به گزارش باشگاه خبرنگاران بیرجند ؛ تالاب کجی زیستگاه 14 گونه پستاندار نظیر پامسواکی بزرگ، گرگ، روباه، تشی، خرگوش، خارپشت، کفتار و پایکا است .
علاوه بر اینها این تالاب زیستگاه 10 گونه خزنده نظیر دشتی، جعفری، پلنگی و مارهای قیطانی است.
این تالاب با برخورداری از برآمدگیهای خشکی همراه با پوشش گیاهی مکانی مناسب برای تخمگذاری پرندگان محسوب می شود.
قیچ، تاغ و گز از گیاهان و پوشش گیاهی مهم و عمده تالاب کجی نمکزار نهبندان به شمار می رود و این گیاهان از پوشش نسبتا خوبی در این منطقه برخوردار هستند.
تالاب کجی نمکزار نهبندان با دارا بودن چشم اندازی بسیار زیبا در 75 کیلومتری نهبندان و در حاشیه جاده بیرجند قرار گرفته است.
این تالاب 22 هزار هکتار و 765 مترمربعی به رغم تداوم خشکسالی چند سال اخیر همچنان زنده و پایدار مانده است.
تالاب شوره زاری وسیع است که بخاطر پایین بودن سطح ارتفاع آن نسبت به مناطق اطراف و با توجه به شوری زیاد خاک به دریاچه ای پوشیده از نمک به رنگ سفید تبدیل شده است.
از آنجا که در فصلهای پاییز و زمستان این تالاب دارای آب است به محل امنی برای پرندگان آبزی تبدیل شده و همه ساله پذیرای پنج هزار پرنده مهاجر و بعضا از نوع نایاب است.
گونه های پرندگان مهاجر آبزی و کنارآبزی این تالاب 14 گونه برآورد شده و از این پرندگان مهاجر می توان به عقاب طلایی، زاغ بور، دال، زاغی، کنجشک درختی، پرستو، هدهد، دم جنبانک ابلق، چکاوک کاکلی، هوبره، سبزه قبا، جغد کوچک، بلدرچین معمولی و زاغ نوک قرمز اشاره کرد.
زاغ بور منحصربه فردترین و پرنده آندمیک ایران به شمار می آید و تالاب کجی نمکزار نهبندان زیستگاه این پرنده زیبا است.
زاغ بور جزو آن دسته از پرندگانی است که فقط در ایران و آن هم در استانهای سمنان، یزد و به ویژه در خراسان جنوبی و شهرستان نهبندان زندگی می کند.
از زاغ بور به عنوان جواهر کمیاب و نادر کویر یاد می کنند ،همچنین این پرنده با زیبایی خاص خود یکی از قابلیتهای گردشگری طبیعت منطقه محسوب می شود.
این پرنده 24 سانتیمتر طول دارد و شبیه هدهد اما بدون تاج سر و دارای دم و منقارسیاه و بلند با اندکی خمیدگی به پایین و بالهای پهن است.
رنگ پر و بال آن نخودی مایل به قهوه ای، صورت کمرنگ تر و از قاعده منقار تا چشمها لکه سیاه رگه مانند و نیز لکه سیاه بزرگی در بالای سینه اش مشاهده می شود.
پاهای آن بلند و سیاه است و برای دویدن در بیابان تکامل یافته و در حقیقت بیشتر به هدهد و چکاوک هدهدی شبیه است.
این پرنده بسیار فریبنده و زرنگ و دمش را اندکی به صورت پره مانند نگه می دارد و بیشتر روی زمین راه رفته و به سرعت می دود تا از مقابل دیدگان پنهان شود.
این پرنده را در مناطق استپی، بیابانی، بیابانهای ماسه ای با گیاهان پراکنده و دشتهای پوشیده از گیاه قیچ می توان مشاهده کرد. زاغ بور در میان بوته های مختلف نظیر قیچ آشیانه می سازد و در اردیبهشت ماه حدود چهار تا شش تخم می گذارد. این پرنده از حشره ها و دانه های گیاهان تغذیه می کند.
هوبره یکی دیگر از پرندگان خاص این تالاب است که حدود 60 سانتیمتر طول دارد و تقریبا هم اندازه میش مرغ و از زنگوله بال بسیار بزرگتر است.
هوبره از نظر ظاهری شبیه بوقلمون است و بطور کلی پر و بال قهوه ای زیر تنه خاکستری و دسته پرهایش سیاه و سفید بلند که از دو طرف گردنش آویزان و حالت دامن مانندی دارد.
زیستگاه اصلی این پرنده در مناطق دشتی، تپه ماهورها، ریگزارها، بیابانها، نواحی کویری با بوته های پراکنده یا علفهای کوتاه و حاشیه مزارع است.
حدود 32 نوع پرنده هوبره در دنیا وجود دارد و جنس نر و ماده آن شبیه یکدیگرند اما پرنده نر در حدود 10 درصد از پرنده ماده بزرگتر است.