این غار در بخش مرکزی شهرستان پلدختر، در استان لرستان واقع شده است و سال 68 توسط یک شکارچی به صورت اتفاقی کشف شد.
راه دسترسی این غار از مسیر پلدختر و از طریق جاده شوسه ای که در حاشیه شمالی رودخانه کشکان است.
واژه کلماکره از سه کلمه کل، ما و کره تشکیل شده است. «کل» نوعی حیوان کوهی با شاخ های کمانی رو به بالا و جنس نر بز کوهی است.
دهانه غار حدود 30 متر پایین تر از قله کوه است و پیشانی غار 1/5 متر جلوتر از پایین دهانه بوده و این یکی از ویژگی هایی است که سبب پنهان ماندن غار از دید رهگذران، شکارچیان و چوپانان بوده است.
طول دهانه غار حدود 20 متر و ارتفاع آن بین 1 تا 7 متر است. بررسی های انجام شده نشان می دهد که دست یابی به غار کلماکره از دیرباز مشکل بوده و هیچ راه سهلی ندارد به جز فرود از این ارتفاع و گذشته از راه باریک بُزرو به طول 10 متر به سمت ورودی دهانه غار. نور طبیعی تا عمق 10 متری دهانه در این تالار رفت و آمد را ممکن می سازد ولی از آن پس تاریکی مطلق بوده و بدون استفاده از نور مصنوعی، امکان پیشروی وجود ندارد. چند چاله کوچک و بزرگ و مملو از آب در تالارهای دوم، سوم و چهارم غار دیده می شود. به نظر می رسد بعضی استالاگمیت های موجود در غار در نتیجه دخالت انسان و به صورت مصنوعی در آن ایجاد شده است.
تعداد قابل توجهی از اشیاء کشف شده این غار توسط یک تاجر عتیقه گرد آمد و در کتابی تحت عنوان «گنجینه کوه ها و هنرهای ماد» در لندن به چاپ رسید.
برخی از اشیای کشف شده نیز در اختیار سازمان میراث فرهنگی کشور قرار گرفته اند و در موزه ایران باستان تهران و موزه قلعه فلک الافلاک در خرم آباد نگهداری می شوند.
کاسه نقره طلاکوب یکی از اشیای کشف شده از این غار است که دارای کتیبه بسیار ظریف به خط میخی عیلامی نو با عنوان «آمیریش شاه ساماتوره پسر طابالا» (لابام ها) است. روی لبه بیرونی آن، 49 قطعه نقش برگی شکل (همچون درخت سومر)، 34 قطعه اسفنکس با روکش طلایی، 4 ردیف مظاهر گل لوتوس شامل 136 قطعه، یک ردیف میوه کاج شامل 22 قطعه و کف ظرف یک رُزِت 18 پر با تکنیک والایی بکار رفته است که این ظرف اوج هنر «ساماتی ها» (حدود 200 سال پیش از هخامنشی ها) را در استفاده از ورقه طلا برای تزئین نشان می دهد.