاعاتی که در دسترس است در ایران باستان سفره ای پهن می کردند و غذاهایی در آن می گذاشتند که هیچ کدام بر اساس ترتیب الفبایی یا شروع شدن با یک حرف خاصی نبوده است؛ در آن زمان در تعدادی ظروف چینی غذایی گذاشته می شد و این تعداد هفت عدد نبوده است.
وی در مورد خلق واژه "هفت سین" اینگونه توضیح داد: بعد از اسلام حرف "چ" تبدیل به "سین" شده است و در نتیجه "چینی" تبدیل به "سینی" شده است و از آنجا که عدد هفت، عدد مقدسی بوده است و به کرات در تاریخ، فرهنگ و ادبیات شاهد استفاده از این عدد هستیم؛ به مرور و با گذشت زمان واژه "هفت سین" وارد فرهنگ و ادبیات ایرانیان شده است و بر این اساس این روایات که هفت سین، هفت شین یا هفت چین یا هفت میم بوده افسانه ای بیش نیست.
ندیم در مورد رسومات غذایی شرح داد: خوردن شیر برنج، برنج با ماهی و سمنو از رسوماتی است که در دوره باستان در نوروز برگزار می شده است، ولی استفاده از سکه، سرکه، سنجد، سماق، ماهی و غیره در سفره هفت سین بعد از صفویه و بویژه بعد از قاجار در ایران رواج پیدا کرده است.
وی افزود: اکنون نیز در اکثر نقاط فارس، ناهار روز اول نوروز را سبزی پلو با ماهی و شیر برنج که نماد سفید بختی و خوش بختی است، صرف می کنند.
عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز در رابطه با لحظه تحویل سال اظهار کرد: جمع شدن دور سفره و خواندن دعا در لحظه تحویل سال از رسومات دیگر ایرانیان باستان بوده است که اکنون تبدیل به خواندن قرآن در بین مسلمانان و خواندن تورات در بین یهودیان شده است.
مراسم دید و بازدید از مهمترین مراسم در ایام نوروز است.
خیر اندیش عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز در این رابطه اینگونه توضیح داد: در گذشته مردم به دیدن بزرگان می رفتند و هدف از آن دادن هدیه به بزرگان، احوالپرسی و شنیدن سخنان آنان بوده است؛ اما به مرور و با گذشت زمان این مراسم نیز دچار تغییر و تحول شد و همانطور که رایج است اکنون بزرگترها به کوچکترها عیدی می دهند.
آخرین مراسم نوروز، 13 بدر است که نزدیک به دو دهه نام زیبای طبیعت گردی بر آن نهاده شده است.
ندیم عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز در این باره بیان کرد: این مراسم هم دقیقا معلوم نیست از کی رایج شده است ولی به احتمال از دوره صفویه و بویژه از دوره قاجار بسیار متداول شده است.
وی گفت: در دوره باستان روز 13 فروردین دارای نحوست خاصی بوده است و بعضی افسانه های جعلی در مورد چرایی این نحوست وجود دارد؛ داستان هایی مثل کشتار ایرانیان در این روز توسط پیروان ادیان دیگر و مانند آن جزو روایات افسانه ای است و هیچ گونه سند و مدرک معتبر در این زمینه وجود ندارد.
او اضافه کرد: اما آنچه مستند و معتبر است این است که در فرهنگ ایرانی عدد 12 نماد کمال و کمال گرایی است و روز بعد از کمال، روز آشوب ازلی و درهم ریختگی است و این روز، روز سیزدهم است.
این استاد دانشگاه ادامه داد: در میان ایرانیان باستان این تصور وجود داشته است که در روز آشوب ازلی هر حادثه ای امکان وقوع دارد و به همین علت برای دور شدن از هر حادثه احتمالی باید از شهر دور شد و به طبیعت پیوست و بعد از اتمام این روز، سال نو را آغاز کرد.
ندیم در رابطه با سایر مراسم در روز 13 نوروز گفت: گره زدن سبزه، خوردن کاهو و سکنجبین و پختن آش رشته از جمله کارهایی است که مردم فارس در سیزده به در انجام می دهند.
اما پایان روز سیزدهم نوروز، به معنای پایان جشن های نوروزی و شروع شدن سال جدید به طور رسمی در میان مردم است و این 13 روز نوروز فرصتی است که طبیعت با شعور آن را در اختیار بشر قرار می دهد و باید از آن برای شروع دوباره زندگی با شور و نشاط بیشتر از گذشته، بهره برد.
انتهای پیام/ن
مصطفی ندیم عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز گفت: بر همین اساس برگزاری مراسم نوروز در مناطق مختلف استان فارس تقریبا شبیه به هم است و به طور یکسان برگزار می شود.
وی اینگونه توضیح داد: خانه تکانی یا تمیز کردن خانه، نو کردن وسایل خانه و ظروف مورد استفاده و بخشیدن لباس های کهنه از جمله کارهایی است که مردم فارس پیش از نوروز انجام می دهند؛ همچنین شکستن کوزه پیش از نوروز یکی از رسوم قدیمی در فارس است؛ در زمان های قدیم مردم فارس، کوزه هایی را که یک سال از آن ها استفاده کرده بودند را می شکستند و کوزه های نو تهیه می کردند.
عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز افزود: از آنجا که وجود سبزه بر سر سفره خوش یمن بوده است، سبز کردن سبزه و به دنبال آن پختن سمنو، در قدیم یکی از مراسم بسیار مهم در فارس محسوب می شده است که با امروز متفاوت است.
او در این باره اضافه کرد: در گذشته در شیراز در هر محله خانواده هایی بودند که به انصاف، خوش یمنی و برکت معروف بودند؛ بیست تا پانزده روز پیش از نوروز، مردم محل در خانه آن شخص جمع می شدند و ظروف خود را برای سبز کردن سبزه و سپس پختن سمنو به آن خانواده می سپردند.
از معروف ترین نان شیرینی های شیراز، نان زندی و نان کماچ بوده است.
ندیم بیان کرد: زیارت حضرت شاهچراغ(ع) و زیارت اهل قبور، یک روز قبل از عید یا آخرین شب جمعه قبل از عید، از دیگر مراسمی است که بین مردم فارس همچنان رایج است.
اما از مهمترین مراسم نوروز، پهن کردن سفره هفت سین است.
ندیم در این رابطه اینگونه ادامه داد: اینکه به طور دقیق از چه زمانی سفره هفت سین در ایران رواج پیدا کرده است اطلاع دقیقی در دست نیست؛ در منابع قدیمی موجود از مراسم نوروز یاد شده، اما در هیچ یک از آن ها در مورد سفره نوروزی یا هفت سین سخنی گفته نشده است.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: شواهد نشان می دهد که پهن کردن سفره هفت سین به این شیوه، از دوره صفویه رایج شده است.
او بیان کرد: بنا به اطلاعاتی که در دسترس است در ایران باستان سفره ای پهن می کردند و غذاهایی در آن می گذاشتند که هیچ کدام بر اساس ترتیب الفبایی یا شروع شدن با یک حرف خاصی نبوده است؛ در آن زمان در تعدادی ظروف چینی غذایی گذاشته می شد و این تعداد هفت عدد نبوده است.
ندیم در مورد رسومات غذایی شرح داد: خوردن شیر برنج، برنج با ماهی و سمنو از رسوماتی است که در دوره باستان در نوروز برگزار می شده است، ولی استفاده از سکه، سرکه، سنجد، سماق، ماهی و غیره در سفره هفت سین بعد از صفویه و بویژه بعد از قاجار در ایران رواج پیدا کرده است.
وی افزود: اکنون نیز در اکثر نقاط فارس، ناهار روز اول نوروز را سبزی پلو با ماهی و شیر برنج که نماد سفید بختی و خوش بختی است، صرف می کنند.
عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز در رابطه با لحظه تحویل سال اظهار کرد: جمع شدن دور سفره و خواندن دعا در لحظه تحویل سال از رسومات دیگر ایرانیان باستان بوده است که اکنون تبدیل به خواندن قرآن در بین مسلمانان و خواندن تورات در بین یهودیان شده است.
مراسم دید و بازدید از مهمترین مراسم در ایام نوروز است.
خیر اندیش عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز در این رابطه اینگونه توضیح داد: در گذشته مردم به دیدن بزرگان می رفتند و هدف از آن دادن هدیه به بزرگان، احوالپرسی و شنیدن سخنان آنان بوده است؛ اما به مرور و با گذشت زمان این مراسم نیز دچار تغییر و تحول شد و همانطور که رایج است اکنون بزرگترها به کوچکترها عیدی می دهند.
آخرین مراسم نوروز، 13 بدر است که نزدیک به دو دهه نام زیبای طبیعت گردی بر آن نهاده شده است.
وی گفت: در دوره باستان روز 13 فروردین دارای نحوست خاصی بوده است و بعضی افسانه های جعلی در مورد چرایی این نحوست وجود دارد؛ داستان هایی مثل کشتار ایرانیان در این روز توسط پیروان ادیان دیگر و مانند آن جزو روایات افسانه ای است و هیچ گونه سند و مدرک معتبر در این زمینه وجود ندارد.
او اضافه کرد: اما آنچه مستند و معتبر است این است که در فرهنگ ایرانی عدد 12 نماد کمال و کمال گرایی است و روز بعد از کمال، روز آشوب ازلی و درهم ریختگی است و این روز، روز سیزدهم است.
ندیم در رابطه با سایر مراسم در روز 13 نوروز گفت: گره زدن سبزه، خوردن کاهو و سکنجبین و پختن آش رشته از جمله کارهایی است که مردم فارس در سیزده به در انجام می دهند.
انتهای پیام/ن
