به گزارش حوزه سیاست خارجی  گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران،  "توافق خوب" عنوانی است که هم و غم این روزهای شش قدرت جهانی به همراه ایران را  در دیپلماسی به خود معطوف ساخته، اما باید دید این توافق خوب که طرفین مد نظر دارند تا چه مدت زمانی باید برقرار باشد، آیا با گذر زمان شاهد کاسته شدن این خوبی خواهیم بود؟


برای جواب این سوال باید ابتدا اهداف مذاکره کنندگان در این تورنمنت هسته‌ای را بار دیگر مرور کنیم، مسئله ارجاع پرونده هسته‌ای ایران از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به شورای امنیت سازمان ملل متحد، حتی قبل از انجام چنین اقدامی از سوی شورای حکام آژانس، مورد بحث حقوقدانان بوده و بسیاری از صاحب نظران مشروعیت این عمل را مورد تردید جدی قرار دادند.

اکنون که در اظهارات مقامات و طرف‌های مذاکره کننده(1+5) دقیق می‌شویم میبینیم که در ظاهر عنوان می‌کنند که ارجاع ناحق پرونده هسته‌ای کشورمان به شورای امنیت و وضع تحریم‌های ظالمانه تنها در راستای "جلوگیری از دست‌یابی ایران به بمب هسته‌ای" است.

 در مقابل نیز ایران به منظور اثبات حقانیت خود مبنی بر "صلح آمیز بودن برنامه هسته‌ای و حق مسلم کشورمان" در برخورداری از آن وارد مذاکرات شد و طرفین در حالی پشت میز مذاکره قرار گرفتند که بی اعتمادی محض بر آنها حاکم بود و اولین گامی که با ید در این مذاکرات برداشته می‌شد؛ اعتمادسازی اولیه برای درک واقعیات و کم کردن اختلافات بود،

 واژه "اعتماد سازی" رکنی است در این مذاکرات که مانند اکسیژن باید مدام به فضای مذاکرات تزریق شود. چرا که توافق صورت بگیرد و یکی از طرفین در تحقق این رکن کوتاهی کند، به مصابه گذاشتن چوب لای چرخ روند خواهد بود و تلاش برای اعتمادسازی است که باعث می‌شود طرفین به تعهدات بین‌المللی تن دهند.

 واقعیت کنونی مذاکرات هسته‌ای کشورمان چون موج‌های نا منظم و کند بر روی نوار قلب جریان مذاکرات در حال نقاشی است، با همه این تفاصیل تلاش‌ها در در این قالب خواهد بود که بر اساس مفاد و تمهیداتی که در برجام گنجانده می‌شود طرفین یک دوره اعتماد سازی را در پیش گیرند تا طرف مقابل ار صلح آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران (که صلح آمیز است) اطمینان حاصل کند و ایران نیز بتواند با برخورداری از این حق مسلم به بالندگی در این عرصه برسد.

نکته قابل توجه در این جا این است که توافق نهایی(برجام) جهت اطمیان گیری منعقد خواهد شد بنابراین دارای دوره زمانی مشخص خواهد بود چرا که اگر قرار باشد به صورت دائمی صورت گیرد به این معنی است که طرف مقابل تحت هیچ شرایطی حتی با راستی آزمایی ایران حاضر به پذیرش واقعیت نخواهد بود بنابراین با محدودیت همیشکی به دنبال اهداف دیگری است.

طبق آنچه چارچوب کلی توافق نهایی مشخص می‌کند(بیانیه سوییس) ایران در برنامه هسته‌ای خود محدودیت‌هایی را ایجاد کرده و در کنار آن، موضوع تحقیقات در این عرصه را پیگیری خواهد کرد، با لغو تحریم‌ها روند به سمتی خواهد رفت که کشورمان بتواند به صورت عادی به فعالیت هسته‌ای بپردازد(پایان دوره زمانی برجام).

با در نظر گرفتن این موارد، چندی پیش میان اخبار صدای سازی ناکوکی از سوی ایالات متحده شنیده شد و آن ادعای "آنتوني بلينکن"، معاون وزیر امور خارجه آمریکا مبنی بر اینکه توافقي که ما روي رسيدن به آن کار مي کنيم منقضي نخواهد شد. التزامات هر توافق بايستي دوره هاي زماني متفاوت داشته باشد. از جمله اين الزامات ملزم بودن ايران به تمامي تعهداتش بر اساس معاهده ان.پي .تي به خصوص توليد نکردن سلاح اتمي و همچنين قوانين سختگيرانه دسترسي و نظارت بر اساس پروتکل الحاقي  است که اين موارد بايستي تا ابد ادامه پيدا کند.(ادامه متن را در اینجا بخوانید)

در واکنش به این اظهارات "سیدعباس عراقچی" از مذاکره کنندگان ارشد کشورمان و سخنگوی تیم هسته‌ای تاکید کرد: توافق نهایی در صورتی که حاصل گردد دارای دوره زمانی مشخصی خواهد بود و هیچیک تمهیدات پیش بینی شده در آن دائمی نخواهد بود.

عراقچی خاطرنشان کرد: البته تعهداتی که ایران براساس معاهدات بین‌المللی همچون NPT پذیرفته است تا زمانی که الحاق ایران به این معاهدات ادامه دارد، تداوم خواهد داشت و تمسک طرف آمریکایی به این قبیل تعهدات که برای مصارف داخلی یا راضی کردن متحدین صورت می‌گیرد، صرفاً یک مغالطه بی ارزش است.(ادامه متن را در اینجا بخوانید)

به طور کلی جمهوری اسلامی ایران ایران برآن است تا با حفظ دستاورها، مسیری را باز کند تا در کنار تعامل با دنیا به بالندگی و رشد در این صنعت بپردازد و این درحالی است که طبق آنچه مذاکره کنندگان و مقات کشورمان گفته‌اند به هر قیمتی قرار نیست به توافق برسیم.

گزارش از هدیه آقاپور

انتهای پیام/