مساحت این بیابان با 199 کیلومتر مربع وسعت بیش از مساحت شش استان گلستان، مازندران، گیلان، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و اردبیل تخمین زده شده است.
این بیابان به دلیل دارا بودن شگفت انگیز ترین عوارض بیابانی دنیا از جمله بزرگترین شهر کلوخی جهان، مرتفع ترین هرمهای ماسه‌ای دنیا که گاه به 480 متر هم می رسد، بزرگترین نبکاهای جهان، پهنه‌های شنی مواج، مرتفع ترین ربدوها، گودترین چاله داخلی با 190 متر ارتفاع از سطح دریا و گرمترین نقطه کره زمین با یکصد درجه سانتیگراد به یکی از مشهورترین بیابان‌های طبیعی جهان بدل شده است.
این منطقه به دلیل ویژگیهای خاصی که دارد، قابلیت ثبت شدن در فهرست آثار طبیعی جهان را دارد اما به دلیل کم توجهی و بی مهری هایی که به آن شده تاکنون این امر محقق نشده است.
پرونده بیابان لوت برای ثبت جهانی به یونسکو فرستاده شده است.
مدیرکل میراث فرهنگی خراسان جنوبی پنج شنبه شب در نشستی که با حضور مسئولان پرونده ثبت جهانی لوت برگزار شد، اظهار کرد:کویر می توند یکی از محوری ترین موضوعات در اقتصاد استان باشد.
حسن رمضانی تصریح کرد: برای اینکه این امر محقق شود باید ابتدا جاذبه های استان شناخته و آن را به دیگران معرفی کنیم.
ثبت جهانی بیابان لوت، فرصتی برای معرفی جاذبه های استان در جهان
وی با اشاره به اینکه دسته ای از گردشگران در جهان وجود دارند که از آثار جهانی بازدید می کنند، گفت: ثبت جهانی بیابان لوت یک فرصت برای معرفی جاذبه های استان در سطح جهانی است.
مدیرکل میراث فرهنگی خراسان جنوبی با بیان اینکه در حال حاضر پرونده قنات بلده فردوس برای ثبت جهانی در یونسکو مطرح شده اظهارامیدواری کرد با ثبت بیابان لوت و قنات بلده در فهرست آثار بین المللی شاهد رونق صنعت گردشگری در استان باشیم.
بیابان لوت سومین پرونده آثار طبیعی کشور برای ثبت جهانی
مدیر پروژه ثبت جهانی بیان لوت نیز شب گذشته در جمع خبرنگاران در بیرجند با بیان اینکه تاکنون 17 میراث کشور به ثبت جهانی رسیده است، گفت:هنوز هیچ کدام از آثار طبیعی کشور در فهرست آثار جهانی به ثبت نرسیده است و سازمان میراث فرهنگی در چند سال اخیر توجه خاصی به این موضوع داشته است.
مهران مقصودی اضافه کرد: ثبت جنگل های حرا و هیرکانی از نخستین پرونده های ارسالی به یونسکو برای ثبت جهانی بود که به دلیل موضوعاتی که در مدیریت و اختلاف بین کشورهای ایران و آذربایجان وجود داشت تاکنون این پرونده ها به جایی نرسیده است.
وی با تأکید بر اینکه اگر مدیریت صحیحی وجود نداشته باشد آثار طبیعی و فرهنگی نمی توانند در فهرست جهانی به ثبت برسند، بیان کرد: برای ثبت جهانی بیابان لوت نیز ابتدا باید سه استان کرمان، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان موضوعات موجود را حل کرده و به صورت هماهنگ این پرونده را دنبال کنند.
رئیس مؤسسه جغرافیای دانشگاه تهران با اشاره به اینکه از سال های 47 تا 53 موسسه جغرافیا در بیابان لوت تحقیقاتی انجام داده است، افزود: بسیاری از آثار با ارزش نه تنها به خاطر یک ملت بلکه به خاطر تمام بشریت نیاز به حفاظت دارند و ثبت جهانی آن یکی از راه های حفاظت خواهد بود.
به گفته وی 10 معیار برای ثبت جهانی مد نظر قرار می گیرد که شش معیار آن مربوط به آثار فرهنگی و چهار معیار نیز برای آثار طبیعی مورد توجه است.
شناسایی مرتفع ترین هرم ماسه بادی و کلوت های جهان در لوت
مدیر پروژه ثبت جهانی بیان لوت، منحصر بفرد بودن، نشان دادن فرآیند تحول یک اثر در طول تاریخ زمین شناختی، مکان هایی که از نظر بیولوژیکی و اکولوژیکی دارای ویژگی های خاص هستند و پدیده هایی که در معرض خطر قرار دارند را از جمله معیارهای ثبت جهانی آثار طبیعی عنوان کرد.
مقصودی با بیان اینکه بیابان فرا خشک و گرم لوت در قیاس با بیابان های مشابه در جهان، دارای ویژگی های کم نظیر و منحصر بفرد است که سبب شده برخی از بوم ناحیه های این بیابان در صدر عوارض طبیعی مناطق خشک جهان قرار گیرد، یادآورشد: بلندترین ریگ یلان با مساحت حدود 10 هزار کیلومتر مربع در شرق بیابان لوت استقرار یافته که به عنوان یکی از ویژگی های منحصربفرد این بیابان مطرح است.
وی ادامه داد: ریگ یلان محل تلاقی مرزهای سه استان همجوار سیستان و بلوچستان درشرق و کرمان در غرب و خراسان جنوبی در شمال شرق آن است.
رئیس مؤسسه جغرافیای دانشگاه تهران به وجود بلندترین هرم ماسه بادی های جهان در این بیابان اشاره کرد و افزود: این هرم های ماسه بادی حتی از بلندترین هرم های ماسه بادی که در چین شناسایی شده پیشی گرفته است.
مقصودی اضافه کرد: وجود رودخانه شور، تپه های ستاره ای شکل، سنگ فرش بیابانی، بلندترین کلوت ها و نبکاها از دیگر ویژگی ها و عوارض منحصر بفرد این بیابان است.
به گفته مقصودی بیابان لوت در سال های 2005، 2006، 2007 و 2009 به عنوان گرمترین نقطه زمین معرفی شده است.
حفاظت از لوت مورد توجه جدی قرار گیرد
وی تأکید کرد:همه این عوارض شاید در بخش های زیادی از جهان وجود داشته باشد اما وجود همه آن ها در کنار هم سبب برجستگی لوت نسبت به سایر مکان ها شده است.
مدیر پروژه ثبت جهانی بیان لوت اضافه کرد: به علاوه وجود ویژگی های باستانی و تاریخی از جمله نخستین پرچم جهانی، اثر هفت هزار ساله در غرب شهداد، قلعه های قدیمی از دیگر ویژگی های منطقه است که ارزش مضاعفی به لوت داده است.
مقصودی با بیان اینکه در سال های گذشته آثار طبیعی کمتر در ایران مورد توجه بوده است، بیان کرد: تمام هم و غم میراث فرهنگی در این سال ها ثبت آثار فرهنگی در فهرست جهانی بود و به همین دلیل تاکنون اثر طبیعی از کشور در آثار جهانی به ثبت نرسیده است.
وی اضافه کرد: از حدود دو ماه قبل پرونده بیابان لوت به یونسکو فرستاده شده و رونده ثبت جهانی آن حدود یک سال به طول خواهد انجامید.
وی، محافظت از اثرهای فرهنگی و طبیعی را مهمترین هدف ثبت جهانی آن دانست و افزود: این آثار در فهرست جهانی ثبت می شوند تا همه آن را بشناسند و از آن محافظت کنند و جذب توریست و استفاده اقتصادی از این آثار در مرحله بعدی قرار دارد.
پایگاه لوت ایجاد شود
مدیر پروژه ثبت جهانی بیان لوت با اشاره به اینکه بیابان لوت در پهنه سه استان کشور وجود دارد، تصریح کرد: بعد از ثبت جهانی این اثر برای ایجاد هماهنگی بین این سه استان باید پایگاه لوت ایجاد شود که این پایگاه یک کمیته راهبردی دارد که از هر استان نمایندگانی در آن حضور خواهند داشت.
مقصودی بر آموزش جوامع محلی برای حفاظت از این اثر طبیعی و منحصر بفرد تأکید کرد و گفت: جوامع محلی باید مطلع شوند که آسیب رساندن به لوت در حقیقت آسیب رساندن به خودشان است و باید در حفاظت از آن تلاش کنند.
وی عنوان کرد: بعد از حفاظت، گردشگردی را توسعه و از خسارتهای ناشی از توسعه بی رویه جلوگیری کنیم.
وی ادامه داد: همچنین بعد از ثبت جهانی این اثر باید پایگاه آموزش نیروی انسانی برای حفاظت از این بیابان ایجاد شود.
