یبه گزارش خبرنگار کلینیک گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران؛ یکی از معیارهای اصلی در تشخیص خستگی مزمن تداوم در بروز دوره های خستگی است و شدت آنها به حدی است که متوسط فعالیت روزانه را در حدود 50 درصد و به مدت حداقل 6 ماه کاهش می دهند. مطالعات نشان می دهند که شیوع این سندرم در زنان 2 برابر مردان است و معمولا در سنین 25 تا 45 سالگی بروز می کند. سایر علایم ونشانه های این سندرم عبارتند از: عدم تمرکز، فقدان حافظه، افسردگی، عصبانیت، ترس، زود رنجی، سردرد، حساس شدن غدد لنفاوی، تعریق شبانه، ضعف سیستم ایمنی و کاهش یا افزایش وزن.
کمبود اسید فولیک و خستگی مزمن
کمبود اسید فولیک (فولات) در خون و مایع مغزی- نخاعی منجر به اختلال در عملکرد مغز و در نهایت خستگی و افسردگی می شود. بنا بر تحقیقات مصرف منابع غنی از فولات و یا مکمل های این ویتامین در بهبود خلق و خو و رفع علایم خستگی مزمن نقش دارد. اسید فولیک یکی از ویتامین های گروه B است و در سبزی ها، میوه ها، قارچ، حبوبات، غلات سبوس دار و گوشت یافت می شود.
کمبود ویتامین B12 و خستگی مزمن
کاهش میزان ویتامین B12 در مایع مغزی - نخاعی ارتباط مستقیمی با خستگی، افسردگی و اختلالات عصبی دارد. همچنین مصرف این ویتامین در بهبود اکسیژن رسانی به بافت ها و کاهش دردهای عصبی شایع در سندرم خستگی مزمن نقش موثری ایفا می کند. ویتامین B12 تنها در منابع غذایی حیوانی یافت می شود و منابع گیاهی فاقد این ویتامین می باشند. جگر، تخم مرغ، شیر، گوشت، ماهی و مخمرها از منابع غنی این ویتامین به شمار می روند.
کمبود سایر ویتامین های گروه B و خستگی مزمن
کمبود سایر ویتامین های گروه B از جمله B1، B2، B3 و B6 نیز در بروز سندرم خستگی مزمن مشاهده شده اند. ویتامین B1 در گوشت، لوبیا، نخود، جوانه گندم، غلات سبوس دار و سیب زمینی یافت می شود. شیر و سبزیجات برگ سبز از منابع غنی ویتامین B2 به شمار می روند. ویتامین B3 در گوشت، ماهی، ماکیان و بادام زمینی به فراوانی وجود دارد. ماهیچه، جگر، تخم مرغ، غلات سبوس دار و دانه سویا نیز منابع خوبی از ویتامین B6 هستند.
کمبود سدیم و خستگی مزمن
دریافت ناکافی سدیم موجب افت فشارخون، خستگی، فقدان انرژی، سردرد، خواب آلودگی و عدم تمرکز می شود. در بررسی ها مشاهده شده است که اغلب بیماران مبتلا به سندرم خستگی مزمن دچار افت فشارخون و علایم ناشی از آن می باشند. علاوه بر نمک طعام تقریبا تمام مواد غذایی به صورت طبیعی حاوی سدیم هستند. محصولات غذایی صنعتی نیز به دلیل اضافه شدن نمک طعام دارای سدیم می باشند، مانند سس ها، کراکرها، سوسیس و کالباس و.... اسفناج و کرفس نیز در بین سبزیجات بالاترین میزان سدیم را دارا می باشند. لازم به یادآوری است که مصرف بیش از حد نمک طعام و منابع سدیم توصیه نمی شود.
کمبود روی و خستگی مزمن
کمبود عنصر روی در اغلب بیماران مبتلا به سندرم خستگی مزمن مشاهده می شود. کاهش این عنصر در بدن موجب تضعیف سیستم ایمنی شده و منجر به خستگی و دردهای عضلانی می گردد. ایجاد لکه های سفید رنگ بر روی ناخن ها از اولین علایم کمبود روی در بدن است. گوشت، ماکیان، غذاهای دریایی، تخم مرغ، حبوبات، بادام زمینی و لبنیات از منابع غنی عنصر روی می باشند.
کمبود اسیدهای چرب ضروری و خستگی مزمن
کاهش سطح اسیدهای چرب ضروری در بدن، یکی از دلایل بروز سندرم خستگی مزمن است. مصرف این اسیدهای چرب در بهبود علایمی چون درد عضلات و مفاصل و همچنین افسردگی نقش دارد. روغن گل پامچال، روغن ماهی، روغن زیتون و مغزها منابع غذایی اسیدهای چرب ضروری به شمار می روند.
سیمرغ