گلیم یکی از قدیمی ترین دست بافت های بشر است که در استان فارس توسط دختران و زنان اقوام مختلف ترک، لر، عرب و فارس بافته می شود.

به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران شیراز؛ در این میان زیباترین این دست بافت از نظر ظرافت بافت ، زیبایی نقوش و رنگ بندی منحصر به فرد را در میان عشایر ترک قشقایی می تواند یافت.

گلیم های فارس زیراندازی دو رویه هستند که با استفاده از تار و پود و دستگاهی به نام دار بافته می شوند.

از ویژگی های بسیار مهم گلیم های فارس طرح ها و نقوش آنها است که همه ذهنی باف هستند .

در بافت گلیم تنها از تار و پود استفاده می شود و نقوش توسط همین پودها ایجاد می شوند.

جنس نخ های تار از پنبه و نخ های پود از پشم است ( هر چند در برخی از مواقع عشایر و روستائیان از نخ های پشمی به عنوان تار هم استفاده می کنند ).

از ویژگی های مهم نخ های پنبه ای و پشمی مورد استفاده در بافت های استان فارس رنگرزی آنها است که همگی توسط گیاهان رنگده و به صورت طبیعی ( سنتی – گیاهی ) رنگ می شوند.

دار ( چوبی یا فلزی )، چوب های کوجی و هاف، کرکیت و قیچی مهم ترین ابزاری هستند که در بافت گلیم مورد استفاده قرار می گیرند.

بافندگان استان فارس از گذشته های دور تا کنون جهت بافت زیراندازهای خود از دارهای افقی ( خوابیده ) استفاده می کنند.

بافندگان عشایر با توجه به نوع زندگیشان ( کوچ رو بودن ) معمولا ً از دارهای چوبی که فقط دارای دو میله افقی هستند و بوسیله میخ ( میخ طویله یا میخ های چوبی که برای برپایی چادر استفاده می شود ) و طناب بر روی زمین ثابت شده اند استفاده می کنند.

برخی از روستائیان نیز از دارهای چوبی اما دارهایی که دارای چهار چوب ( دو چوب افقی و دو چوب عمودی ) هستند استفاده می کنند.

هر چند امروزه استفاده از دارهای فلزی که از استقامت بیشتری برخوردار هستند در بین بیشتر عشایر اسکان یافته، روستائیان و بافندگان شهری متداول شده است.

گلیم بافان استان فارس برای عبور پودهای رنگی بجای سیخ پود کشی از انگشتان خود استفاده می کنند ( کاری که به تبحر ، ظرافت و سرعت عمل بسیار نیاز دارد ).

از ویژگی های بسیار مهم طرح ها و نقوش گلیم های فارس ذهنی باف بودن آنها است ، طرح های زیبایی چون دونا بیگی، خراسانی، سرمه دان، آلا قورد، قزل قیچی، آلما گل، شانه، خشتی، چلیپا، کنگره، مداخل، درناق، محرمات و غیره که همگی برگرفته از طبیعت اطراف عشایر بافنده، آداب و رسوم، باورها و فرهنگ آنها است و نشان از توانایی، هوش و استعداد بالای بافندگان در خلق نقوشی زیبا و دل انگیز دارد.

هر چند در گذشته گلیم به عنوان یک زیرانداز شناخته و بافته می شد اما امروزه با توجه به زیبایی نقوش و کیفیت بافتی که دارد از آن در هنرهای تلفیقی همچون روکش های مبلمان ، دوخت کیف های چرمی، وسایل تزیینی و غیره استفاده های بسیاری می شود.

الف : طرح و نقش ذهنی بافت آن، استفاده از رنگرزی گیاهی – سنتی ، ترکیب بندی رنگ ها و استفاده از رنگ های شاد و زیبا و بافت ظریف و کیفیت مطلوب آن از  ویژگی های منحصر به فرد گلیم های فارس ( بخصوص گلیم های قشقایی ) است .

زیباترین گلیم ها در مناطق عشایری و روستایی فیروزآباد، قیروکارزین، کازرون و نورآباد ممسنی تولید می شود.

 بافت گلیم در تمام مناطق شهری، روستای و عشایر استان فارس صورت می گیرد. همچنین گلیم های فارس ( بخصوص گلیم های قشقایی ) یکی از مهم ترین اقلام صنایع دستی صادراتی به کشورهای خارج ( بخصوص کشورهای اروپایی ) هستند.

انتهای پیام/ب



برچسب ها: گلیم ، هنرهای ، سنتی ، فارس ، شیراز
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.