به گزارش خبرنگار
دفاعی_امنیتی گروه
سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان؛رسانهایها او را به خوبی میشناسند. متولد 14 خرداد 1342 است. همان سالی که نهضت انقلابی ملت ایران به رهبری امام خمینی (ره) کلید خورد. از رزمندگان دوران دفاع مقدس و جزء اولین مسئولین سپاه در شهر اسفراین میباشد، دانش آموخته رشته مطالعات امنیت ملی است و از همین رو به خوبی با مسائل امنیتی و سیاسی آشناست.
در کنار تمام این موارد، دکتر علیاصغر جعفری مسئولیتهای گوناگونی را هم در کارنامه رسانهای خود بر عهده داشته که شاخصترین آنها ریاست مرکز بسیج رسانه ملی میباشد. او در زمان تصدی این مسئولیت اقدامات بسیار ارزشمندی انجام داد که میتوان به تشکیل گردانهای سایبری در صداوسیما (قرارگاه سایبری)، قرارگاه مقابله با تهدیدات نرم و نیز ایجاد قرارگاه رسانهای راهیان نور اشاره کرد.وی هماکنون مسئولیت معاونت سرمایه انسانی سازمان صدا و سیما را عهدهدار است.
فرصتی دست یافت تا با او به گفتوگو بنشینیم و پیرامون نقش رسانه ملی در ارتقاء امنیت و اقتدار ملی با او صحبت کنیم:
.
باشگاه خبرنگاران جوان: آقای دکتر جعفری، به نظر شما مهمترین مؤلفههای قدرت در کشور ما شامل چه چیزهایی است؟
دکتر جعفری: هر چند از دیدگاه صاحبنظران حوزه امنیت ملی در قرن حاضر، منبع اصلی اقتدار ، قدرت نرم است اما واقعیتهای میدانی و تحولات منطقهای حاکی از آن است که قدرت نرم با چاشنی قدرت سخت که تلفیقی از قدرت نرم و سخت است اثرگذاری و قدرت بازدارندگی بیشتری دارد؛ طرح نظریه قدرت هوشمند نیز بیانگر توجه به این مهم است . در واقع آنچه که امروز جمهوری اسلامی را از دریای متلاطم تهدید ، فتنه و آشوبهای منطقهای و فرا منطقهای به سلامت عبور داده، قدرت نرم و گسترش حوزه توانمندی انقلاب اسلامی و در سایه آن توانمندی و ظرفیتهای بینظیر دفاعی کشور است. دشمنان ما به تجربه دریافتند که در صورت تهاجم سخت ، ملت ایران ، دست از آرمانهای خود برنداشته و از پا نخواهد ایستاد. نتایج جنگ های منطقه ای اخیر اثبات کرده حمله نظامی زمانی مفید است که برایشان دستاوردی داشته باشد، اما با توجه به آگاهی آنان از ظرفیتهای ملی جمهوری اسلامی ایران، آنها دست به چنین کاری نخواهند زد و برای خود ایجاد هزینه نمیکنند. دشمنان به خوبی میدانند که تهاجم نظامی به ایران، به اصطلاح "زدن و در رفتن" نیست ؛ چرا که به دلیل همراهی و حمایت اکثریت قریب به اتفاق ملت ایران از جمهوری اسلامی ،دشمن نمیتواند با تهاجم نظامی به اهداف خود دست پیدا کند؛در عین حال آنها تجربه جنگ هشت ساله با ما را نیز دارند.
در دوران دفاع مقدس این سلاح نبود که رزمندگان ما را به پیروزی رساند، بلکه اراده و ایستادگی مردم بود که جمهوری اسلامی را در عرصه دفاع موفق کرد. این حضور مردم بود که توانست دشمن را به عقب براند. بنابراین اگر این حمایت مردمی از نظام اسلامی وجود نداشت، یقین بدانید آنها تا به حال بارها و بارها به کشور ما حمله نظامی کرده بودند. بنابراین آنچه که امروز برای آن ها قدرت بازدارنده به حساب میآید، آگاهی مردم، همراهی و پشتیبانیآنها از نظام سیاسی و تبعیت مثال زدنی و عاشقانه همراه با آگاهی، از ولایت است.
دشمنان ما به خوبی میدانند که مردم با اشاره رهبری در صحنههای مختلف حاضر میشوند؛ این مهمترین عامل بازدارندگی ماست که اگر این قدرت را از دست بدهیم، دشمنان شاید خیلی نگران توانمندیهای سخت افزاری و نظامی ما نباشند.
باشگاه خبرنگاران جوان: آقای دکتر، به حضور مردم بهعنوان عامل اصلی قدرت اشاره کردید، به نظر شما قدرت سخت کشور در حوزه نظامی در کنار حضور مردم در عرصه های مختلف سیاسی و اجتماعی چه نقشی در قدرت دفاعی ما دارد؟
دکتر جعفری: در کنار مواردی که ذکر شد، این را باید در نظر گرفت که خوشبختانه امروز جمهوری اسلامی ایران از لحاظ توانمندیهای سختافزاری به توفیقات خوبی دست پیدا کرده است. طرفهای مقابل ما هم این را به خوبی درک کردهاند. آنها فهمیدهاند که اهداف و منافعشان در منطقه در تیررس نیروهای مسلح جمهوری اسلامی قرار دارد و میدانند که از لحاظ دفاعی، امروز ایران نه تنها دستش خالی نیست بلکه در منطقه دست برتر را دارد. البته ویژگی این توانمندی عاقله بودن آن است. یعنی ایران اسلامی از ظرفیتها و تواناییهایش بر اساس عقل و حکمت استفاده میکند . این موضوع نیز بارها توسط مسئولین نظام اعلام شده و از همین رو است که جمهوری اسلامی ایران هیچ گاه برای همسایگانش تهدید به حساب نمیآید. اساساً ایران در طول چند قرن اخیر به هیچ کشوری تهاجم نکرده است. باید به این نکته نیز اشاره کنم که غرب امروز متوجه شده که در کنار قدرت نرمی که نظام اسلامی از آن بهره میبرد، توانمندیهایش در حوزه سخت در حدی است که میتواند به منافع آنان آسیب جدی و بعضاً جبران ناپذیری وارد کند که این موضوع پیام روشنی را برای آنان به دنبال داشته است.
باشگاه خبرنگاران جوان: آقای دکتر جعفری، به عنوان یک کارشناس حوزه امنیت و نیز حوزه رسانه بفرمایید نقش رسانهها و خصوصاً صداوسیما در زمینه ایجاد اقتدار وقدرت بازدارندگی چگونه نقشی است؟
دکتر جعفری: جدای از نقش بی بدیل رسانه ها ، خصوصاً رسانه ملی در دوران دفاع مقدس ، در طول سال های گذشته نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ، رزمایشهای بزرگ و مهمی را برگزار کرده اند که در اکثر آن ها سلاحهای مدرن و البته بومی آزمایش و تحویل نیروهای مسلح شده ،آنچه مهم است این نکته است که در تمامی این مراحل رسانه ها خصوصاً رسانه ملی ، پا به پای نیروهای مسلح گام برداشتند و این توانمندیها را به نحو شایسته و البته مدیریت شده منعکس کرده اند. مثلاً وقتی دوربین های رسانه ملی شلیک یک موشک راهبردی را از لحظه پرتاب ، رهگیری و تا لحظه اثابت به هدف با کمترین خطا به نمایش گذاشتند ، غیر مستقیم پیام قدرت سخت افزاری و نرم افزاری نیروهای مسلح ایران را به جهان مخابره کرد.این همراهی هوشمندانه ، اثر قدرت وبازدارندگی سختافزاری و نظامی ایران را چند برابر کرده است.
در این جا باید به این نکته اشاره کنم که قدرتهای بزرگ سال هاست که از ظرفیت رسانه ای برای نمایش توانمندیهای نظامی خود استفاده میکنند به عنوان مثال در رژه یا رزمایش نیروهای مسلح با نمایش توانمندی ها ، تجهیزات و ادوات راهبردی نظامی سعی در القای قدرت و توانمندی سخت افزاری دارند. یعنی توانمندی های بخش سخت افزاری را به کمک رسانه ها به ظرفیتهای قدرت نرم خود اضافه میکنند. آنان با این کار سعی می کنند از یک سو روحیه نیروهای مسلح و متحدان شان و از سوی دیگر اعتماد به نفس ملی خود را افزایش دهند.
خوشبختانه باید بگویم امروز رسانه های داخلی ، خصوصاً رسانه ملی ، با بهره گیری درست و حرفه ای از ظرفیت رسانه ای خود و همکاری و همراهی منطقی و نزدیک با فرماندهان ارشد نیروهای مسلح ، توانسته اند همکاری و همراهی منطقی و نزدیکی با فرماندهان ارشد نیروهای مسلح برقرار کنند ، و از این رو توانسته اند توانمندیهای سخت افزاری نیروهای مسلح را به قدرت نرم کشور بیفزاید؛ یعنی انعکاس درست و شایسته توانمندی و اقتدار نیروهای مسلح موجب افزایش اعتماد به نفس در بین مردم شده و بر سرمایه اجتماعی کشور افزوده است .
به عبارتی دیگر رسانه ملی توانسته با بهره گیری از ظرفیت های بالای سخت افزاری و نرم افزاری نیروهای مسلح در ارتقاء قدرت ملی نقش آفرینی کند و با نمایش و انعکاس هوشمندانه و به موقع توانمندیهای دفاعی ، بر هژمون رسانه ای استکبار فائق آمده و افکار عمومی را به نفع اقتدار و قدرت ملی کشور مدیریت کند. این دستاورد قابل قبول ، تجربه خوبی در عرصه عملیات روانی و دفاع رسانه ای به شمار می آید.
توجه داشته باشید این انعکاس یک راهبرد کلیدی و بسیار مهم است که تمام قدرت ها و بازیگران مطرح منطقه ای و بین المللی از آن به خوبی استفاده میکنند، فرض کنید اگر این توانمندیها پنهان بماند ، آن وقت ممکن است دشمنان در محاسبات دچار خطا شوند . اما چون به موقع قدرت دفاعی ما انعکاس رسانهای پیدا کرده و به اصطلاح به رخ حریف کشیده شده، طرف مقابل متوجه شده که جمهوری اسلامی ایران از لحاظ دفاعی دستش پر است.
این در حالی است که مسئولین نظامی ما بارها اعلام کردند که نیروهای مسلح ما به توانمندی هایی در حوزه سلاح های متعارف دفاعی دست یافته اند که به مخیله دشمنان انقلاب اسلامی خطور هم نکرده است یعنی آنچه که در قاب تصویر تلویزیون قرار گرفته، تنها بخشی از توانمندیهای سخت افزاری جمهوری اسلامی است که باز نشر و انعکاس آن از سوی فرماندهان نظامی توانسته به شایستگی ، پیام قدرت دفاعی جمهوری اسلامی ایران را به مخاطبان اصلی آن برساند ملاحظه می کنید ، امروز حتی در عرصه جنگ سخت هم این توانایی و قدرت رسانه است که تأثیرگذار بوده و هرچه در این حوزه هوشمندانه و عالمانه تر اقدام شود ، نتایج و دستاوردهای ارزشمندتری بدست خواهد آمد.
میخواهم در همین رابطه به یک نمونه تاریخی اشاره کنم. در صدر اسلام و در جریان فتح مکه، پیامبر اکرم (ص) ، یک کار تبلیغی رسانهای بی نظیر و راهبردی انجام داده و دستور دادند در بلندیهای مشرف به مکه و در فواصل معین آتش روشن کنند ، وقتی دشمن با این صحنه مواجه گردید، دچار تردید و رعب و وحشت شد . دشمنان با این تحلیل که اگر در کنار هر خرمن آتش، تعدادی رزمنده مسلمان حضور داشته باشند ، سربازان پیامبر (ص) بیش از محاسبه قبلی آن هاست. لذا ترجیح دادند که از در سازش بر آیند و خود را تسلیم کنند و نتیجهاش آن شد که فردای آن روز بدون جنگ و خونریزی مکه فتح شد. حال این در شرایطی بود که تعداد نیروهای لشکر اسلام آن تعدادی نبود که کفار تصورش را میکردند. خب! این یک تکنیک تبلیغی - روانی بود که بسیار موفقیت آمیز بود.
جمهوری اسلامی ایران نیز در میدان رسانه ای به آن هایی که می بایستی پیام اقتدار ملت ما را دریافت کنند ، فارغ از هیاهوهای غیرواقعی، پیام قدرت دفاعی – نظامی خود را رسانده است . در دو رزمایش اخیر ارتش و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، جهانیان شاهد شلیک چند نوع موشک راهبردی ایرانی بودند. پس از آن شاهد بودیم که ادبیات غربیها کاملاً متفاوت شد. حتی رفتارهایشان هم تغییر کرد و بالاتر آن منجر به فاصله گرفتن ناوهای جنگی آن ها از آب های سرزمینی کشورمان شد.
این رفتار هم برای ما معنی دارد هم برای آنان ، نیروهای فرامنطقه ای مستکبر و غیر مسوول پیام این تصاویر چند دقیقه ای را به درستی دریافت کرده و متوجه شدند که اگر از ناحیه آنها تهدیدی متوجه کشور ما شود، پاسخ غیور مردان نیروهای مسلح برای دشمنان بسیار سخت ، خطرناک و پر هزینه خواهد بود. به نظر می رسد در این خصوص رسانه ملی خوب عمل کرده و این موضوع را خود دوستان ما در نیروهای مسلح مورد اشاره قرار داده و به نقش برجسته صداوسیما در این زمینه تأکید کردند.
باشگاه خبرنگاران جوان:آقای دکتر جعفری!به عنوان کارشناس حوزه امنیت بفرمائید حضور دریایی ایران در آبهای بینالمللی وانعکاس یسانهای آن چه تاثیری بر روی امنیت ملی ما دارد؟
یکی دیگر از نمونههای اثر گذار رسانهای در این عرصه، انعکاس حضور مقتدرانه نیروی راهبردی دریایی جمهوری اسلامی در آبهای آزاد ، بین المللی و فرا سرزمینی و مبارزه قدرتمند نیروی دریایی ارتش با دزدان دریایی بود ، این اقدام به عنوان بخشی از انعکاس قدرت دفاعی ایران به حساب میآید . تا چندی پیش امنیت خطوط کشتیرانی ما در آب های فرا سرزمینی به خطر افتاده بود اما امروز مردم ایران میدانند که بخشی از فرزندان عزیز آن ها مقتدرانه در آبهای آزاد مستقر و علاوه بر تامین امنیت کشتیهای ایرانی ، در کمکرسانی به کشتیهای سایر کشورها هم بسیار موفق عمل کرده ؛ در جایی که دیگر نیروهای حاضر در میدان به کمک کشتیهای تجاری غیرایرانی نمیروند ناوگروه های شجاع و مومن نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران تنها گروهی هستند که به داد آنها میرسد.
در این جا یک نکته مهم دیگر نیز وجود دارد و آن حضور دریایی ایران در مناطق دور دست است. جمهوری اسلامی ایران از اساس یک کشور دریا پایه است و بخش مهمی از امنیت و حتی اقتصاد کشور ما در حوزه دریایی تعریف میشود. نیروی دریایی ما تا یکی دو دهه گذشته فراتر از آبهای حوزه سرزمینی حضور نداشت و اصولا دیگران نیز حسابی باز نمی کردند اما بر اساس دستور تاریخی و راهبردی فرماندهی معظم کل قوا مبنی بر حضور مقتدرانه نیروی دریایی در آب های بین المللی و فراسرزمینی، باعث شد تا فرزندان دریادل ایران با بهره گیری از تجهیزات و ناوهای مدرن و راهبردی ایرانی ، همچون ناوشکن جماران، در آبهای آزاد حضور عزتمندانه پیدا کنند.
امروز کشورمان با اقتدار در عرصه دریا حضور پیدا کرده است. حال در این عرصه نیز نقش رسانه ملی نقشی ممتاز و قابل قبول است. رسانه ملی با اعزام گروه های خبری و تولیدی و بکارگیری تجهیزات ارسال ماهواره ای و پخش زنده یا تولیدی برنامه های تلویزیونی از روی عرشه ناوهای اعزامی توانست اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران را به رخ دشمنان و بدخواهان ملت ایران بکشاند. وقتی تصاویر این حضور از شبکههای ملی و برون مرزی صداوسیما پخش شد، علاوه بر ارتقاء دفاعی و نظامی ، موجی از شور و نشاط در کشور ایجاد و اعتماد به نفس و غرور ملی ایرانیان نیز افزایش پیدا کرد.
این یک اقدام هوشمندانه دفاعی - رسانهای بود که در بر گیرنده دو پیام مهم و راهبردی است ؛ یکی برای دوستان و دیگری برای دشمنان و بدخواهان . دوستان ملت ایران ، با دیدن حضور مقتدرانه و با صلابت و اثر گذار نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در آبهای بینالمللی اطمینان پیدا کردند که جمهوری اسلامی با صلابت و قدرت در صحنه حضور دارد و این حضور برای آن ها اطمینان بخش بود .دشمنان هم این پیام را دریافت کردند که امروز با یک بازیگر هوشمند ، مقتدر و برخورداراز ظرفیت های ملی و بین المللی مواجه هستند .
امروزه رسانه پا به پای همه حوزه های راهبردی در میدان حضور دارد . این حضور در همراهی با نیروهای مسلح فصل جدیدی از همکاری را میان بخش های سخت افزاری و نرم افزاری گشوده است . این تعامل باعث افزایش اقتدار نظام اسلامی و قدرت بازدارندگی از یک سو و افزایش اعتماد به نفس و امنیت ملی از سوی دیگر شده است .
به نظر می رسد رسانه ملی توانسته با ایفای نقش مهم ، پیچیده و چند لایه رسانه ای در ارتقاء امنیت ملی ، افزایش اعتماد به نفس ملی ، انسجام درونی ، هوشمندی و بلوغ راهبردی خود را در کنار به تصویر کشاندن توانمندی های نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران به نمایش بگذارد .
باشگاه خبرنگاران جوان: از این که با ما به گفتوگو نشستید، سپاسگزاریم.
دکتر جعفری: من هم از شما متشکرم.
گفتوگو از: محمد زرچینی و میثم پوراعظم
انتهای پیام/