
باشگاه خبرنگاران جوان؛امیرحسین نیکو سخن_ طلاب علوم دینی به عنوان آیندهسازان نظام دینی و فرهنگی کشور، نقش بیبدیلی در ترویج معارف اسلامی و هدایت جامعه دارند. با این حال، بسیاری از آنان با مشکلاتی دست و پنجه نرم میکنند که نهتنها بر کیفیت تحصیل و زندگی شخصی آنان تأثیر منفی گذاشته، در این گزارش، با بررسی چالشهای اصلی طلاب و گفتوگو با برخی از آنان، به تحلیل این مسائل میپردازیم.
امیرحسین، طلبه یکی از حوزههای علمیه شهر قم است. او ۲۵ سال سن دارد. این طلبه نخبه قمی، جزو رتبههای زیر ۱۰۰ کنکور سراسری ریاضی بوده است. فارغ التحصیل رشته مکانیک از یکی از دانشگاههای معتبر تهران است و میگوید علاقه به علوم دینی، حل دغدغههای ذهنی و چالشهای فرهنگی مردم او را به این سمت آورده است.
کمتر از سه سال است که ازدواج کرده و مستاجر است. میگوید تا اواخر سال ۱۴۰۳، تمام شهریهای که یک طلبه میتواند بگیرد کمتر از ۸ میلیون تومان میشود، اما باید با این پول هم اجاره خانه بدهد و هم به فکر وضعیت خوراک خانه و سایر مسائل باشد.
او میگوید که فشار مادی و روانی زیادی را تحمل میکند، اما معتقد است که این کار ارزشمند است و درآمد حاصل از طلبگی برکت دارد. او محکم پای اعتقاداتش ایستاده است و میگوید، اگر آگاهی و شناخت از حوزه علمیه را در سن کمتر به دست آورده بود زودتر وارد این مسیر میشد.
علی، نام یکی دیگر از طلبههایی ایست که با مشکلات مالی دست و پنجه نرم میکند. وارد پنجمین دهه از زندگی اش شده است، اما میگوید که در منزل یکی از اقوامش زندگی میکند.
او گفت: من هیچ نوع وسیله نقلیه شخصی ندارم.
برخلاف آن چیزی که از زندگی روحانیون در رسانههای معاند میگویند، بیشتر طلبهها وضعیت معیشت خوبی ندارند و واقعا علاقه آنها باعث شده است، وارد این مسیر شوند.
محمد حسین، طلبهای شیرازی است که از مسیر دور به قم میآید. او از دانشگاه دولتی شیراز فارغ التحصیل شده است. محمد حسین حالا در حوزه معصومیه (س) مشغول به تحصیل است.
او گفت: دغدغه علوم دینی و البته علاقه، من را به این سمت کشانده است.
او افزود: مشکلات معیشتی، بخش جدایی ناپذیر از زندگی یک طلبه است. ما با سختیهای آن کنار آمدهایم. ما آمدهایم تا سرباز امام زمان (عج) باشیم.
این طلبه گفت: از نظر درآمدی در اینجا خبری نیست، اما فضای معنوی که در اینجا وجود دارد را در هیچ جای دیگر پیدا نمیکنید.
حمیدرضا طلبهای ۴۶ ساله است. او گفت تبلیغات منفی رسانهها باعث شده است که عدهای فکر کنند طلبهها زندگی لاکچری دارند، در حالی که خیلی از این افراد شاید حتی نتوانند با یک هفته شهریه طلبهها زندگی کنند.
او افزود: من در یک مرکز پاسخ به سوالات شرعی مشغول هستم. گاهی اوقات به صورت پاره وقت در حوزه و یا دانشگاه تدریس میکنم و اگر وقت دیگری پیدا کنم در کنار این کارهایم در تاکسیهای اینترنتی کار میکنم. او افزود: فضای حقیقی زندگی طلبهها با آن چیزی که یک سری افراد فکر میکنند کاملاً متفاوت است.
طلاب علوم دینی سرمایههای معنوی جامعه هستند، اما بدون حمایت کافی، انگیزه و توان آنان برای ادامه خدمت کاهش مییابد. حل مشکلات آنان نیازمند عزم جدی مسئولان حوزوی و دولتی است تا بتوانند در آرامش و رفاه نسبی به تحصیل و تبلیغ دین بپردازند.
اگر امروز به فکر طلاب نباشیم، فردا شاید با کمبود نیروهای متعهد و کارآمد در عرصههای دینی مواجه شویم.