به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان  گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان؛ سرطان! اسمی که همه را به هول و هراس می‌اندازد و هر روز خبر تازه‌ای در خصوص آن درج می‌شود. با وجود اینکه برخی از این اخبار دلگرم کننده است، اما باز سرطان در سرتاسر جهان، زندگی بسیاری را مختل کرده و عده‌ای را نیز به کام مرگ کشانده است. 

این روز‌ها فراگیری انواع و اقسام سرطان‌ها در پایتخت به چنان درجه‌ای رسیده است که برخی تحلیل‌گران از آن با عنوان «تراژدی» یاد می‌کنند‌؛ تراژدی‌ که کمتر خانواده‌ای را می‌توان در این چند ساله در شهر تهران سراغ گرفت که به طریقی با آن دست وپنجه نرم نکرده باشد! با این همه، اگر کمی ‌از نزدیک‌تر به واژه تراژدی بنگریم به نظر نمی‌آید بتوان به آسودگی به آمار هر روز بالا رونده بیماری سرطان در شهر تهران تراژدی لقب داد! 

رئیس مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تشریح استرس خوب و استرس‌های مزمن گفت: ماهیت استرس همیشه بد نیست کما اینکه کمی استرس هم خوب است ولی استرس مزمن که بر اثر حوادث و رویدادهایی مانند طلاق و... رخ می‌دهد و افراد همیشه یک استرس مزمن و ادامه‌دار دارند بسیار خطرناک است و خوب نیست و باعث بیماری و در ‌‌نهایت ایجاد سرطان می‌شود. 

این روز‌ها بازار انواع ترشی‌ها حسابی گرم است و رنگ‌های متنوع آن‌ها هرکسی را برای خرید مجاب می‌کند اما غافل از اینکه همین دسر خوشمزه هم می‌توانندشما را بیمار کند. 

حسین فودازی عضو هیئت مدیره انجمن رادیوتراپی و آنکولوژی در خصوص مواد غذایی سرطان زا می‌گوید: مواد غذایی حاوی ترکیبات نیترو آمین‌ها مانند مواد غذایی فرآوری شده، فست فود‌ها، ترشیجات، مواد غذایی کبابی و سوخته شده با ذغال می‌توانند سرطان زا باشند. به طور کلی هر ماده خوراکی که شامل مواد افزودنی باشد می‌توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد و هم چنین مصرف آن‌ها احتمال ابتلا به سرطان‌های دستگاه گوارش را افزایش می‌دهد. 

اینکه هر روز خبر تازه‌ای در خصوص سرطان عنوان می‌شود می‌تواند هر کسی را نگران کند. شاید در گذشته فکرش را هم نمی‌کردیم که آب آشامیدنی هم بتواند سرطان زا باشد. این بیماری در سرتاسر جهان، زندگی بسیاری را مختل کرده و عده‌ای را نیز به کام مرگ کشانده است. 

عضو هیئت مدیره انجمن رادیوتراپی و آنکولوژی در این مورد می‌گوید: آب آلوده از دیگر عوامل ابتلا به سرطان است و مصرف طولانی مدت آن به دلیل محتوی مواد باکتریال شانس ابتلا به سرطان معده را افزایش می‌دهد. لازم به ذکر است که آب چاه به عنوان آب آلوده شناخته می‌شود. 

تصور عام بر این است که تنها نور آفتاب برای پوست افراد مضر است و سرطان زاست در حالیکه مواد آرسنیک دار نیز این قابلیت را دارند. موادی که در آن ترکیبات آرسنیک دار وجود داشته باشد در صورت تماس با پوست می‌توانند منجر به سرطان‌های پوستی شوند. شاید جالب باشد بدانید آرسنیک در جنگ جهانی دوم برای درمان سرطان استفاده می‌شده است. این ماده در آب، خاک و بستر سنگ‌ها یافت می‌شود و در صنعت نیز برای ساخت چوب حشره کش، شیشه، آلیاز‌ها به کاربرد می‌رود. 

آرسنیک در آب آشامیدنی هم وجود دارد که میزان استاندارد آن ۵۰ در یک بیلیونیوم است. آرسنیک شبه فلز خاکستری نقره‌ای رنگی است که به صورت معدنی و در آب وجود دارد. 

یک متخصص آنکولوژی معتقد است: در مناطقی که فرسایش خاک بسیار است میزان آرسنیک موجود در هوا زیاد‌تر از حد معمول است و بدین ترتیب مردم این مناطق بیشتر در معرض ابتلا به سرطان‌های پوست، ریه، مجای ادراری، سرطان کلیه قرا دارند. 

معاون اسبق وزارت بهداشت با هشدار نسبت به مصرف لوازم آرایش که در ایران بسیار بالا است اظهار کرد: ایران بعد از عربستان دومین مصرف کننده لوازم آرایش است. بنابراین مواد آرایشی بسیار در ابتلا به بیماری سرطان دخیل است. بر این اساس نمی‌توانیم عنوان کنیم که مواد آرایشی خوب و یا بد داریم. زیرا مواد آرایشی مانند دخانیات است یعنی سیگار و قلیان از هر نوعش زیان‌آور است. بنابراین مواد آرایشی وقتی به پوست زده می‌شود یک اتفاق فیزیولوژی را به هم می‌ریزد و زیان‌آور است کما اینکه آرایش کردن خوب است و اسلام نیز به آن تاکید دارد و نباید زیبایی را از جامعه حذف کنیم. بلکه مواد آرایشی خوب نیست. 

استفاده از ماده اورامین در برخی کشور‌ها مانندفرانسه ممنوع است. این ماده شیمیایی در کارخانجات و برای رنگ کردن پارچه‌هایی که از آن‌ها لباس و ملافه و غیره تهیه می‌شود، استفاده می‌کنند. متاسفانه این ترکیب خطر سرطان را افزایش می‌دهد. 

شاید یکی از دم دستی‌ترین مواد غذایی سرطان زا در کشور ما نمک باشد چرا که

نمک سالم در کشور وجود ندارد و این درحالی است که سرانه مصرف نمک در ایران

 با میزان استاندارد آن فاصله زیادی دارد. 

اکبری رییس مرکز تحقیقات سرطان ایران چندی پیش اعلام کرد: متاسفانه درصد نمک سالم در کشور ما بسیار پایین است و از طرفی هم میزان مصرف نمک ایرانیان ۵ برابر استاندارد دنیا است. 

اولین عنصری که در صدر لیست سیاه سرطان زاهای اعلام شده توسط سازمان بهداشت جهانی قرار دارد، دخانیات است. بله همین سیگارهایی که بی‌هوا آتش می‌زنید و یا به پشتی‌ها لم داده و قلیان دود می‌کنید. دخانیات مسئول بیماری‌های تنفسی جدی و بیماریهای قلبی عروقی است. مضرات دخانیات به همین جا ختم نمی‌شود. 

رئیس مرکز تحقیقات سرطان می‌گوید: با وجود اینکه دخانیات از عوامل دیگر سرطان شناخته شده است در جامعه زنان مبتلا به سرطان کشورمان مشاهده کردیم که ۱۶ درصد آنان سیگار و قلیان می‌کشیدند بنابراین شاهد آن هستیم که زنان ایرانی قلیانی شده‌اند. در کل جامعه آماری نیز

3.7 درصد زنان کشور سیگار و قلیان می‌کشند. بنابراین طبق آمارهای سال‌های گذشته مصرف قلیان و سیگار در بین زنان کشورمان ۳ برابر شده است. 

عضو هیئت مدیره انجمن رادیوتراپی و آنکولوژی نیز می‌گوید: به طور کلی دخانیات مخصوصا سیگار و قلیان عامل ۳۰ درصد از کل سرطان‌ها هستند. هم چنین تدخین مهم‌ترین عامل ابتلا به سرطان‌های دهان، حنجره، بینی، لوزالمعده، مثانه، مری است. بدین ترتیب اگر استعمال دخانیات کم شود حجم زیادی از سرطان‌ها کاهش می‌ابد. 

وی ادامه داد: یک زمانی عنوان می‌شد که بچه‌ها را باید دور از سیگار نگه داشت ولی امروز دیگر اینگونه نیست زیرا از نظر علمی انتقال مفاهیم ژنتیکی دخانیات به نسل‌های آینده ثابت شده است بنابراین اگر پدربزرگ‌ فردی دخانیات مصرف می‌کرد امروز در ژن نسل وی اثرات منفی خود را نمایان کرده‌اند. 

به گزارش سازمان بهداشت جهانی، قرار گرفتن زیاد در معرض دی اکسید گوگرد در طولانی مدت برای مجاری تنفسی مشکل زا بوده و احتمال بروز سرطان را افزایش می‌دهد. 

این گاز بی‌رنگ بیشتر از سوزاندن سوخت‌های فسیلی مانند زغال سنگ یا نفت بویژه از طریق ماشین‌ها یا شوفاژ‌های خانگی منتشر می‌شود. به همین دلیل لازم است که در فصل سرما برای پیشگیری از مسمومیت، به خوبی هوای منزل را عوض کنید. 

از دیگر عوامل محیطی می‌توان به اشعه‌های موجود در محیط و ترکیبات یونیزه اشاره کرد هرچند که این‌ها به صورت ناخواسته در هوا پراکنده هستند اما بسیار مخرب محسوب می‌شوند. 

گزارشات اخیر حاکی از آن است که گرد وغبارهای حاصل از اقدامات صنعتی علاوه بر اینکه باعث بروز بیماری‌های قلبی عروقی هستند می‌توانند سرطان مجاری تنفسی را به همراه داشته باشند. 

به دلیل اعلام سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۱۵ مبنی بر اینکه تماس داشتن با آتش شومینه‌های هیزمی باعث افزایش خطر ابتلا به مشکلات قلبی عروقی و سرطان ریه می‌شوند تعبیه شومینه در شهر پاریس، فرانسه و سه استان دیگر این کشور ممنوع اعلام شده است. 

حال با محاصره شدن محیط اطرافمان توسط وسایل و خوراکی‌های سرطان زا باید کمی با احتیاط‌تر از میان بازارهای رنگی خوراکی‌ها انتخاب کنیم تا بتوانیم با داشتن شیوه صحیح زندگی از به دام بیماری‌ها افتادن جان سالم به ببریم. 

گزارش از ریحانه هرندی