به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران اصفهان، ولایتی در حاشیه اجلاس میراث فرهنگی ناملموس در جمع مهمانان خارجی و ایرانی اجلاس گفت : قرائن و شواهد بیانگر این است که اساس و شالوده جوانمردی را در آیین و باور ایرانیان می‌توان جستجو کرد و گذر از حماسه جنگاوری به حماسه پهلوانی، از ویژگی‌های فرهنگ ایرانیان است.

مشاور مقام معظم رهبری در امور بین‌الملل تصریح کرد: شاهنامه، از افسانه‌های پهلوانی ایران است و رستم نیرومندترین چهره پهلوانی ایران بوده است. این مهم در داستان رستم و اسفندیار آمده است، آن جا که اسفندیار، دعوت رستم را به مهمانی و هم‌سفره شدن رد می‌کند؛ زیرا باور دارد که اگر نتواند به مهر نان و نمک وفادار بماند، روزگارش دگرگون گشته و دچار تیره‌بختی می‌شود.

وی ادامه داد: در رسم ورود به حلقه جوانمردان آدابی است كه سه مشخصه دارد اول خوردن آب نم و دوم سراویل ( شلوار مخصوص ورزش پهلوانی) پوشیدن. پیشكسوتان پهلوانی نیز در گذشته باید در نجف اشرف و مقابل حرم امام علی (ع) این سراویل را به تن می‌كردند.

ولایتی در ادامه گفت: جوانمردی دو تعریف دارد، اول لغوی و دوم معنایی. جوانمردی در لغت یعنی مرد جوان به لحاظ سن و سن و جسم و تن، و در معنا، جوانمرد انسانی است که اخلاق نیکو دارد و به روش پسندیده آراسته است.

ولایتی در ادامه با اشاره به افسانه‌های پهلوانی ایران بیان داشت: در تاریخ باستانی ایران، افسانه‌های پهلوانی کهنی وجود دارد که تعدادشان به ۱۹۳ مورد می‌رسد، مانند آنچه در اوستا، شاهنامه، گرشاسب‌نامه و ... آمده است و یا افسانه‌هایی که به جوانمردی و عیاری اشاره دارد.

وی اضافه کرد: از اولین کسانی که در تاریخ ایران ویژگی پهلوانی داشتند، کوروش بوده است و دوست و دشمن به این امر معتقدند. در تفسیر المیزان علامه طباطبایی (ره) و تفسیر نمونه آیت‌الله مکارم شیرازی، ذوالقرنین را کوروش می‌دانند و او را از پهلوانان دانسته‌اند.

ولایتی خاطرنشان کرد: در اولین قرن‌های بعد از ظهور اسلام، در طبقات شهری طغیان‌ها علیه حکومت بنی امیه و بنی عباس را عیاران موجب شدند.

در پایان دوران خلافت عباسیان، هرچند خلفای قدرتمندی چون الناصر لدین‌الله به پشتیبانی از آیین فتوت برخاست، این اتفاق پیش‌تر می‌توانست نجات‌بخش قدرت عباسیان باشد تا تشکیلات فتوت. اگرچه باید به این نکته نیز اشاره کرد که برخی فتیان از این ارتباط به مقاماتی دست یافتند.

وی با بیان اینکه امام علی (ع) در مورد پهلوانان فرموده‌اند "از لغزش افراد جوانمرد چشم‌پوشی کنید چون کسی از ایشان نمی‌لغزد مگر اینکه دست خدا در دست اوست"، گفت: امام صادق‌(ع) نیز اولین کسی است که باب فتوت را گشود. در میان عرفا و فرهیختگان اسلام، به اصل جوانمردی اشارات بسیاری شده است از جمله عطار نیشابوری، شیخ حر عاملی، ملا محسن فیض کاشانی و علامه مجلسی.

ولایتی اظهار داشت: عطار نیشابوری در تذکرةالاولیا به اسامی صد نفر از عرفا و بزرگان اشاره کرده است که شروع کتاب با شرح حال امام صادق(ع) است و خاتمه کتاب با شرح حال امام باقر(ع)

وی تصریح کرد: شیخ حر عاملی در کتاب «هدایة الاُمة إلی احکام الأئمة علیهم السلام» نیز بابی دارد با عنوان «ملازمة خصال الفُتُوة و المُروة» که در آن هم به به روایات مختلفی از امام صادق‌(ع) و دیگر ائمه درباره فتوت و مروت اشاره کرده است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در شرح روایتی از علامه مجلسی بیان كرد: علامه مجلسی در مورد جوانمردی و پهلوانی گفته است: در مورد مروت، این كلمه با فتوت در معنی نزدیك است، در فارسی به معنی جوانمردی است كه همان بخشندگی و نفع رساندن به مردم و گذشت است.

وی در ادامه این نشست به سوالات حاضران در مورد پهلوانی و جوانمردی نیز پاسخ داد. دكتر ولایتی در شباهت ورزش پهلوانی و افسانه‌ها گفت: افسانه‌های هر ملت آئینه‌ای هستند از واقعیات آن ملت كه بعدها به صورت اسطوره شكل می‌گیرند. به عنوان مثال امام علی (ع) در طول عمر مبارك خود به ایران نیامدند اما ما كتاب‌هایی داریم به عنوان خاوران نامه كه شرح حال جنگ‌های امیرالمومنین(ع) در خاورمیانه است.

ولایتی بیان كرد: پس در واقع افسانه‌ها شیرین كردن واقعیات هستند و چون توصیه‌های اخلاقی باید در قالب شعر و افسانه گفته شود تا موثر واقع گردد و مفهوم رسانده شود از ساختن این اسطوره‌ها استفاده می‌شود.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در پاسخ به این سوال كه جایگاه سخاوت در جامعه ما كجاست و آیا نیاز به كمیته‌ای به نام كمیته جوانمردی نداریم گفت: بخشی از فرهنگ ناملموس ما فرهنگ پهلوانی است، اما برگزاری چنین نشست‌هایی خود یك گام مهم است كه امیدوارم با توجه به این مباحث گام‌های بعدی نیز برداشته شود.

گفتنی است اجلاس میراث فرهنگی ناملموس تا 20 مهر ماه با حضور 30 کشور در اصفهان ادامه دارد .

انتهای پیام/ز