پوران درخشنده کارگردان سینما در گفتگو با
حوزه سینما گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در خصوص آشنایی با شخصیت کاری و حرفهای علی حاتمی گفت: علی حاتمی را از طریق آثارش میَشناسم و شخصیت بسیار محترمی از او سراغ دارم. طبیعی است از فیلمهای حاتمی میتوان او را شناخت. فیلمهایی که شناسنامه ایرانی دارند و مهر ایرانی به پای آنها است و در واقع موضوعی که در فیلمهای علی حاتمی اهمیت دارد، جایگاه انسان و چگونه انسان شدن است. چیزی که در خیلی از فیلمها کم میبینم اما علی حاتمی این نشانه را در خودش دارد.
وی افزود: آشنایی نزدیک با حاتمی ندارم. فقط کارهای او را دنبال کردم و آنها را دوست دارم و احساس میکنم از دل برآمده و بسیار ایرانی است و انگارههای فرهنگ ایرانی را درون خود دارد به نحوی که هر جای دنیا برود، فیلمها و شناسنامه ایرانی دارد چون از جنس همین مرز و بوم است.
وی در پاسخ به این سوال که آیا علی حاتمی توانست به نقطه اوج در آثارش برسد، بیان کرد: متاسفانه خیر، شاید اگر زنده بود و بیشتر کار میکرد به طور قطع بیشتر به ایدهآلهای مدنظرش میرسید و مردم از افکار انسانی او بهرهمند میشدند. با وجود این که بیماری این فرصت را از او گرفت اما هنوز سریالها و فیلمهای به جا مانده از او بهترین آثار ماندگار ماست و ماندگار خواهد ماند.
درخشنده ادامه داد: اکثر آثار حاتمی از سطح بالایی برخوردار بود اما فیلم «مادر» در اوج شناسنامه ایرانی ماندگار است و در واقع مهری است که از یک مادر ایرانی میآید چون شما هیچ جای دنیای این مادر را نمیبینید.
کارگردان «هیس دخترها فریاد نمیزنند» عنوان کرد: تمام دیالوگهای آثارش ماندگار است، چون حرف اصلی آنها انسان و انسانیت است در دیالوگ فیلمهایش میفهمید انسان در زندگی چه نگاه و جایگاهی دارد. غیر از دیالوگ در میزانسن و آکساسواری که در صحنه به کار میبرد، در لوکیشنها و لباس و موسیقی که انتخاب میکند انسانیت نهفته است.
وی عنوان کرد: آن چیزی که زبان سینما است و همه واژههایی که یک جمله را در سینما میسازد و اسمش پلان است، از موسیقی، بازی بازیگر، میزانسن، دیالوگ، طراحی صحنه و لباس، وسایل، گریم و همه و همه حتی غذا و مراسم همه کاملا ایرانی است و این ویژگی است که علی حاتمی داشت و مثل سینماگران ژاپنی زاویه نگاه دوربینش در خدمت فرهنگ و دانش است این است که این انگاره و شناسنامه بسیار ارزشمند خواهد بود.
درخشنده بیان کرد: دلیل استفاده نکردن مولفههای فیلمهای علی حاتمی در فیلمهای امروزی این است که این نوع کار نگاه و فیلمسازی نیاز به بودن در کنار مردم و تحقیق و پژوهش دارد. پس نمیتوان در جامعهای زیست که فرهنگ ایرانی است اما از تکنیک، دیالوگ و میزانسهای غربی استفاده شود بنابراین فیلمساز در ابتدا باید زبان جامعه و محل زندگی خود را پیدا کند و بعد فیلم بسازد.
این کارگردان افزود: علی حاتمی زبان سینمایی و سبک و سیاق خودش را پیدا میکند و سینمای مولفی را به وجود میآورد که زیر نظر یک استاد ارزشمند است.
درخشنده در خصوص عدم موفقیت برخی فیلمهای موزیکال حاتمی عنوان کرد: با وجود اینکه برخی از آن ها در گیشه موفق نبود اما آنها نیز به خاطر فرهنگ ایرانی موجود در خود ماندگار شدند چون از المانها و انگارههایی استفاده میکنند که در فرهنگ ما وجود دارد پس فیلمها نیز ماندگار است.
وی افزود: حاتمی تاریخ مصرف ندارد و این بسیار مهم است. سینما زمانی میتواند تعریف درستی از خود ارائه دهد که تاریخ مصرف نداشته باشد.
درخشنده تصریح کرد: زیباییشناختی فیلمهای علی حاتمی خاص خودش است، چون زبان خودش را پیدا کرده و مولفهها، سینما، فرهنگ ایرانی، آداب و سنتها را خوب میشناسد و انسانهایی که اطرافش زندگی کردند را خوب دیده و درون و نگاهشان را به دقت ارزیابی کرده است.
بنابراین زیباییشناختی فیلمهای علی حاتمی منحصر به فرد است. به این خاطر است که میگوییم وقتی انسان بتواند به این جایگاه برسد از انسان و جایگاهش با زبان شیوه و زیباییشناختی خاص ایرانی به خوبی حرف خواهد زد.
این کارگردان بیان کرد: امیدوارم در نسل امروزی فیلمسازان ایرانی افرادی چون حاتمی پیدا شود اما بعید به نظر میرسد و یا درصد آن بسیار کم است.
درخشنده در پایان خاطرنشان کرد: علی حاتمی انسان بزرگی است و در تاریخ و فرهنگ ایرانی جاودان خواهد ماند.
انتهای پیام/