به گزارش سرويس استان هاي باشگاه خبرنگاران، به نقل از روابط عمومی اداره کل اوقاف و امور خیریه خراسان جنوبی، محمدحسن الهی‌‌زاده با اشاره به ضرورت برگزاری کنگره ملی امام حسن‌ مجتبی(ع) پیرامون فضای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه‏ای که امام حسن(ع) به حکومت رسید، اظهار داشت: امام حسن(ع) بعد از حضرت علی(ع) در جامعه‏ای با ویژگی‏های خاص به مدت کوتاهی به حکومت رسید که این جامعه متأثر از چند گفتمان سقیفه، فتوحات و اشرافیت بود که سبب شد امام صلح با معاویه را بپذیرد.
وی افزود: امام هنگامی به حکومت رسید که دوران خلفای راشدین، عثمانی و حکومت امام علی(ع) سپری شده بود و مردم تحت تأثیر گفتمان‏های غالب در این حکومت‏ها قرار داشتند، دوران خلیفه اول گفتمان سقیفه که همان حذف ولایت و امامت الهی بود، دوران خلیفه دوم گفتمان فتوحات و جهاد با شمشیر و فتح سرزمین‏های جدید و دوران حکومت عثمان نیز گفتمان اشرافیات و قبیله‏گرایی حاکم بود.
عضو هیئت علمی دانشگاه بیرجند گفتمان سقیفه را همان اصل جدایی دین از سیاست دانست و تصریح کرد: این اصل به معنای آن است که بعد دینی و دنیوی یک مسلمان متفاوت و جدا از هم است و یک حاکم جامعه اسلامی ضرورتا نباید از لحاظ معنوی افضل باشد بلکه آنچه مهم است توانایی مدیریتی اوست.
الهی‌زاده، پیرامون تأثیرگذاری فتوحات بر مردم جامعه امام حسن(ع) افزود: در دوران خلیفه دوم آنچه برای دولت و جامعه اسلامی مهم بود فتح سرزمین‏های مجاور تحت عنوان جهاد فی سبیل‌الله بود که نتیجه آن توجه به جهاد اصغر و کم‌توجهی به جهاد اکبر بود، در حالی که در زمان پیامبر جهاد اصغر تابع جهاد اکبر بود.
وی یادآور شد: این مسئله پیامدهای مختلفی داشت از جمله رواج ثروت‌اندوزی در بین نخبگان جامعه اسلامی(صحابه) به دنبال تقسیم غنایم فتوحات در بین آنان و بروز رفاه‏زدگی در جامعه به این معنا که ارزش‌های اسلامی که در دوران پیامبر(ص) با جد و جهد و بذل جان و مال پیاده شده بود، به تدریج در قبال مواهب دنیوی مورد بی‌توجهی گرفتند.
عضو هیئت علمی دانشگاه بیرجند رواج گفتمان اشرافیت در عهد خلیفه سوم را ادامه دو گفتمان پیشین عنوان کرد و افزود: در دوران عثمان با تسلط بنی‌امیه بر مصادره امور زمینه رواج نگاه اشرافیت قبیله‌ای در جامعه اسلامی فراهم شد و به تدریج گفتمان اشرافیت بنی‌امیه به گفتمان قالب تبدیل شد.
الهی‌زاده با اشاره به اینکه در این برهه دوران کوتاه حکومت حضرت علی(ع) برای جامعه اسلامی به مثابه یک فترت است، تصریح کرد: در دوران امام علی(ع) از سرعت این جریان دنیادوستی کاسته می‌شود که بعد از صلح امام حسن(ع) به روال سابق بر می‏گردد.
وی افزود: با توجه به این اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی حسن‌بی علی برای حفظ خود، شیعیان، صلاح امت و جلوگیری از فتنه از حکومت کناره‏گیری و صلح می‏کند و از سال 41 هجری قمری حکومت اموی شکل می‏گیرد که 9 سال از امامت امام حسن(ع) در این دوران است.
الهی‏زاده پیرامون فضایل اخلاقی امام حسن(ع) افزود: امام حسن از عابدترین و زاهدترین مردم زمان خود بود که 25 بار با پای پیاده به حج رفت و هنگامی که یاد مرگ و قیامت می‏کرد می‏گریست و چون به نماز می‏ایستاد بندهای بدنش می‏لرزید و هنگامی که نام بهشت و جهنم نزد او برده می‏شد مضطرب و نگران می‏شد و از خداوند رسیدن به بهشت و دوری از جهنم را درخواست می‏کرد.
وی با بیان سیره امام حسن‌مجتبی(ع) در برخورد با این جامعه ترکیبی و متأثر از گفتمان‏های مختلف خاطرنشان کرد: امام علی(ع) با تأکید بر سنت پیامبر و احکام کتاب الهی در مسیر حرکت جامعه براساس اسلوب اسلامی تلاش می‌کرد و در این راستای به بخشش اموال و آزاد کردن بندگان می‌پرداخت./ر