تا زمانی که عربستان سعی می‌کند تفکراتش را به کشورهای دیگر دیکته کند تا در روابط محدودیت ایجاد شود، بسیار بعید است که راه حلی برای بسیاری از این ناهنجاری‌ها و تنش‌های منطقه به وجود آید.

به گزارش خبرنگار سیاست خارجی باشگاه خبرنگاران؛ قبل از انقلاب اسلامی اختلاف بر سر مرزها و منابع آبی از اهمیت قابل توجه‌ای برخوردار بود که پیمان ۱۹۷۵ الجزایر در این زمینه منعقد گردید.در طول 8 سال جنگ بین دو کشور و دوره جنگ نظامی مستقیم و وسیع تلفات و مجروحان زیادی برای هر دو کشور به همراه داشت همچنین افراد زیادی به اسارت گرفته شدند و خسارات بسیار زیادی به هر دو کشور به خصوص ایران وارد آمد.

پس از جنگ تا سقوط صدام حسین روابط دو کشور بسیار سرد بود، البته تعدادی از زائران ایرانی برای زیارت عتبات عالیات به عراق سفر می‌کردند که با حمایت و استقبال دولتهای دو کشور همراه بود.

از ۲۰۰۳ مردم عراق تا حدودی حق تعیین نمایندگان خود را به دست آوردند در نهایت روابط دو کشور بعد از سال ۱۳۸۶ خوب و نزدیک شد. حذف رژیم بعث در عراق که همواره به عنوان عامل تنش و ناامنی برای ایران عمل می‌کرد طبعاً مورد استقبال ایران قرار گرفت.

اکثریت جمعیت و مسئولان عراقی شیعه هستند که موجب گسترش روابط سیاسی و اجتماعی دو کشور شده است از این رو مسئولان دو کشور نیز سفرهای زیادی به کشور مقابل داشته‌اند. همچنین روابط اقتصادی دو کشور با گسترش مواجه شده است.بعضی از کشورها با استدلال بر اینکه ايران با نفوذترين کشور در عراق به شمار مي‌رود و  ميزان نفوذ ايران در عراق بسيار زياد است و همکاري‌هاي دو طرف به خصوص پس از تشديد بحران در سوريه، بيشتر شده است، با گسترش روابط این دو کشور احساس خطر و تهدید می کنند.

ایران و عراق با داشتن مرز طولانی و پیوندهای تاریخی، جمعیتی، قومی و مذهبی می‌توانند همکاری گسترده‌ای داشته باشند. این دو کشور از لحاظ اقتصادی دارای مشترکات زیادی هستند از این‌رو مکمل یکدیگر به حساب می‌آیند. کشورهای ایران و عراق در  مسائل منطقه‌ای و سیاسی سرنوشت مشترکی دارند. این دو کشور از سطوح مختلف همکاری برخوردار هستند. 

همکاری‌های این دو کشور همسایه را می‌توان به حالت موضوعی تقسیم‌بندی کرد؛ همکاری‌هایی با موضوعیت اجتماعی، سیاسی، امنیتی، اقتصادی و فرهنگی و در سطح دیگر مسائل منطقه‌ای، روابط دوجانبه و اشتراک در مسائل بین‌المللی می‌تواند همکاری‌های بیشتر این دو کشور را فراهم کند.  
 
فرقه‌گرایی و افراط‌ی‌گری با قرار گرفتن در قالب دین و مذهب یک امر بین‌المللی است، دو کشور ایران و عراق می‌توانند در مسائل امنیت منطقه به ویژه در "خلیج فارس و شامات" اثرگذار باشند.  

همکاری‌های دوجانبه این دو کشور از اهمیت و فوریت‌های بسیار زیادی برخوردار است که در طی این سالها با فراز و فرودهایی همراه بوده است. مناسبات ایران و عراق در همه سطوح با رشد نسبی قابل تعریف است البته نزدیک‌ شدن دو کشور مهم و بزرگ در هر منطقه با واکنش سایر رقبای منطقه مواجه است.  
 
در خاورمیانه برنامه‌ امنیت دسته جمعی وجود ندارد، بسیاری از بازیگران منطقه از این جهت احساس می‌کنند که اتحاد و همکاری دو بازیگر می‌تواند علیه آنها تلقی شود. گسترش روابط ایران و عراق هم از این قاعده مستثنی نیست بنابراین نباید هیچ‌گاه تصور کرد که این بهبود مناسبات بدون چالش و پیامد باشد.  
 
 دو کشور باید ظرفیت‌سازی کنند تا این بهبود مناسبات با حداقل ضربه‌پذیری از جانب رقبا مواجه شود، ایران و عراق گسترش روابطشان را باید از حوزه‌هایی شروع کنند که کمترین احساس تهدید و نگرانی را در بین دیگر کشورهای منطقه ایجاد می‌کنند. در واقع بهبود مناسبات به عنوان گامی در جهت ایجاد ثبات در منطقه تلقی می‌شود بخصوص در بحث افراطی‌گری و مبارزه با تروریسم قدر مشترکی وجود دارد که تقریبا همه بازیگران در منطقه احساس خطر می‌کنند.  
 
کشورهایی در مقطعی حامی گروه‌های افراطی بودند اما در نهایت متوجه تهدید از طرف آنها شدند که این موضوع باعث می‌شود که گسترش روابط دو کشور ایران و عراق با محوریت ضد افراطی‌گری با مخالفت آنها روبرو نشود.  

ایران و عراق در حوزه‌های اقتصادی و بخصوص مسائل توریسم مذهبی مشکلی برای گسترش روابطشان ندارند اما همکاری در بحث انرژی قطعا چالش‌هایی را به همراه خواهد داشت.  
 
همکاری‌های دو کشور علیه تروریست ممکن است با چالش‌هایی روبرو شود زیرا کشورهای دیگر با دیدگاه خودشان به این موضوع می‌پردازند و بین این دو کشور و کشورهای دیگر زاویه دید ایجاد می‌شود. 

"حسین رویوران" در رابطه با گسترش روابط ایران با کشورهای دیگر اظهارداشت: یکی از مبانی روابط بین‌الملل استقلال کشورهاست و نباید دیگر کشورها به امور داخلی کشورهای دیگر دخالت کنند، ایران و عراق رابطه همواره داشته‌اند البته روابط‌شان در مقطعی کم و در مقطعی دیگر زیاد است.
 
وی در ادامه افزود: افزایش و کاهش رابطه ربطی به کشور ثالث ندارد البته تا زمانی که تهدیدی برای کشور ثالثی نباشد.
 
رویوران بیان کرد: عربستان سعودی رابطه ایران با کشورهای عراق، سوریه، لبنان را تهدیدی برای خودش به حساب می‌آورد و گاه مسئولین سعودی به خودشان اجازه می‌دهند و از ایران می‌خواهند که این روابط را محدود کند.
 
این کارشناس سیاست خارجی تاکید کرد: دخالت‌های عربستان در امور داخلی کشورهایی مانند سوریه و لبنان است که می‌خواهد در این روابط تاثیراتی بگذارد.
 

وی با اشاره به این که عربستان سعودی با نظام پادشاهی که بدون هیچ نهاد انتخابی برقرار شده نمی‌تواند به جای مردم عراق که یک حکومت را انتخاب کردند نظر دهند افزود: مشکل در نوع نگاه عربستان است زیرا عربستان سعودی تاکنون سعی نکرده به نظر مردم عراق و انتخابات مردم عراق احترام بگذارد.
 
رویوران گفت: مردم عراق این حکومت را انتخاب کردند و این حکومت همواره با ایران ارتباط دارد اما تا زمانی که عربستان سعی می‌کند تفکراتش را به کشورهای دیگر دیکته کند بسیار بعید است که راه حلی برای بسیاری از این ناهنجاری‌ها و تنش‌های منطقه به وجود آید.
 
این کارشناس سیاست خارجی اظهار داشت: زمانی که عربستان سعودی به تفکرات دیگر کشورها احترام بگذارد و آزادی آن‌ها را محترم بداند امکان گفتگو و حل بحران‌ها در منطقه به وجود می‌آید.

انتهای پیام/
برچسب ها: ایران ، عراق ، عربستان ، رویوران
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار