یکی از مهم ترین حوادث طبیعی که نگاه جهانی را به شدت خود معطوف کرده است ، بحث آمادگی در برابر زلزله است.پدیده ای که در کشورهای زلزله خیز اهمیت آن دوچندان می‌شود.
کشور ما نیز جزو ۱۰ کشور حادثه خیز جهان است که در آسیا مقام چهارم و در دنیا مقام ششم را دارد و آسیب‌پذیری ایران در برابر زلزله نزدیک به هزار برابر ژاپن است .
حال باید به این مساله توجه داشت که هرچند جلوگیری از بروز این مشکلات امکان پذیر نیست اما می توان با اتخاذ روش هایی صحیح ، خسارت های ناشی از آن را به حداقل ممکن کاهش داد.
حوادث طبیعی ،مرزهای سیاسی را می شکند
با توجه به آنکه بروز حوادث طبیعی مرز سیاسی نمی شناسد در نتیجه برای ارائه راهکارهای عملی در این مورد نشست های بین المللی ایجاد می شود تا به موجب آن اقدامات مناسبی در قالب نقشه راهی برا ی تمامی کشورها تهیه شود.
در همین راستا از سال گذشته اجلاسی با همکاری 15 کشور دنیا در ترکیه با نام مدارس ایمن برای همه برگزار شد و امسال نیز دومین دوره آن به میزبانی آموزش و پرورش ایران با حضور 24 کشور به پایان رسید و در طی این اجلاس کشورها به ارائه راهکارها ی عملی و بیان تجربیات خود برای کاهش خطرات بلایای طبیعی پرداختند.
از اهداف اصلی این برنامه کاهش خطرات بلایای طبیعی تا سال 2030 است.
ایران ، کشورهای پیشرفته دنیارا جا گذاشت
رئیس سازمان توسعه و تجهیز مدارس با بیان اینکه همه تلاش وزارت آموزش و پرورش در بخش عمرانی برای افزایش سطح ایمنی مدارس است، خاطر نشان کرد: از سال 85 تاکنون بر اساس قانون مجلس هفتم 4 میلیارد دلار برای این امر اختصاص داده است و تا امروز بر اساس این مصوبه دولت جمهوری اسلامی بیش از 5 هزار و 500 میلیارد تومان برای این پروژه عظیم اعتبارات در نظر گرفته است.
گری لوییس، نماینده سازمان ملل متحد در ایران نیز گفت: طی این سالها مدارس ناایمن در ایران تا 40 درصد کاهش یافته و این بزرگترین نرخ مقاوم سازی مدارس در برابر بلایای طبیعی در کل دنیاست.
مارگریتا والستروم ،معاون دبیرکل سازمان ملل در امور کاهش بلایای طبیعی هم با توجه به کارنامه قابل قبول فعایت های مقاوم سازی ایران خواستار افزایش همکاری ها و ارائه تجربیات ایران برای اسفاده سایر کشورها شد و ایران را جزو چهار کشور برتر در این زمینه در طی یک دهه گذشته دانست.
مدارس ایمن، پناهگاهی امن برای همه
با توجه به بحث گسترده و جهانی توجه به ایمنی ،مدارس ایمن به عنوان یکی از نهادهایی که به شدت با جمعیت انسانی سروکاردارد، در نتیجه توجه به استاندارسازی آن بسیار با اهمیت است چراکه مدارس ایمن علاوه بر آنکه از خسارات بیشتر در مواقع حوادث طبیعی جلوگیری می کنند می توانند به عنوان پناهگاهی امن برای اسکان و امداد رسانی مصدومین به کار گرفته شوند.
تقریبا تمامی کشورها کم و بیش در این خصوص اقدامات موثری را دردستورکار خود قرار دادند و نکته مود توجه این است که تمامی فعالیت حول سه محور یادگیری ایمن، مدیریت بلایا و اقدامات برای کاهش خسارات ها صورت گرفته است.
براساس گفته رئیسی ، رئیس سازمان نوسازی مدارس کشور، طی زلزله‌های شدید نظیر زلزله ورزقان به وضوح شاهد عملکرد خوب مدارس مقاوم سازی شده بودیم و این مدارس به پایگاهی برای امداد و نجات صدمه دیدگان تبدیل شده بود.
حادثه منتظر تخصیص اعتبارات نمی ماند
ایران در طی 10 سال گذشته ، گام های مثبتی را برای ایمن سازی مدارس برداشته است .بنا بر گفته رییس نوسازی مدارس در حال حاضر بیش از ۶۶ هزار کلاس درس برای مقاوم‌سازی مورد مطالعه قرار گرفته‌اند که ۲۹ هزار کلاس درس به مرحله اجرای مقاوم سازی رفته‌اند. اما این مساله بدین معناست که هنوز هم مشکل ایمن سازی در برخی مدارس وجود دارد و باید تصمیمات جدی تری در این خصوص اتخاذ شود.
رئیسی درباره تامین ایمنی برای طیف وسیعتری از مدارس خاطر نشان کرد: چنانچه روند تخصیص اعتبارات مناسب باشد حتی تا دو سال آینده اقدامات ایمن سازی رو به اتمام قرار خواهد گرفت .
از طرفی علی اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش خبر از افزایش اعتبارات در سال آینده داد و تصریح کرد : به دولت پیشنهاد داده ایم تا اعتباراتی 3 میلیون دلاری در اختیار نوسازی مدارس قرار دهند. اما سوال اینجاست که آیا حادثه منتظر تخصیص اعتبارات می ماند؟ بهتر نیست در این مورد همانطور که مسیر تاکنون به خوبی طی شده است، تصمیمات جدی ترنسبت به قبل گرفته شود؟
وجود مدارسی تخریبی همچنان در چرخه فعالیت پایتخت
با وجود آنکه تهران حجم وسیعی از جمعیت کشور را تشکیل می دهد و قلب تپنده در تمامی امور مملکت است اما در مواردی مهجور واقع شده است، از جمله اینکه با وجود پوشش تحصیلی نزدیک به دو و نیم میلیون از دانش آموزان کشور، بنابر گفته ورناصری رئیس سازمان نوسازی استان تهران 25درصد مدارس در شرایط نامناسبی قرار دارند، به طوری که 1000 مدرسه نیازمند تخریب و بازسازی اند و 70 -80 درصد این مدارس دارای دانش آموز هستند.
وی در ادامه با بیان اینکه رفع این مشکل نیازمند اعتبار قابل توجهی است، تصریح کرد: برای ایمن سازی با توجه به حجم سنگین کار، زمان زیادی نیاز است اما با این وجود از سال 1380 به بعد ، توجه به بحث ایمنی در مدارس شکل جدیدی به خود گرفته است و مدارس در کل استان از لحاظ ایمنی ، سطح مطلوبی را دارند.
گفتنی است، تهران آخرین زلزله شدید خود را در سال ۱۸۳۰ میلادی، شاهد بوده‌است.تهران از لحاظ موقعیت زمین‌شناختی بر روی گُسل‌های فعالی قرار گرفته که باعث رانش زمین و زمین‌لرزه می‌شوند.از میان بسیاری از گسل‌های فعال تهران، احتمال فعال‌شدن سه گُسل به نام‌های، «گسل مشا، گسل شمال تهران و گسل جنوب ری» بیش از بقیه وجود دارد.
ایمنی مدارس محدود به ساختمان ها نیست
هرچند بحث ایمنی مدارس و مقاوم سازی بنا ها روند رو به رشدی را طی کرده است اما حفظ سلامت دانش آموزان فقط محدود به مقاوم سازی بنای آموزشی نمی باشد و ابعاد گسترده تری را شامل می شود.
هرساله با آغاز فصل سرما متاسفانه خبرهای ناگواری از مناطق مختلف کشور مبنی برحادثه آفرینی وسایل گرمایشی غیراستاندارد به گوش می رسد که همین امر موجب شده تا مدرسه رفتن دانش آموزان برای برخی خانواده ها به دغدغه ای وحشتناک مبدل شود و گاهی خانواده ها در برخی مناطق از رفتن دانش آموزان به مدرسه اجتناب می کنند.
شاید بتوان اولین حادثه ی جدی که انعکاس رسانه ای پیدا کرد را مربوط به18 سال قبل دانست حادثه ای که مربوط یکی از مدارس شهرستان شفت گیلان است و منجر به مرگ 63 تن از دانش آموزان و معلمان شد. نزدیک ترین حادثه دلخراش هم درسال 1391 برای دانش آموزان شین آبادی رخ داد که هنوز هم عواقب شدید آن برای دانش آموزان صدمه دیده باقی است.
در این فاصله سال ،حوادث کوچک و بزرگ بسیاری به وقوع پیوسته است که گاهی برخی از این حوادث بنا بر خسارات کم آن بازتاب گسترده ای پیدا نکرده است.
با توجه به این معضلات و اقدامات رو به رشد در جهت ایمن سازی ، علی‌اصغر فانی، وزیر آموزش و پرورش از خداحافظی 40هزار کلاس درس با بخاری‌های غیراستاندارد در آستانه بازگشایی مدارس خبر داد، این درحالی است که به گفته مرتضی رییسی، رییس سازمان نوسازی مدارس کشور در حال حاضر 150هزار کلاس درس با سیستم گرمایشی غیرایمن در سراسر کشور وجود دارد.
وی در ادامه افزود: ۹۰ درصد اعتبارات سال ۹۴ در جهت افزایش ایمنی مدارس هزینه می‌شود و براین اساس امسال در رابطه با ایمنی سیستم‌های گرمایشی مدارس اعتبار مناسبی اختصاص یافته است به طوری که ۶۴ هزار کلاس درس طی سال‌ها‌ی ۹۲ و۹۳ به سیستم گرمایشی استاندارد مجهز شده‌اند.
خداحافظی با بخاری ها ، به شرط وجود اعتبار کافی
علی رغم تمامی حوادث ناگواری که بخاری های غیراستاندارد ایجاد کرده اند و با توجه به وعده هایی که مسئولین از خداحافظی با این وسایل گرمایشی غیر استاندارد داده اند سوال اینجاست که حذف کامل این عوامل خطر چه زمان محقق می شود؟
اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور به استانداردسازی تجهیزات مدارس نیز اشاره و اظهار کرد: استانداردسازی تجهیزات مدارس با نگاه ویژه دولت آغاز شده و امیدواریم با حمایت‌های مالی و نظارت مداوم تا سه سال آینده در تمام مدارس کشور حتی در دورترین و محروم ترین نقاط به سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی استاندارد مجهز شوند.
داریوش ورناصری ، رئیس نوسازی و تجهیز مدارس استان تهران در این خصوص گفت:استانداردسازی وسایل گرمایشی به شرط تامین اعتبارات تا اواسط آبا نماه سال جاری به پایان می رسد و در شهرستان های استان هم تا پایان سال این مهم به انجا م می رسد.
حال باید منتظر بود و دید تا نتیجه این وعده ها کی به سرانجام می رسد و آیا امکان پایان سریال های غم انگیز بخاری ها در فصل سرما وجود دارد؟
حال با توجه به نگاه جهانی به مقوله ایمنی مدارس و اهمیت روز افزون آن و همچنین وعده هایی که مسئولین برای بهبود هرچه بهتر اوضاع کشور داده اند، باید منتظر ماند و دید که آیا این وعده ها به ویژه استانداردسازی وسایل گرمایشی و سرمایشی مدارس امسال محقق شد یا خیر؟
و امید است با توجه به گشایش اقتصادی در وضعیت کشور این روند هرچه سریعتر انجام شود و شاهد اخبار ناگوار در این باره نباشیم و با توجه به نمره قابل قبولی که نهادهای جهانی به ایمنی مدارس در ایران داده اند ، برنامه ایمن سازی برای تمامی مدارس کشور و در سطوح گوناگون پیاده شود.
گزارش از آتوسا دولتیاری
انتهای پیام/
