بگذاریم سرطان فقط درد باشد
همان سال‌ها اين را هم خوانده بودم كه سرطان خبر نمي‌دهد و مانند بلايي خانمان‌سوز فرد بيمار و حلقه‌اي از بستگان درجه يك و دو او را نيز هدف تالمات روحي و اقتصادي قرار ميدهد.
به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، سال‌ها پيش در تبليغات يك خيريه حامي بيماران خاص و سرطاني خواندم كه «سرطان فقط درد نيست، هزينه هم دارد!» تكان‌دهنده و كوتاه و گوياي واقعيت تلخي كه گريبان بسياري از مبتلايان به سرطان را گرفته است و تبديل به سرطاني در سرطان شده است؛ خانواده‌هايي را كه از پاي در آورده است و علاوه بر سلامت عزيز بيمارشان، سلامت رواني خودشان را نيز به خطر انداخته است.
همان سال‌ها اين را هم خوانده بودم كه سرطان خبر نمي‌دهد و مانند بلايي خانمان‌سوز فرد بيمار و حلقه‌اي از بستگان درجه يك و دو او را نيز هدف تالمات روحي و اقتصادي قرار ميدهد.
آقاي وزير سختكوش بهداشت معتقد است تعبير «سونامي سرطان» صحيح نيست و ميزان ابتلا به سرطان در ايران از نرمهاي جهاني خارج نشده است و من هم صحبت او را به عنوان يك كارشناس صادق مي‌پذيرم اما نمي‌شود منكر اين واقعيت شد كه آهنگ ابتلا به سرطان در جهان تندتر شده است و شايد جهان با سونامي سرطان مواجه شده و اگر اين تعبير هم همچنان ژورناليستي به نظر بيايد، سير صعودي نرخ ابتلا به سرطان حقيقتي است كه بايد به لحاظ سخت‌افزاري و نرم‌افزاري براي مقابله با آن آماده شد.
نرخ ابتلا به سرطان مطابق آمار رسمي در ايران در سال ٢٠١٤ به ازاي هر يكصد هزار نفر ١٣٤ نفر اعلام شده كه اين رقم كمتر از نصف كشورهاي پيشرفته مانند دانمارك با ٣٣٨ نفر، فرانسه با ٣٢٤ نفر، استراليا ٣٢٣ نفر و ايالات متحده با ٣١٨ نفر است.
اما آنچه وضعيت سرطان در ايران را بغرنج و مخاطره‌آميز مي‌كند اين است كه آمادگي سخت‌افزاري سيستم درماني كشور براي خدمت‌رساني به همين ميزان مبتلايان به سرطان به حد كفايت نيست و اين در صورتي است كه آمادگي سخت‌افزاري را در مساله تجهيزات و دارو خلاصه كنيم و مقوله بيمه را از دل آن خارج كنيم.
سالانه ٩٠ هزار نفر در كشور به سرطان مبتلا مي‌شوند و اين بدان معناست كه امكانات سخت‌افزاري درمان سرطان در كشور – به فرض ثبات نرخ رشد- بايد به همين ميزان بيشتر شود و به موازات آن امكانات نرم‌افزاري و پيشگيري نيز بايد رشد پيدا كنند.
عدم مديريت متمركز درمان سرطان از آفات بروكراتيك نظام درماني است. بيمار مبتلا به سرطان و خانواده او از آنجا كه با شرايطي اضطراري و غيرعادي مواجه شده‌اند، مستحق برخوردي «خاص» نيز هستند. مديريت متمركز درمان سرطان كه از «الف تا ي» مسائل مربوط به سرطان را در يد خود داشته باشد مي‌تواند با ايجاد بانك اطلاعاتي جامع ضمن تجميع منابع مالي دولتي و عمومي اقدام به تسهيل خدمت رساني به بيماران كند.
شناسايي نيازهاي سخت‌افزاري و نرم‌افزاري مبتلايان به سرطان و اولويت‌بندي بيماران براي دريافت تسهيلات از ديگر فوايد مديريت متمركز است. اينكه نظام سلامت كشور بداند هر بيمار مبتلا به سرطان چه روند درماني را طي مي‌كند و چه نيازهايي در آينده دارد مي‌تواند به برنامه‌ريزي دقيق براي تامين سخت‌افزار و دارو به موقع منجر شود.
به عنوان مثال و به گواه سامانه اطلاعات داروهاي خاص هم‌اكنون حتي يك عدد آمپول آلكران ٥٠ در كشور موجود نيست و اين مساله بيماران سرطاني را با مشكلات عديده‌اي نظير تامين دارو از دلال يا با قيمت آزاد از خارج كشور مواجه كرده است و اگر بانك جامع اطلاعات بيماران سرطاني وجود داشت امكان پيش‌بيني نياز به تزريق اين دارو با تعداد دقيق از ماه‌ها قبل وجود داشت و نظام دارويي كشور اقدام به واردات به موقع آن مي‌كرد. با هيچ عذر و بهانه‌اي نمي‌توان ناياب شدن داروهاي اساسي سرطان در كشوري كه سالانه ٩٠ هزار نفر به آمار مبتلايان اضافه مي‌شوند را توجيه كرد.
نواقص تاريخي نظام بيمه در ايران اگرچه در دولت تدبير و اميد به جد بازنگري و اصلاح شده است اما همچنان پاسخگوي نيازهاي بيماران خاص من‌جمله سرطان نيست و بار مالي درمان دغدغه‌اي بالاتر از خود درمان براي بيماران است. نگاه متمركز و جامع به سرطان مي‌تواند با ارايه خدمات بيمه‌اي يا حتي تسهيلات بلندمدت و وام‌هاي بي‌بهره يا كم بهره درماني به كمك بيماران بيايد.
نيازهاي غير درماني مانند روانشناسي و مشاوره به بيماران سرطاني و خانواده‌هاي آنان از بخش‌هاي مغفول مانده نظام سلامت كشور است.
اگر سرطان را آنچنان كه در آغاز سخن بدان اشاره شد به چشم زلزله‌اي ويرانگر و برهم زننده تعادل زندگي افراد ببينيم و دامنه تاثيرات آن را در سلامت رواني فرد مبتلا و خانواده آن بررسي كنيم درمي‌يابيم كه مشاوره‌هاي روانشناسي همتراز شيمي‌درماني حايز اهميت است. ابتلا به سرطان در هر عضوي از خانواده، چه مادر خانواده، چه سرپرست و تامين‌كننده مالي خانواده و چه فرزند جوان خانواده، تمام اعضاي يك خانواده را با مشكلات عديده مواجه مي‌كند كه گاهي مي‌تواند پيش‌زمينه بروز آسيب‌هاي اجتماعي ديگري نيز باشد.
نظام متمركز درمان سرطان مي‌تواند خانواده‌هاي مبتلايان را در مراحل مختلف با مشاوره‌هاي تخصصي همراهي كند. تسهيلاتي مانند اعطاي وام تحصيلي به فرزندان افراد مبتلا به سرطان، كمك هزينه تامين اجاره منزل، اولويت اعطاي وام كارآفريني و استخدام براي جبران ناتواني سرپرست خانوار و تحت پوشش بيمه بيكاري قرار گرفتن فرد مبتلا، همه و همه از اقدامات نرم‌افزاري مورد نياز براي افراد مبتلا به سرطان است.
و در كنار تمام اقداماتي كه براي افراد مبتلا به سرطان نياز به انجام است، بايد با بررسي‌هاي دقيق، اقدامات پيشگيرانه و آموزش‌هاي لازم براي كنترل نرخ رشد سرطان و همچنين شناسايي سرطان در مراحل اوليه به‌طور وسيع از طريق سيستم آموزشي و فرهنگي كشور صورت گيرد.
منبع: روزنامه اعتماد
انتهای پیام/
در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان مطرح شد؛
«سوجان»، یادآور سریال «پس از باران» است
روایتهایی دردناک از خشونت علیه کادر درمان؛
خشونت علیه کادر درمان، ریشهها و دلایل