حوزه میراث و گردشگری گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ یک روز گرم تابستان که خسته در پیچ و خم بازار میرفتم حوالی خیابان پانزده خرداد نگاهم به تابلوی افتاد که روی آن نوشته بود بازارچه عودلاجان،‌ یاد درس جغرافی و معرفی محله‌های قدیمی تهران افتادم، حال و هوای بازارچه شکل قدیمش را حفظ کرده بود،‌ فقط قسمت‌هایی از سقف بازارچه تخریب شده بود و کسبه از این بابت گله مند ...!

قرار بوده انگار هزینه مرمت سقف از سه بخش تامین شود،‌ كسبه،‌میراث فرهنگی و شهرداری، كه مثل برخی پرو‍ژه‌های اشتراكی دیگر ناتمام مانده ...

مغازه‌ها از هر کالایی داشتند،‌ از منبت کاری و صنایع دستی و ... تا دکان فروش کالاهای وارداتی!

همانطور که وارد بازارچه شدم و چند متری گذشتم نوشته‌ای روی یک درب چوبی جلب توجه کرد...

امروز در هر محله‌ای به وفور شاهد بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری هستیم که بیشتر با شکل و ظاهری مدرن در حال ارائه خدمات بانكی به مردم هستند و این بنا كه در دوره قاجار و در دومین سال حكومت آقا محمد خان قاجار برابر با 1195 هجری قمری« 1153 ه ش» ساخته شده است دارای تزئینات آجر كاری،‌در و پنجره چوبی و ... میباشد كه ابتدا به صنف زرگرها اختصاص داشته و در سال 1213 هجری قمری« 1171 ه ش» در زمان دومین سال حكومت فتحعلی شاه به عنوان اولین بانك در كشور شروع به كار كرده است.

تیمچه اكبریان كه در تاریخ 5/8/1384 به شماره 13601 ثبت ملی شده است و دارای مالكیت خصوصی است،‌ با حوض پر از آبش در بدو ورود به میهمانان خوشامد میگوید،‌ این بنا طی مرمتی كه با هزینه شخصی انجام گرفته،‌ در سال 1390 هجری شمسی با كاربری سفره خانه سنتی آغاز به كار كرده است و شاید تنوع غذاهایش به اندازه رستوران‌های لوكس نبوده و تنها دیزی و كشك بادمجان و چای و ... باشد،‌ اما ساعتی نشستن در این فضا تلنگری است بر ما كه روزگار میگذرد و از آن گذشته‌ها تنها آجرها ماندند نه آدمها ...

این بنای عهد قجری كه حدود 5500 مترمربع مساحت دارد در جنوب و شمال سه اشكوب و در غرب چهار اشكوبه است،‌ سقف فضای باز مركزی گنبدی شكل است و حجره و ایوان ها در دو طبقه قرینه چیدمان گشته است،‌پل ارتباطی طبقه فوقانی یك راهرو چوبی است و زیرزمین این بنا با طاق و تویزه و آجر ساخته شده است.

این سفره خانه سنتی كه روزگاری محل مبادلات مالی بوده محیطی دنج و آرام است،‌ حس و حال فرش‌های لاكی و پشتی‌هایش در كنار تنپوش آجری دیوارهایش هزار حرف ناگفته دارد،‌ مردم آن روزها دلخوشی‌هایشان كوچك بود و قلبهایشان بزرگ،‌ ورود عنصری به اسم رقابت در زندگی امروز موجب شده سطح رضایت قشری ازمردم از زندگی منوط به داشته‌یشان نباشد و صرفا برتری نسبت به دیگران ملاك رضایتمندی افراد شده است.

اگر روزی گذرتان به حوالی بازار افتاد نگاهی بر اولین بانك در ایران بیاندازید و اندكی به آنهایی بیاندیشید كه روزگاری از آن كوچه گذر كردند و امروز تنها یادی از آنها مانده و نامی ...

این سفره خانه سنتی كه واقع در خیابان پانزده خرداد،‌بازراچه عودلاجان است، روزهای تعطیل نیز از حوالی یازده صبح تا حوالی غروب  پذیرای میهمانان است.

یادداشت : سارا تمیزكار

انتهای پیام/