به گزارش خبرنگار سینما باشگاه خبرنگاران ؛ هرازگاهی بیلبورد های تبلیغاتی سردر سینماها را با نام کارگردانانی که در گذشته آنها را با نام و شهرتشان در بازیگری می شناختیم، می بینیم. افراد مشهوری که بازیشان در فیلم‌های گوناگون را دوست داشته‌ایم و همین که اسمشان به چشممان می خورد اسم چند فیلمی که در آنها به ایفای نقش پرداخته و از محبوبیت بیشتری برخوردار شده بوده اند را به یاد می آوریم. دگربار با دیدن نام این بازیگران مشهور به عنوان کارگردان و تجسم بازی حرفه ایشان بی درنگ به دنبال تهیه بلیت سینما می رویم.
 
بنابراین گزارش؛ گاهی می شنویم که بعضی از بازیگران، کارگردان شده و یا کارگردانی هرچند کوتاه اما در فیلم ساخته خود، بازی کرده است. این که مخاطبان سینما پس از تماشای فیلم اکران شده به کارگردانی بازیگر محبوبشان چقدر رازی هستند و تاثیر آن بر سینمای حرفه ای ما چه خواهد بود، بسته به توانمندی های بازیگری است که به سراغ کارگردانی رفته است. اما برای اینکه بفهمیم این پله از اون پله پریدن های هنرمندانمان چه تاثیری بر سینمای حرفه‌ای‌مان خواهد داشت به سراغ حامد کلاهداری هنرمندی که هر دو حرفه را تجربه کرده است رفته ایم و از دلایل علاقه مندی او به حرفه کارگردانی تا تاثیرش بر سینما به گفتگو پرداختیم که در ادامه می‌خوانید.


چطور بعد از مدتی بازیگری و حضور در جلوی دوربین تصمیم گرفتید، به سراغ حرفه کارگردانی بروید؟

من از دوران کودکی به کارگردانی علاقه مند بودم و از سن یازده سالگی تولید فیلم کوتاه را شروع کردم. اولین فیلم یک دقیقه ای که ساختم، با عنوان "مرد جاده" در جشنواره سینمای جوان جایزه گرفت. از همان زمان بود که فیلم سازی را ادامه دادم و حدود 20 فیلم کوتاه تولید کردم. دغدغه اصلی من کارگردان شدن، بود. به همین دلیل دستمزدم در بازیگری را نیز در راه فیلم سازی صرف کردم.
 
پس چرا از همان ابتدا به سراغ کارگردانی نرفتید و بازیگر شدید؟

بازیگری برای من بهانه ای بود تا بتوانم حضوری طولانی در سینمای بلند و حرفه ای داشته باشم. در کنار بازیگری در سینمای آماتور کارگردانی دغدغه اصلی ام بود و آن را دنبال می کردم تا اینکه فیلم نامه "شکلات داغ" را در  سن 17- 18 سالگی نوشتم.  سال ها به دنبال سرمایه گذار برای ساخت فیلم بلند خود بودم. علت اصلی اینکه به دنبال بازیگری رفتم نیز همین بود.

در مجموع چرا بازیگران ما پس از مدتی بازیگری به سراغ کارگردانی می روند؟


چون نفر اول فیلم و خالق اصلی اثر، کارگردان است. بازیگر عامل کارگردان است و او است که به بازیگر می گوید، چه کار کند، کجا بایستد و چه چیزی را بگوید. آنچه را که کارگردان می گوید بازیگر باید اجرا کند چون اثر متعلق به کارگردان است. به همین دلیل سال ها است که بازیگران ما علاقه مند به حرفه ی کارگردانی شده اند، تا بتوانند اثر خودشان را خلق کنند. هرچند که متاسفانه خیلی از هنرمندان ما بعد از ساخت 1 تا 2 فیلم شکست های سختی خورده اند و فیلم شان نتوانسته فروش معقولی داشته باشد.

به نظر شما از این پله به اون پله پریدن های هنرمندان چه تاثیری بر سینمای حرفه ای ما دارد؟

برخی از بازیگران ما یک شبه کارگردان می شوند و روند طبیعی کارگردانی را طی نمی کنند. برای ساخت فیلم بلند در سینمای عام حداقل 10 سال سابقه فیلم سازی نیاز است. اول از همه باید فیلم های کوتاه بسازند، حتی وقتی فیلم بلند می سازند، نباید اولین کارهای خودشان را در سطح عموم به نمایش بگذارند. ممکن است اولین ساخته های بازیگری که کارگردان شده، مناسب برای سینمای عمومی نباشد. نمایش فیلم های غیر حرفه ای به سینمای حرفه ای ما ضربه می زند. برای مثال خانواده ای را تصور کنید که به سینما رفته اند و فیلمی را که بر اساس شهرت کارگردانش انتخاب کرده اند مناسب برای مخاطب عام نبوده، به تماشا می نشینند. اما بعد از گذشت دقایقی از تماشای ادامه فیلم صرفه نظر کرده و از سینما خارج می شوند. به همین ترتیب مخاطبان ما به سینما بدبین شده و دیگر از سینما استفاده نمی کنند. همین موضوع فرصت شکوفایی استعداد های هنرمندانی را که به سختی تلاش کرده اند و در حرفه کارگردانی می توانند کارهای بزرگ خلق کنند، را از بین می برد. البته همه ی این مشکلات از بی برنامه بودن سینمای ما نشات می گیرد.


این تغییر حرفه ناگهانی و عدم وجود تجربه کافی در زمینه کارگردانی به شهرت و سابقه قبلی بازیگران هم صدمه وارد می کند؟

بله،  این اتفاق می افتد. بازیگر ما فکر می کند موقعیت کارگردان پشت دوربین بهتر است، اما متوجه این نیست که کارگردان نیز قبل از تولید تا زمانی که فیلم بر روی پرده سینما اکران شود و حتی وارد شبکه خانگی شود، استرس و دغدغه های بسیاری دارند. کارگردان در تمام روند ساخت و نمایش فیلم دچار استرس است، که تمام مراحل به درستی انجام شود. اما بازیگر فقط در زمان ساخت فیلم و انجام حرفه بازیگری اش استرس دارد و بعد اتمام نقشش برایش آنچنان مهم نیست که سرگذشت فیلم چه خواهد بود. کار حوزه کارگردانی چه به لحاظ تولید فیلم و چه به لحظ اتفاق های بعد از آن سخت تر است. به همین دلیل بازیگری که در این حوزه سابقه و تجربه کافی ندارد با مشکلات زیادی رو به رو می شود و خیلی زود سرانجام کارش به شکست و لکه دار شدن شهرتش در سینمای حرفه ای می انجامد. شخص بازیگر نیز بعد از ساخت یکی دو فیلم تصمیم می گیرد به کار قبلی خود باز گردد تا این همه استرس و سختی را تحمل نکند و موفق تر در زمینه ای که استعداد دارد به فعالیت بپردازد. 

از تفاوت های این دو حرفه برایمان گفتید حال کمی درباره شباهت هایشان بگویید.

این دو حرفه به لحاظ شباهت مانند دو حرفه تراش کاری و نجاری هستند و هیچ گونه شباهتی از لحاظ حرفه ای با هم ندارند. تنها سینمایی بودن یا تلویزیونی بودن است که این دو را به یکدیگر مرتبط ساخته است. می توانم بگویم هیچ بازیگری بدون تجربه و ساخت فیلم کوتاه نمی تواند کارگردان باشد و هیچ کارگردانی هم نمی تواند مانند یک بازیگر حرفه ای فعالیت کند. 

پس تجربیات دوران بازیگریتان بر روی حرفه کارگردانی شما تاثیری نداشته است؟

از تجربیات بازیگری فقط در حوزه بازی گردانی میتوان استفاده کرد و حضور در سینمای حرفه ای و شناخت کسانی که در این حوزه کار می کنند. در واقع از این تجربیات بر روی کارگردانی نمی توان استفاده کرد. من در حرفه کارگردانی ام فقط از تجربیاتم در ساخت فیلم کوتاه استفاده کردم و آنها بودند که توانستند من را در این گام موفق سازند. 

حالا جدا از اینها، برخی از کارگردان های ما هم هستند که در فیلم های خودشان به صورت سیاه لشکر یا با انتخاب نقش کم اهمیت و کوتاه بازی می کنند، به نظر شما دلیل آنها چیست؟

تعداد محدودی از کارگردان های ما با انتخاب نقش کوتاه و یا بازی به صورت سیاه لشکر در فیلم هایشان می خواهند تصویری به یادگار از خودشان بر جای بگذارند. اینها نمی خواهند بازیگر شوند و کارشان فقط جنبه یادگاری و ثبت تصویرشان را دارد.

گفتگو از میترا شهبازی

انتهای پیام/