اصفهان؛
گلپایگان سرزمین گل سرخ
گلپایگان شهری است با فرهنگ کهن، پرداخته همای دختر بهمن (سمره، چهره آزاد)، از سلسله کیانیان، که دراصل نامش، وردپاتکان(سرزمین گل ُسرخ) بوده‌است.
به گزارش خبرنگار باشگاه
خبرنگاران اصفهان، گلپایگان شهری در استان اصفهان
است که در فاصله ۳۵۲ کیلومتری تهران و
۱۵۶کیلومتری شمال غربی اصفهان قرار دارد و
مابین شهرهای خوانسار، نجف‌آباد، خمین و میمه جای گرفته است.
در زمره بلندترین مناره‌های قرن پنجم هجری قمری است. با قدمتی حدود ۹۰۰ سال در برابر عوامل طبیعی (زلزله، باد،
باران، سرما و گرما) سرفراز برجای مانده‌است این مناره برای راهنمایی کاروانیان
مسیر جاده ابریشم بوده و بالای آن چراغ نصب می‌کرده‌اند.
از مساجد مهم تاریخی دوران سلجوقی و از مساجد بزرگ ایران زمین است که با
توجه به تاریخ ساخت آن شاید بتوان گفت معماری ایرانی - اسلامی این مسجد الگویی بوده‌است
برای ساخت مسجدهای بزرگ دیگر به ویژه مناطقی که در قلمرو حکومت سلجوقیان بودند.
این مسجد تاریخی با کتیبه‌های زیبا در سال ۵۰۸ هجری قمری، در دوران حکومت ابوشجاع محمدبن ملکشاه سلجوقی
بنا شده و در تاریخ نهم مرداد سال ۱۳۱۲، به
شماره ۱۹۱ در فهرست آثار ملی (ایران) ثبت شده‌است.
سنگ نگاره های بیشماری در شهرستان گلپایگان یافت شده است. این سنگ نگاره
ها گویای دورانی است که بشر به ابزار نخستین شکار (سنگ های تیز) و رام کردن
حیوانات و پس از آن کشاورزی و کاشت گیاهان روی آورد. گستردگی و فراوانی سنگ نگاره
ها، تنوع تکنیک های حکاکی، قدمت آنها و...باعث شده تا یکی از گسترده ترین نقوش
صخره ای ایران در این منطقه قرارگیرد .
سنگ نگاره‌ها از لحاظ قدمت و تنوع نقوش در دوره‌های تاریخی ایران به
راستی بی‌نظیر است و سیر تکاملی خط مانند خط سطری، هندی، پهلوی، عربی، فارسی و
عبری در این سنگ نگاره‌ها وجود دارد. جدا از تنگه غرقاب، در کوچری، تیمره،
هورستانه، هاجیله و منطقه تیکن (گلپایگان) هم سنگ نگاره های جدید پیدا شده و گفته
می‌شود در اطراف قلعه جمال و حاجی قارا هم، سنگواره‌ها و فسیل‌هایی یافت شده‌است.
دومین بنای خشت و گلي ايران است كه تاريخ و زمان ساخت آن به حدود چهار
قرن پيش و در مسیر جاده ابرایشم نسبت داده مي شود.
تنها سند مكتوبي كه ازاين بنا
موجود است متعلق به حدود يكصدوچهل سال پيش است و نشان مي دهد نصف بناي ارگ توسط
شخصي بنام عليخان بعنوان مهريه به همسرش واگذار شده و از آن پس بنام ارگ عليخاني
ناميده شده است.
این مجموعه شامل یک رستوران، چایخانه سنتی، سالن تشریفات با ظرفیت ۲۰۰ نفر، مجموعه پذیرایی در فضای باز و ۱۹ سوییت برای اقامت مسافران است.
اطراف رودخانه گلپایگان بیش از ۲۵
کیلومتر دارای بیشه زارهای سرسبز و متراکمی از انواع درختان تبریزی سپیدار، چنار
بید، زبان گنجشک، سنجد، گز، نسترن، قیچ، اشک ارژن و دیگر گیاهان خودرو بوده و در
تراسهای و ماندرهای آن به غیر از کاشت انواع محصولات زراعی، و صیفی درختان مثمری
چون با دام، گردو زردآلو، سیب، آلوچه، آلبالو، به، انگور و آلو کاشته شده است.
این طبیعت زیبا، صدای آرامبخش آب های خروشان، نغمه پرنده ها و هوای پاک
علاوه بر اینکه این منطقه را به تفرجگاهی همیشگی و محبوب برای مردم شهرستان تبدیل
کرده است ، مسافران و گردشگران را نیز در فصول مختلف به خود جذب می کند.
به غیر از جاذبه‌های ذکر شده بازار چهار سوق، بازار سنتی گلپایگان، بقعه
سیدالسادات، امامزادگان هفده‌تن، بقعه ناصر بن علی، مسجد حجه الاسلام، گنبد
بابامصری، شبستان مسجد حجت الاسلام، شبستان مسجد حاج ملاعلي، مسجد جامع سر آور، امامزاده ابوالفتوح در وانشان، بقعه باب شیخ، دره شهیدان (گوشه)، بقعه صالح
پیغمبر، بقعه دانيال نبی،امامزاده عمران ابن علی، کاروانسرای طور روستای دُر، باغ
برج علی اکبری سر رباطان، شهرک سینمایی وانشان، خانه احمدی، حمام ملا اسد‌الله،
پل تاریخی قاضی زاهد، حمام بابا عبد‌الله، خانه معظمی‌ها و خانه شجاع نظام در سر
رباطان، کفترخانه‌های گلپایگان، سد گلپایگان نخستین سد مدرن ایران وروستا هاي
کوچري، عباس آباد و وانشان از جمله آثار تاریخی و جاذبه های طبیعی شهرستان است که
گردشگران بسیاری را از اقصی نقاط کشور به این خطه می کشاند.
در گلپایگان به جز عده محدودی از روستاهای منطقه که زبان خاص خودشان را
دارند بیشتر مردم به زبان فارسی (و با لهجه گلپایگانی) صحبت می‌کنند.
هنرمندان گلپایگانی در هنرهایی مانند خطاطی و خوشنویسی،منبت و خاتم کاری
و همچنین قالی بافی و گیوه دوزی همواره زبردست و شهره بوده اند به ویژه منبت که
تاریخی چندصد ساله در این دیار دارد و رهاورد این شهر برای مسافران نوروزی همین
کار دست هنرمندان است که هرساله با استقبال خوبی هم مواجه می شود.
در میان سوغاتی های گلپایگان نباید از لبنیات بی نظیر این شهر هم غافل شد
که در برخی موارد از صنایع دستی هم پیشی می گیرد و تقریبا مسافری نیست که از
گلپایگان بدون ماست، ماست چکیده، پنیر، روغن حیوانی و کشک خارج شود.
غذاهایی که به دست بانوان گلپایگانی طبخ می شود عطر و طعمی ویژه دارد اما
آش ترخینه از غذاهای محلی محبوب مردم این شهرستان است به این صورت که ترخینه سفید
آن را که از ترکیب بلغور گندم و دوغ محلی تهیه می شود به عنوان پیش غذا و آش آن را
که با ترکیب ترخینه خشک کرده، سبزیجات و حبوبات طبخ می شود را به عنوان غذایی
لذیذ استفاده می کنند که البته برخی با افزودن روغن محلی حیوانی طعم خوش آن را چندبرابر
می کنند و در تحویل سال نو هم کام خود را با این غذا تازه می کنند.
البته وقتی اسم
غذاخوردن در گلپایگان می آید همه بی اختیار یاد کباب بی همتای این شهر می افتند که
هرساله مسافران بسیاری را فقط برای تجربه طعم کباب اصیل ایرانی به این شهرستان می
کشاند، استفاده از گوشت تازه دام های اصیل این شهرستان طعمی ویژه به این کباب می
بخشد.
در بسیاری از نقاط ایران برای جذب مشتری از نام کباب گلپایگان استفاده می
کنند اما طعم اصیل این کباب در هیچ کجا به جز گلپایگان تجربه نمی شود چرا که این
طعم حاصل دستان هنرمند کبابی های گلپایگان و استفاده از گوشت تازه دام های اصیل
این شهرستان است که در جای دیگر یافت نمی شود.
انتهای پیام/ز
